Qaraxançallı
| Qaraxançallı | |
|---|---|
| 39°58′34″ şm. e. 46°13′01″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
|
| |
Qaraxançallı — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Tirkeşəvənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 25 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kəndin adı onun bünövrəsini qoyan tayfanın adı ilə bağlıdır.
Qarabağ xanlığının qoşunu ilə birlikdə yadelli işğalçılara qarşı döyüşən əsgərlər sırasında Kəlbəcərdən olan dəstədə Allahverdi adlı bir şəxs var imiş. O, hündürboy adam imiş. Döyüşün qızğın çağında xana xəbər çatdırırlar ki, qoşunun içərisində hündürboy bir əsgər düşmən qoşununu qırıb-talayır. Döyüşdən sonra xan həmin əsgəri yanına çağırtdırıb təşəkkür edir və ona bağışlamaq üçün bir qılınc sifariş edir. Qılınc Allahverdinin boyunun hündürlüyünə görə uzun olur. Qılıncın uzunluğuna görə də ona Karaxançallı ləqəbi verirlər. Kara türkcə böyük deməkdir, karaxançal, yəni böyük xançal. Kəndin bünövrəsini də XVI-XVII əsrlərdə həmin Karaxançallı Allahverdi qoyub. Kəndin adı buradan götürülüb.[2]
Kənd Qaraxan çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Yaşayış məntəqəsini Laçın rayonundakı Muncuqlu kəndi yaxınliğinda mövcud olmuş Qaraxangallı kəndindən gəlmiş ailələr (maldarlıqla məşğul olmuş nəslin adıdır) salmışlar. Etnotoponimdir.[3]
Yaylaqlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Molla Şavaz bulağının yurdu, Usublu yalı yurdu, Abdulrəhman yurdu, Sünnətolan yurd, İsmayıl su içən bulağın yurdu, Məryəm bulağının yurdu, Almaöküzuçan yurd, Səlimin yurdu, Damlarınarası yurd, Hacıxan arxacın yurdu.
Bulaqlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sünnətolan bulaq, Novlu bulaq, Molla Şavaz bulağı, Arpalar bulağı, Əkinlər bulağı, Göy bulaq, Ağqayanın bulağı, Çökəklər bulağı, Sabirin bulağı, Püstənin bulağı, Pişik qayasının bulağı, Namazın çökəyindəki bulaq, Duzlu bulaq, Daş bulaq, Kontor bulağı.
Məşhur yerlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Arpalar, Birəli, Çökəklər, Mollaməmmədli biçənəyi, Qatarın güneyi, Ağcaqayının dibi, Göllər, Pişik qayası, Sərinoğlu, Hacırzalar çökəyi, Dəyirmandaşı, Yəhərdaş, Qanqallı, Ağqaya ( Sərinoğlunda), Ağqaya (Məryəm bulağının üstündə), Əhmədin biçənəyi, Qara inək uçan, Şişqaya, Maloynayan burun, Sərhəd dərəsi, Parağın qayası, Abduləzimin qayası, Bostan dərəsi, Balıqçıxmaz daş, Sərinoğlundan gələn çay, Birəlidən gələn çay, Damın yanından gələn çay, Tutxun çay.[2]
Binələr-Qışlaqlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əzizin binəsi, Sərinoğlu binəsi, Damın yanı binə, Zəylik binəsi, Kərbəlayı damı yanan binə.[2]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- ↑ 1 2 3 Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.
- ↑ Qaraxançallı // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-156-0.
