Oklahoma hücumu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Oklahoma hücumu
Alfred Murrah federal binası hadisədən iki gün sonra
Alfred Murrah federal binası hadisədən iki gün sonra
Hücum yeri Oklahoma Siti, Oklahoma
35°28′22″N 97°31′01″W
Hücum hədəfi ABŞ Federal Hökuməti
Vaxt 1995, 19 aprel
09:02
Hücum üsulu Yük maşını ilə bombalı hücum
Həlak olanlar 168
Yaralılar 680+
Terrorçular Timoti MakVeikq
Terri Nikolas
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Oklahoma hücumu (ing. Oklahoma City bombing) - Amerika Birləşmiş Ştatlarının Oklahoma ştatının mərkəzi Oklahoma Siti şəhərində 1995-ci ilin 19 aprel tarixində, yerli vaxtla saat 09:02-də gercəkləşdirilmiş terror aktı. Partlayıcı maddələrlə yüklənmiş yük maşının Alfred Murrah federal binasının qarşısında partladılması nəticəsində, üçü doğulmamış körpə olmaqla 168 nəfər həlak olmuş, 680-dan çox şəxs müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır.

Terror hücumunun hədəfi olan Alfred Murrah binasının partlayışdan 7 saniyə sonra 1/3-lik hissəsi dağılmışdır. Oklahoma hücumu 11 sentyabr terror aktlarına qədər Amerika Birləşmiş Ştatları tarixi ərzində baş vemriş ən dəhşətli terror hadisəsi olaraq tanınmışdır. Hadisə ABŞ ordusunun ehtiyatda olan hərbiçisi Timoti MakVeikq və onun köməkçisi Terri Nikolas tərəfindən törədilmişdir.

Partlayışdan sonra 90 dəqiqə ərzində MakVeik Oklahoma şossesinin patrul işçisi Çarli Hencer tərəfindən avtomobili nömrə nişanı olmadan idarə etdiyi üçün saxlanılıb və qanunsuz silah saxladığına görə həbs edilib. Məhkəmə sübutları tez bir zamanda MakVeik və Nikolsu hücumla əlaqələndirib; Nikols həbs olunub və bir neçə gün ərzində hər ikisinə qarşı ittiham irəli sürülüb. Maykl və Lori Fortierin sonradan cinayət ortağı olduqları müəyyən edilib. Körfəz müharibəsinin veteranı və ABŞ milis hərəkatına rəğbət bəsləyən MakVeiq binanın qarşısında saxladığı partlayıcılarla dolu icarəyə götürdüyü "Ryder" yük maşını partladıb. Nikols bombanın hazırlanmasına kömək etmişdi. ABŞ federal hökumətini bəyənməməsi və 1992-ci ildə Yaqut Silsiləsi hadisəsinin və 1993-cü ildə Vako mühasirəsinin idarə edilməsindən narazı olması ilə motivasiya olan MakVeiqin hücumu Texas ştatında, Vakoda, Devid şöbəsinin filialında mühasirəni bitirən yanğının ikinci ildönümünə təsadüf etdi.

"OKBOMB" kimi tanınan rəsmi FTB araşdırması 28.000 müsahibə, 3.5 tonluq (3.200 kq) sübut və təxminən bir milyard məlumatı əhatə edirdi. FTB MakVeiqin evinə basqın edərkən, telefon kitabçasında tək bir telefon nömrəsi tapdı. FTB nömrəni bir ailənin olduğu bir evə qədər izlədi. FTB ev sahibi ilə müsahibə apardı və ev sahibinin bir neçə saatlıq məsafədə yerləşən ferma ilə telefon nömrəsini paylaşdığını, orada MakVeiqin bombardman üçün ləvazimat aldığını aşkar etdi. Bombaçılar 1997-ci ildə mühakimə olundu və həbs edildi. Ölümə məhkum edilən MakVeiq 2001-ci il iyunun 11-də ABŞ-nin İndiana ştatının Terre Haute şəhərindəki federal cəzaçəkmə müəssisəsində öldürücü inyeksiya ilə edam edildi. Nikols 2004-cü ildə ömürlük həbs cəzasına məhkum edildi. Maykl və Lori Fortier MakVeiq və Nikols əleyhinə ifadə verdilər; Maykl Fortier ABŞ hökumətini xəbərdar etmədiyi üçün 12 il həbs cəzasına məhkum edildi və Lori ifadəsi müqabilində ittihamdan toxunulmazlıq aldı.

Arxa plan[redaktə | mənbəni redaktə et]