Orqan (musiqi aləti)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Orqan
Hornbostel–Zaks təsnifatı 421.222.11
Əlaqəli alətlər orqan[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Orqan (lat. organum; q.yun. ὄργανον - alət) — klavişli nəfəs aləti. Böyük konsert orqanları bütün digər musiqi alətlərindən daha böyükdür. Orqan dizaynı müxtəlif uzunluqlu və diametrli külək boruları, havanın vurulması üçün qurğu, klaviaturalı konsol və trakt üzərində qurulub. Orqanın səs orijinallığı hər bir alət üçün dəsti fərdi olan xüsusi tembrlərlə (“ registrlər ”) müəyyən edilir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orqan ən qədim musiqi alətlərindən biridir. Hugo Riman hesab edirdi ki, orqanın əcdadı qədim Babilə gedib çıxır (e.ə. 19-cu əsr): “Körük boru vasitəsilə şişirilmiş, əks ucunda isə, şübhəsiz ki, qamış və bir neçə deşik olan boruları olan bir gövdə var idi”[1] . Orqan embrionunu Pan fleytası, Çin şeni və digər oxşar alətlərdə də görmək olar.

Orqanın e.ə.285-222-ci illərdə İsgəndəriyyədə yaşamış yunan Ktesibi tərəfindən icad edildiyi güman edilir. [2] Bənzər alətin təsviri Neron dövründən bir sikkə və ya nişanda görünür.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Риман Г. Катехизис истории музыки. Ч. 1. М. 1896. 2.
  2. Ктесибий // Большая российская энциклопедия. Том 16. Москва, 2010, стр. 190 Arxivləşdirilib 2017-12-22 at the Wayback Machine.