Kanada Arktik arxipelaqı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Kanada Arktik arxipelaqı
ing. Canadian Arctic Archipelago, fr. Archipel arctique canadien
Ümumi məlumatlar
Adaların sayı 36,563 ada
Ən böyük adası Baffin Torpağı
Ümumi sahəsi 1400000 km²
Hündür nöqtəsi 2616 m
Əhalisi 13.233 nəfər (2001-ci il)
Yerləşməsi
75°00′00″ şm. e. 100°00′00″ q. u.
Ölkə  Kanada
Akvatoriya
Kanada Arktik arxipelaqı xəritədə
Kanada Arktik arxipelaqı
Kanada Arktik arxipelaqı
Kanada Arktik arxipelaqı (Kanada)
Kanada Arktik arxipelaqı
Kanada Arktik arxipelaqı, Kanada
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kanada Arktik arxipelaqı (ing. Canadian Arctic Archipelago, fr. Archipel arctique canadien, Kanadada onu sadəcə Аrktika arxipelaqı adlandırırlar) — dünyanın ən iri arxipelaqlarında biri, 1,4 milyon km² sahəyə malikdir. Şimali Amerikanın şimalında yerləşir.

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kanada Arktik arxipelaqının şəkili

Arxipelaqın böyük hissəsi Nunavut, az bir hissəsi isə Şimal-Qərb ərazilərinə daxildir.

Adaların çoxu Şimal Buzlu okeanının, cənub-şərq hissədəki az bir qism adalar isə Atlantik okeanın akvatoriyasına aiddir.

Arxipelaqa daxil olan üç ada (Baffin Torpağı, Viktoriya (ada)Elsmir (ada)) dünyada ölçüsünə görə ilk onluğa daxildir. Ümumuilikdə burada 36,563 ada vardırki onunda 15-nin sahəsi 10-min km² çodur.

Ada Yerləşdiyi bölgə Sahəsi,
км²
Yeri Əhalisi,
nəfər. (2001)
Kanadada Dünyada
1 Baffin Torpağı Nunavut 507.451 5 1 9.563
2 Viktoriya (ada) Şimal-Qərb əraziləri, Nunavut 217.291 9 2 1.707
3 Elsmir (ada) Nunavut 196.236 10 3 168
4 Banks Şimal-Qərb əraziləri 70.028 24 5 114
5 Devon (ada) Nunavut 55.247 27 6 0
6 Aksel-Heyberq Nunavut 43.178 32 7 0
7 Melvill (ada) Şimal-Qərb əraziləri, Nunavut 42.149 33 8 0
8 Sauthempton (ada) Nunavut 41.214 34 9 721
9 Uels Şahzadəsi (ada) Nunavut 33.339 40 10 0
10 Somerset (ada) Nunavut 24.786 46 12 0
11 Baterst Nunavut 16.042 54 13 0
12 Şahzadə-Patrik adası Şimal-Qərb əraziləri 15.848 55 14 0
13 Kral-Vilyam Nunavut 13.111 61 15 960
14 Ellef-Rinqnes Nunavut 11.295 69 16 0
15 Baylot Nunavut 11.067 72 17 0
Barbo Piki (2616 metr) — Elsmir, Nunavut vilayətinin və Kanada Arktik arxipelaqının ən hündur nöqtəsi.

İqlimi çox sərtdir, sahil əraziləri əsasən Tundra geniş yayılmışdır. Ərazinin böyük hissəsini arktik səhralar təşkil edir.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adalarının böyülk hissəsində yaşayış yoxdur. Burada əsasən insanlar eskimosların qəsəbələrində, hərbi bazalarda ya da Qütb elmi stansiyalarında yaşayır. Arxipelaqda ümumilikdə 14 min insan yaşayır.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]