Sarvan döyüşü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Sarvan döyüşü
Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi (1918-1920),Aprel işğalı
Tarix 27 aprel 1920
Yeri Şabran rayonunun "Sarvan" stansiyası
Səbəbi XI Qızıl ordunun sərhədləri keçməsi
Nəticəsi Dəqiq sovet zəfəri
Münaqişə tərəfləri

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli OrdusununHəmdulla əfəndi Əfəndizadə, Qaçaq Mayılın və oğlu İbrahimin dəstəsi

XI Qızıl Ordu

Komandan(lar)

Həmdulla əfəndi Əfəndizadə

bilinmir

Sarvan döyüşü1920-ci ilin aprel ayının 27-sində Şabran rayonunun "Sarvan" stansiyasında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusu ilə XI Qırmızı Ordu arasında baş vermiş döyüş.

Döyüş[redaktə | mənbəni redaktə et]

XI Qızıl Ordunun gəldiyi qatar Qaçaq Mayılın rəhbərlik etdiyi dəstəsi tərəfindən "Sarvan" stansiyasında məcburi saxlanılıb. Sayca qeyri-bərabər gedən bu döyüşdə Qızıl Ordu xeyli canlı qüvvəsini itirmişdir. Yalama döyüşündən sonra məğlub olan anti-inqilabçı dəstənin rəhbəri Qaçaq Mayıl müqaviməti dayandırmaq barədə müzakirələr aparır. Amma Mayılın Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusunda xidmət edən oğlu İbrahim buna etiraz edir. Qərara etiraz edənlərin çoxluğu səbəbindən ikinci döyüş üçün yer seçilir. Bu dəfə Şabran rayonunun Sarvan stansiyasında relslər sökülür. Silahlılar mövqe tutur. Günortaya yaxın qırmızı ordunu gətirən qatar gəlib çıxır. Sökülmüş relslər, qurulmuş barrikadalar və silahlanmış sakinlərin sayəsində ordunun hərəkəti dayandırılır. Elə bu vaxt qatardan səsgücləndirici vasitəsi ilə müraciət edilir:[1][2]

" Atmayın, sözümüz var! "

Qatardan silahlılara müraciət edən şəxs Həmdulla Əfəndinin dayısı oğlu, İbrahimin məktəb yoldaşı və Mircəfərin süd qardaşı Qəzənfər Musabəyov idi.

Silahlar endirilir, bir qədər sonra qatarın qapısı açılır və əlində səsgücləndirici olan şəxs sözünə davam edir:

"İbrahim, mənəm. Yol verin, sizinlə işimiz yoxdur. Siz də bilirsiniz ki, qarşımızı kəsməyiniz Türkiyəyə ziyandır. Biz Anadoluya gedirik, yol verin. Vuruşsanız sizə ziyan olacaq. Qırmızı orduya qalib gəlmək mümkün deyil."

Qəzənfər Musabəyov müraciətini bitirəndən sonra, qatara qayıdır. Bu ərəfədə hikkəsini boğa bilməyən İbrahim qatara güllə atır. Və bununla da, döyüş başlayır. Pulemyotlardan atəş açan ruslar qısa vaxt ərzində dağınıq halda hücum edən yerli əhalini sıxışdıra bilir. Dəstəyə rəhbərlik edən Mayıl məğlub olduqlarını görərək sağ qalanlarla birlikdə Babadağa çəkilir.[3][4]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Rəsulzadəni Azərbaycandan qaçıran Qaçaq Mayıl Mircəfər Bağırovun hansı xahişini rədd edib?". apa.tv. 21 September 2013. 25 October 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 December 2022.
  2. "Sarvan döyüşü". Haqqında.az. 2015. 8 September 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 December 2022.
  3. "Babadağda səngər, NKVD-nin tələsi, Təngə döyüşü". news.lent.az. 11 October 2014. 27 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 December 2022.
  4. "Azərbaycanın istiqlaliyyəti uğrunda vuruşan qubalı qəhrəman Qaçaq Mayıl". Shimal News. 1 November 2022. 21 December 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 December 2022.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]