Seloziya

Seloziya
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Pəncərkimilər Yarımfəsilə: Amaranthoideae Cins: Seloziya
Beynəlxalq elmi adı
Celosia L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   20777 NCBI   46111

Seloziya — bəzi növlərin hamaşçiçəkləri parlaq rəngdədir. Bununla bitkinin latınca adı izah olunur və yunancadan "alovlanan" kimi tərcümə edilir.

Haqqında

Məlum 60 növdən gülçülükdə birindən istifadə olunur. Gümüşü seloziyanın (C.argentea) 2 forması məlumdur:kəkilli gümüşü seloziya (C.argentea f. cristata) ya da xoruzpipiyi və lələkvari gümüşü seloziya (C.argentea f. plumosa). Bitkilər çiçəklərin formasına və rənginə görə fərqlənir. Kəkilli seloziyanın çiçəyi qırmızıdır, lələkvari seloziyada isə süpürgəvari sarı, gümüşü və ya qırmızı rəngdədir. Hər iki formanın vətəni Hindistandır. Gülçülükdə XVI əsrdən məlumdur. Seloziyanın bir növünün çiçəkləri pipik formasındadır. Buna görə bitki xalq arasında "xoruzpipiyi" adlanır. Seloziyanın toxumla çoxaldılması yüksək məhsuldarlıq əldə etməyə imkan verir. Cücərtilərin əkilməsi isti hava şəraitində aparılır.Bitkilər arasındakı məsafə 20-30 sm-dir. Respublikamızda xoruzpipiyinin 2 növündən gülçülükdə geniş istifadə olunur.

Növləri

• Celosia angustifolia Schinz
• Celosia anthelminthica Asch.
• Celosia argentea L.
• Celosia bakeri C.C.Towns.
• Celosia baronii Cavaco
• Celosia benguellensis C.C.Towns.
• Celosia boivinii Hook.f.
• Celosia bonnivairii Schinz
• Celosia brasiliensis Moq.
• Celosia brevispicata C.C.Towns.
• Celosia chenopodiifolia Baker
• Celosia chiapensis Brandegee
• Celosia corymbifera Didr.
• Celosia elegantissima Hauman
• Celosia expansifila C.C.Towns.
• Celosia fadenorum C.C.Towns.
• Celosia floribunda A.Gray
• Celosia globosa Schinz
• Celosia grandifolia Moq.
• Celosia hastata Lopr.
• Celosia humbertiana Cavaco
• Celosia isertii C.C.Towns.
• Celosia leptostachya Benth.
• Celosia loandensis Baker
• Celosia longifolia Mart.
• Celosia madagascariensis Poir.
• Celosia micrantha Baker
• Celosia monosperma Rose
• Celosia moquinii Guill. ex Moq.
• Celosia nervosa C.C.Towns.
• Celosia nitida Vahl
• Celosia orcuttii Greenm.
• Celosia palmeri S.Watson
• Celosia pandurata Baker
• Celosia patentiloba C.C.Towns.
• Celosia persicaria Schinz
• Celosia polygonoides Retz.
• Celosia polystachia (Forssk.) C.C.Towns.
• Celosia pseudovirgata Schinz
• Celosia pulchella Moq.
• Celosia richardsiae C.C.Towns.
• Celosia salicifolia Lopr.
• Celosia schweinfurthiana Schinz
• Celosia spicata Spreng.
• Celosia staticodes Hiern
• Celosia stuhlmanniana Schinz
• Celosia taitoensis Hayata
• Celosia trigyna L.
• Celosia triuncinella Schinz
• Celosia vanderystii Schinz
• Celosia virgata Jacq.

Məlumat mənbəsi

1. Tofiq Məmmədov (botanik) "Gülçülük ensiklopediyası": Bakı: "Azərbaycan"-2016. http://dendrologiya.az/?page_id=112 Arxivləşdirilib 2019-11-17 at the Wayback Machine

İstinadlar

Seloziya:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)