Varaz Qriqor
| Varaz Qriqor | |
|---|---|
 | |
| 628 – 642 | |
| Əvvəlki | III Vaçaqan (müstəqil Albaniya hökmdarı olaraq) Sema Vişnasp (Albaniya mərzbanı olaraq) |
| Sonrakı | Cavanşir |
| |
| Əvvəlki | II Vard |
| Sonrakı | Cavanşir |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | ? |
| Vəfat tarixi | ? |
| Atası | II Vard |
| Anası | ? |
| Həyat yoldaşı | Huriduxt |
| Uşaqları |
Varaz Peroz Cavanşir Yelena Mehrani Yezad Xosrov Varazman |
| Ailəsi | Mehranilər[1] |
| Dini | Xristianlıq |
Varaz Qriqor — Mehranilər sülaləsindən ilk Qafqaz Albaniyası çarı. Girdman knyazı II Vardın oğlu idi.[2] Bizans imperatoru İraklinin Qafqaza yürüşü zamanı xristianlığı qəbul etmişdi və onun tərəfindən Qafqaz Albaniyası hökmdarı olaraq bərpa edilmişdi. Varaz Qriqor bundan əvvəl Girdman knyazı idi. Babalarından biri olan knyaz I Varsken Sasanilər dövründə Albaniya mərzbanı təyin olunmuşdu. Varaz Qriqorun Albaniya çarı olmazdan əvvəl yaşadığı həyatı bilinmir. Onun dövründə ərəblərin İranı işğalı başlamışdı və şahın bütün vassalları kimi Varaz Qriqor da öz ordusunu köməyə göndərmişdi. İran müharibələrindən sonra Varaz Qriqorun müstəqil olmaq istəyi ilə barışa bilməyən III Yezdəgird onu həbs etdirdi və Albaniyada mərzban hakimiyyətini geri gətirmək istədi.[3] Ölüm tarixi məlum deyil və Cavanşirin elə onun sağlığında taxta çıxdığı güman edilir.
Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Varaz Qriqor şahzadə Huriduxt ilə evlənmişdi. Övladları:
- Varaz Peroz — Cavanşir ilə birlikdə İrana qarşı üsyan etmişdi.
- Cavanşir — Albaniyanın XI çarı
- Yelena Mehrani — türk əsilli Cavidanla evlənmişdi.
- Yezad Xosrov — Cavanşir ilə birlikdə İrana qarşı üsyan etmişdi.
- Varazman
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ Kiril Tumanov, Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle : Tables généalogiques et chronologiques
- ↑ Musa Kalankatlı, Alban tarixi
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
 Qafqaz Albaniyası hökmdarları | ||
|---|---|---|
| İlk hökmdarlar |  | |
| Alban Arşakiləri | ||
| Sasanilərin mərzbanları | I Varsken (470-482) • Piran Güşnəspen (533/534-542) • Ərvənd Güşnəspen (540-541, 545 — 540-cı illərin sonu) • II Xosrov (580-ci illər) • Qayşak (626-?) • Sema Vişnasp (?-629) | |
| Mehranilər | Varaz Qriqor (628-642) • Cavanşir (642-681) • I Varaz Trdat (681-694) • Sparama1 (694-699) • Şeroyə1 (699-704) • I Varaz Trdat (704-705) | |
| İddiaçılar | ||
| Əyalət hakimləri2 | II Vardan (705-711) • Narse (711-740) • I Qagik (740-770) • I Stepanos (770-800) • II Varaz Trdat (800-812) • Səhl ibn Sumbat (822-854) • Hovannes/Müaviyə ibn Səhl (838/839-854) • Atrnerseh (?-870) • II Varaz Trdatın qızı Sparma1 (854-?) • Qriqor Hammam (893-897) • II Atrnerseh (906-944) • İşxan Əbu Əbdülmalik (1044-1110) • Böyük Kvirike (1032-1038) | |
1hökmdarın yoxluğunda 2titullar formal xarakter daşıyır, həqiqi hakimiyyət deyil və ya müəyyən tarixi mənbələrdə Albaniya çarı adlandırılır | ||