Şərab ölkəsi
| Şərab ölkəsi | |
|---|---|
| ing. The Republic of Wine | |
| Müəllif | Mo Yan |
| Janr | Satira |
| Orijinalın dili | Çin dili |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1992 |
| Səhifə | 356 |
| ISBN | 978-2-02-029373-0 |
"Şərab ölkəsi" (ing. The Republic of Wine) — Çinli yazar Mo Yan tərəfindən satirik üslubda yazılmış əsər.
Süjet[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çin. XX əsrin 90-cı illərinin əvvəlləri. Çzyüqo adlı şəhərə detektiv Din Qouer təşrif buyurur ki, yayılmış bəzi xəbərlərin doğru olub olmadığını araşdırsın. Belə ki, deyilənə görə yerli məmurlar aşbazlara balaca uşaqları bişirtdirərək yeyirlər. Bununla əlaqədar Çzyüqoda artıq "ətlik körpə" sənayesi əməlli başlı inkişaf etməkdədir. Din Qouerlə paralel olaraq yazıçı Mo Yan Çzyüqonun yerli yazıçısı və şərabçı Li İdou adlı bir nəfərlə yazışır. Li İdou da öz növbəsində yazıçıya poçt vasitəsiylə Mo Yanın personajı olan Din Qouerlə əlaqəli, lakin reallığı qeyri-müəyyən, absurd və mistik olan müxtəlif kiçikhəcmli hekayələr göndərir. Nəticədə romanda müxtəlif maraqlı obrazlar və hadisələr yaranır.
Romanda ifrat dərəcədə yemək, şərab içmək və bütün bunları icra etmək üçün sərf olunan qəddarlıqdan bəhs olunur. Bütün bunların vəhdəti bizə absurd və hallüsinasiyalı əbədiyyət təqdim edir. Bu elə bir əbədiyyətdir ki, hər dəqiqə müxtəlif obrazlar yaranır və məhv olur. Hər şey sehrli folklor, romantik inqilab, mistik maostizm fonunda baş verir. Romanı satirik adlandırmaq mümkündür, lakin bu satira Qoqolun və Pelevinin satirasından fərqli olub, göz yaşları ilə gülmək kimi üslubda deyil. Ümumiyyətlə isə onu qeyd etmək lazımdır ki, Mo Yanın "Şərab ölkəsi"ndə yaratdığı kimi ədəbi konstruksiya yaradıb sona qədər onun tamlığımı qorumaq çox böyük istedad və bacarıq tələb edir.
Üslub[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ümumi olaraq roman iki yazıçı arasında olan yazışmanı nümayiş etdirir. "Li" çin dilində 10 litrlik deməkdir. Bu baxımdan əslində Li İdou yazıçı Mo Yan tərəfindən uydurulmuş insan obrazı deyil, əslində şərabın özüdür. Başqa sözlə, yazıçı əslində şərabla danışır. Romanın sonlarına doğru yazıçı özünü də romanın personajı kimi romana daxil edir və beləliklə də biz əslində romanın yazılış üslubu haqqında daha dolğun təsəvvürlərə yiyələnirik.
Roman şəraba olan eşqdən ilhamlanan insanın məhsuludur. O, şərabı o qədər çox sevir ki, onun təfəkkürünün bir hissəsinə çevirərək, onun haqqında hər şeyi öyrənərək, roman vasitəsiylə obraz miqyasınadək kiçildərək müəyyən yaradıcıllıq nümunəsi ortaya qoymuşdur. Bu nümunə öz növbəsinə inqilabi romantizm və inqilabi realizm kimi dəyərləndirilər bilər. Əslində konkret janr baxımından tam və dolğun fikir söyləmək mümkün deyil.
Din Qouer isə bir obraz kimi təmiz ideologiyanın hakim olduğu ölkənin vicdanlı, təmiz və şəffaf üzvü - işçisidir. Din Qouer obrazı mükəmməl deyil. Doğrudur o, insan təbiətinin zəifliklərinə sahib olsa da, tərkib hissəsi olduğu sistemə sadiqdir və vəzifəsinin öhdəsindən layiqincə gələcək, amma sistemin özü elə onu ləkələmək qərarına gəlir. Yazıçı bu ssenari ilə satirik fikirlərini ortaya qoyur. Ümumiyyətlə "Şərab ölkəsi" adı çox simvolikdir. Yazıçı əslində birbaşa Çin haqqında yazır.