Əndəlus köpəyi
(Əndəlus köpəyi (film, 1929) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
| Əndəlüs köpəyi | |
|---|---|
| fr. Un chien Andalou | |
.jpg) | |
| Janr | Sürrealizm |
| Rejissor | Luis Bunyuel |
| Prodüser | Luis Bunyuel |
| Ssenari müəllifləri |
Salvador Dali Luis Bunyuel |
| Baş rollarda |
Simona Mareyl Pyer Batçeff |
| Operator | Albert Duverje |
| Bəstəkar | Rixard Vaqner |
| Montajçı | Luis Bunyuel |
| Distribütor | Netflix |
| İlk baxış tarixi | 6 iyun 1929, 1929 |
| Filmin növü | bədii film |
| Müddət | 16 dəqiqə |
| Büdcə | 100.000 F |
| Ölkələr |
 Fransa |
| Dil | səssiz (titrlər fransızcadır) |
| İl | 1929 |
| Rəng | ağ-qara |
| IMDb | ID0020530 |
"Əndəlüs köpəyi" (fr. Un chien Andalou) — rejissor Luis Bunyuelin filmi.[1]
Məzmun[redaktə | mənbəni redaktə et]
Filmin başlanğıcında orta yaşlı bir kişi ülgücü itiləyir, eyvana çıxır, bütöv olan aya baxır. Sonra isə o, həmin ülgüclə kresloda əyləşmiş qızın gözünü kəsir. Elə bu zaman da nazik buludlar ayın dairəsini kəsib keçir.
Daha sonra ekranda ortasında deşik olan əl görünür. Həmin deşikdən qarışqalar çıxır. Sonra isə kişinin özü ilə üstündə ulaq ölüsü və iki keşiş bağlanmış iki royalı çəkib aparması, bir adamın o birinə atəş açması, qadın və kəsilmiş əl və s. göstərilir. Bütün bu obrazlar filmin sonuna qədər anlaşılmaz, qeyri-müəyyən və açılmamış şəkildə qalır.
Film haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1960-cı ildə Luis Bunyuel səssiz filmə saundtrek əlavə etdi. Bu saundtrek Vaqnerin "Tristan və İzolda" operasından idi. Daxil edilən növbəti musiqi isə iki Argentina tanqosu idi. Rejissorun filmə niyə bu musiqini də əlavə etməsinin səbəbi filmin premyerasında elə bu tanqonun qrammafon vasitəsilə ifa olunması idi.[2]
- Rejissor öz xatirələrində filmin süjetinin iki yuxu əsasında yarandığını qeyd edir:
|
"Əndəlus köpəyi" filmi iki yuxunun "görüşməsi" nəticəsinə meydana çıxmışdı. Bir neçə günlük Fiqerasa — Daliyə qonaq getmişdim. Ona yaxında gördüyüm yuxunu danışdım: buludlar ayı yarıya bölüb, ülgüc gözü kəsir. Dali isə yuxuda qarışqa ilə örtülmüş əl gördüyünü dedi: "Bəlkə film çəkək?". Əvvəlcə onun təklifi məni çox cəlb etmədi. Amma tezliklə biz Fiqerasda işə başladıq. Ssenari bir həftədən az müddətdə yazıldı. Qarşılıqlı razılaşmaya əsasən, biz sadə qaydaya əməl etdik: sırf rasional, psixoloji və mədəni izah tələb edən şeylərin üzərində dayanmayacağıq. İrrasionallığa yol açmaq. Biz yalnız mənasından asılı olmayaraq, heyrətləndiyimiz şeyləri qəbul edirdik. Bizim bir dəfə də olsun mübahisəmiz düşmədi. Ssenarini bitirəndə anladım ki, bu, tamamilə qeyri-adi, heyrətamiz film olacaq. Bir kompaniya belə bunun maliyyələşməsinə razı olmazdı. O zaman borc üçün anama müraciət etdim ki, prodüser özüm olum. Tanış notarius anamı zəruri məbləği mənə vermək üçün inandırdı. Mən Parisə qayıtdım. Film iki həftə ərzində "Biyankur" studiyasında çəkildi. Çəkiliş meydanında 5-6 adam var idi. Aktyorlar mənim göstərişlərimi anlamırdı.[3] | 
|
- Luis Bunyuelin bundan sonrakı "Qızıl əsr" filmi (1930) üslub baxımından "Əndəlüs köpəyi"nin davamı hesab olunur.[4]
Filmin heyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Film üzərində işləyənlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ssenari müəllifləri : Salvador Dali, Luis Bunyuel
- Rejissor : Luis Bunyuel
- Operator : Albert Duverje
- Bəstəkar : Rixard Vaqner (1960)
Rollarda[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Simona Mareyl – qız
- Pyer Batçeff – kişi
- Salvador Dali – keşiş
- Luis Bunyuel – proloqdakı kişi
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Un Chien Andalou". IMDb. 2022-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-31.
- ↑ Buñuel, 1968
- ↑ Sevda Sultanova. "Salvador Dali: "Anamın portretinə tüpürmək mənə zövq verir"" (az.). Kulis.az. 11.05.2018. 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-22.
- ↑ Parsi, Jacques. "L'âge d'or". Ciné-club de Caen. 2021-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-31.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Buñuel, Luis; Salvador Dalí. Classic Film Scripts: L'Age d'Or and Un Chien Andalou. Marianne Alexandre (trans.). New York: Simon and Schuster. 1968. ISBN 0-85647-079-1.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Əndəlus köpəyi — Internet Movie Database saytında.
- Əndəlus köpəyi AllMovie saytında
- Əndəlus köpəyi Rotten Tomatoes saytında (ing.)
- Un Chien Andalou Arxivləşdirilib 2013-02-12 at the Wayback Machine reviewed by Roger Ebert
- Un Chien Andalou Arxivləşdirilib 2010-12-25 at the Wayback Machine analyzed by Michael Koller
- Un Chien Andalou at YouTube
- The Things That People Do When They Think No One's Looking — Hella's music video reworking of Un Chien Andalou
- 1-ci hissə (Azərbaycan dilində) sayt YouTube
- 2-ci hissə (Azərbaycan dilində) sayt YouTube