Hafsilər
| Tarixi dövlət | |||
| Hafsilər | |||
|---|---|---|---|
|
|||
 |
|||
|
|
|||
| Paytaxt | Tunis | ||
| Dilləri | Bərbər dili | ||
| Rəsmi dilləri | |||
| Dövlət dini | Sünni İslam, xristianlıq, katolisizm, İudaizm | ||
| Valyuta | Dinar | ||
| İdarəetmə forması | monarxiya | ||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
.svg)
Hafsilər (ərəb. الحفصيون al-Ḥafṣiyūn) — 1228–1574-cü illərdə Tunisdə hökmranlıq edən bərbər əsilli sülalə.[1]
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xanədan adını Şeyx Əbu Həfs Ömər ibn Yəhyal Hintatidən almışdır. Onun oğlu, İfriqiyyə valisi olan I Əbu Zəkəriyyə Yəhya dövründə Hafsilər sülaləsi Əlmüvəhhidilərin tabeliyindən çıxaraq müstəqil hakimiyyət sürməyə başladı.
Qüdrətli dövrlərində Əlcəzair və Liviyada hökmranlıq edən Hafsilər, sonra sürətlə gücdən düşdülər. 1311–1317-ci illərdə Məmlük dövlətinin vassalına çevrildilər. Həmçinin 1530-cu illərdən başlayaraq Tunisin cənubu və mərkəzi Osmanlılar tərəfindən tutuldu. Hafsilərin əlində isə ölkənin yalnız şimal hissəsi qaldı.
1534-cü il avqustun 16-da Xeyrəddin Barbarossanın komandanlığı ilə Osmanlı qüvvələri Tunis şəhərini və ölkənin cənub hissəsini də Osmanlı imperatorluğuna birləşdirərək Hafsilərin hakimiyyətinə son qoydular. Lakin sonradan İspaniya və Almaniya imperatoru V Karl tərəfindən Tunisin geri alınması ilə Hafsilərin hakimiyyəti bərpa edildi.[2] Bu dövrdən etibarən Hafsilər sülaləsi hakimiyyətinə İspaniyanın vassalı kimi davam etdi və beləliklə, 1535–1574-cü illər arasında Tunis şəhərində ispan qarnizonu yerləşdirildi.
Tunis 13 sentyabr 1574-cü ildə Qılınc Əli Paşanın komandanlığı altında Osmanlı donanması tərəfindən yenidən fəth edildikdən sonra Hafsilərin bölgədəki hakimiyyətinə tamamilə son qoyuldu. Son Hafsi hökmdarı VI Məhəmməd İstanbula aparıldı və müsəlmanlara qarşı ispanlarla əməkdaşlıq etdiyi üçün edam edildi.[3]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Fromherz, Allen J. Abū Ḥafṣ ʿUmar al-Hintātī // Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (redaktorlar ). Encyclopaedia of Islam, Three (ingilis). Brill. 2009. ISBN 9789004161658.
- ↑ Roger Crowley, Empires of the Sea, faber and faber 2008 p. 61
- ↑ Öztuna, Yılmaz, "Devletler ve Hanedanlar-İslam Devletleri, Cilt 1, Kültür Bakanlığı, Ankara 1996, s. 234–238
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
|---|---|
| Normativ yoxlama |
