İşbara xaqan
| İşbara xaqan | |
|---|---|
        İl Kül Şad Bağa İşbara Xaqan 伊利俱盧設莫何始波羅可汗/伊利俱卢设莫何始波罗可汗 Aşina Şetu | |
| 581 – 587 | |
| Əvvəlki | Taspar xaqan |
| Sonrakı | Baqa xaqan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 540 |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Qara İssıq xaqan |
| Həyat yoldaşı | Çyan Çzın |
| Uşaqları |
Tulan xaqan Yami xaqan |
| Dini | Tenqriçilik |
İşbara xaqan (581-587) — Aşina sülaləsindən Göytürk xaqanı.
İlkin həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Atası Qara İssıq xaqan idi. İşbara xaqan əvvəlcə Amrak xaqanı müdafiə etsə də, daha sonra özü də xaqanlığa iddia etməyə başladı. Həmçinin Taspar xaqanın həyat yoldaşı şahzadə Kiancin ilə evləndi. İmperatriça Çjou sülaləsindən idi deyə dövləti məhv edən Suy sülaləsində nifrət edirdi. İşbara xaqan onun təhriki ilə Çinə yağmalar həyata keçirirdi.
Suy sülaləsi ilə münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
583-cü ildə vətəndaş müharibəsindən istifadə edən imperator Ven qardaşı Yanq Şuanqı İşbaraya qarşı göndərdi. Apa xaqana qarşı mübarizə edə bilməcəyini görən xaqan 584-cü ildə Suy sülaləsinə boyun əymişdi. Bundan istifadə edən İşbara Göytürk imperiyasının şərqini öz əlində saxlamışdı. Çen sülaləsindən gələn qaçqınları qəbul etmişdi.
Ölümü[redaktə | mənbəni redaktə et]
587-ci ildə taxtı qardaşı Baqa xaqana verərək çəkildi. Elə həmin il də öldü.
Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Taspar xaqanın həyat yoldaşı şahzadə Kiancin ilə evləndi.
Oğulları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tulan xaqan
- Yami xaqan
- Küheçen Tigin (庫合真特勒) - 585-ci ildə Çinə səfir kimi getmişdi.[1]
- Jutan Tigin (褥但特勒) - Tulan xaqan dövründə, 593-cü ildə Çinə səfir kimi getmişdi.[2]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Liu, Mau-tsai, Die Chinesischen Nachrichten Zur Geschichte Der Ost-Türken (T’u-küe) 2 cild, Wiesbaden, 1958-I: 67
- ↑ Liu, Mau-tsai, Die Chinesischen Nachrichten Zur Geschichte Der Ost-Türken (T’u-küe) 2 cild, Wiesbaden, 1958-I: 56
 | |
|---|---|
| I Göytürk xaqanlığı | |
| Şərq Göytürk xaqanlığı | |
| Cimi sistemi altındakı xaqanlar | |
| Qərb Göytürk xaqanlığı | İstəmi xaqan · Tardu xaqan · Apa xaqan · Nili xaqan · Basıl Tegin · Taman xaqan · Şekuy xaqan · Tonq Yabqu xaqan · Bağatur xaqan · Si Yabqu xaqan · Nişa Tulu xaqan · İşbara Teriş xaqan · İl Külüg şad · Yükük şad · İrbis İşbara Yabqu xaqan · İrbis Şekuy xaqan · Xallıq İşbara Yabqu xaqan · Cuçi xaqan · Tuçi xaqan |
| Qərb Göytürk protektoratı | Aşina Mişe və Aşina Buçjen · Aşina Yuankin və Aşina Kuşrak · Aşina Xuaytao · Aşina Syan · Aşina Çen · Aşina Sin |
| II Göytürk xaqanlığı | İltəriş xaqan · Qapağan xaqan · İnel xaqan · Bilgə xaqan · Yollıq xaqan · Bilgə Qutluq xan · Ozmış Teqin xan · Kulun bəy · (Kültigin) · (Tonyukuk) |
| Göytürk şahzadələri | Bağa Şad · Böri Şad · Yanqsu Tigin · İmperatriça Aşina · Tamqan şad · Tarduş şad · Tolis xan · İşbara Yabqu · İnan Cençu yabqu) · Aşina Çonq · Aşina Şeer · Aşina Çi · Aşina Çhiaoho |