Erebus vulkanı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Erebus vulkanı
Mount Erebus
Ümumi məlumatlar
Dağ silsiləsi Transantarktika dağları
Növü Startovulkan
Kraterin diametri 805 m
Kraterin dərinliyi 274 m
Son püskürmə 2011
Tərkibi bazalt
Mütləq hündürlüyü 3794 m
Yerləşməsi
77°32′ c. e. 167°14′ ş. u.
Ölkə  Antarktida

  • VOGRIPA2421
  • GVP390020
  • GeoNames6632798
Erebus vulkanı xəritədə
Erebus vulkanı
Erebus vulkanı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

ErebusAntarktida və Cənub yarımkürrəsində Cənub qütbünə ən yaxın fəaliyyət göstərən vulkan. Vulkan Ross adasında yerləşir. Erebusdan başqa adada üç sonmüş vulkan vardır. Vulkanın hündürlüyü 3794 metr təşkil edir.

Vulkanın aktivliyi 1972-ci ildən müşahidə edilir. Nyu-Meksiko ştatının dağlarda ehtiyat çıxarma və texnologiya mühəndisliyi tərəfindən vulkanda müşahidə stansiyası qurulur. Vulkan kraterində lava gölü vardır.

Erebus vulkanı 28 yanvar 1841-ci ildə İngilis ekspedisiyası rəhbəri Ceyms Ross rərəfindən kəşf edilir. Ekspedisiya Erebus(1826) və Terror(1813) gəmiləri ilə həyata keçirilir. Vulkanın kraterinə ilk dəfə 10 mart 1908-ci ildə Ernest Şelktonun birinci ekspedisiyası zamanı çıxılır. Ekspedisiyanın məqsədi Cənub qütbünə çatmaq olur.[1].

Gəmi və vulkan qədim yunan mifalogiyası tanrılardan biri olan Erebin şərəfinə adlandırılıb. Ereb Xaosdan törəyib.

Vulkan dünyanın ən aktiv vulkanlarından birodir. Sınma zolağında yerləşməsi nəticəsində qüçlü qaz partlayışları baş verir. Azot və metan qazlarının sıçrayışı Stratosferə qədər yükşəlir və Ozonu dağıdır. Ozon təbəqəsinin ən nazik hissəsi Ross dənizi, xüsusi ilə Erebus vulkanı üzərində yerləşir.

28 noyabr 1979 vulkanın ətəyinə Yeni Zelandiyanın Air New Zealand şirətinə məxsus DC-10 sərnişin təyyarəsi qəzaya uğramışdır. Bu qəza nəticəsində 257 nəfər həlak olur və onların 200 nəfəri yeni zelandiyalı idi[2].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Kvarçuk P. А. Təbiət rekortları. — Lyubşev: Erudit, 1993. ISBN 5-7707-2044-1
  2. "New Zealand Disasters: Aircraft Accident: DC. 10 ZK-NZP Flight 901" (ingilis). Christchurch City Libraries. 2012-02-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 сентября 2011.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]