Skif süitası (Prokofyev)

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Skif süitası (Prokofiyev) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Skif süitası
ing. Scythian Suite
Əsərin not nəşrinin üz qabığı
Əsərin not nəşrinin üz qabığı
Bəstəkar Sergey pProkofiyev
Forma süita
Opus 20
Premyera
Hissələr Veles və Alanın duası
İblis tanrı və paqan divlərinin rəqsi
Gecə - İblis tanrı Alaya zərər yetirir
Lollinin məşhur qalxışı və Günəşin karteci

Skif süitası (ing. The Scythian Suite) - Sergey Prokofiyev tərəfindən 1915 - ci ildə bəstələnmiş orkestr üçün süita.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Prokofiyev süitanı əslində skiflər haqqında olan Ala və Lolli baletində istifadə üçün yazmışdır. Əsərin librettosu rus şairi Sergey Qorodetskinin şeirləri əsasında yazılmışdır.[1] Lakin Sergey Diagilevin əsərə maraq göstərməsindən sonra, bəstəkar süitanın musiqisi üzərində yenidən işləyərək onu konsertlərdə ayrıca ifa üçün yararlı vəziyyətə gətirmişdir.

Əsərin planlanan premyerası, tamaşaya bir neçə dəqiqə qalmış, musiqiçilərin olmaması üzündən təxirə salınmışdır. Birinci dünya müharibəsi səbəbiylə əksər musiqiçilər səfərbərliyə alındığından əsəri ifa edəcək orkestri təşkil etmək mümkün olmamışdır. Bununla belə, Moskva tənqidçisi Leonid Sabaneyev musiqinin qırıcı olduğunu qeyd etmişdir. Bu tənqidə cavabında Prokofiyev qeyd edirdi ki, göstəriləcək tamaşa Sabaneyevin təxəyyülünün məhsulu olmalı idi, lakin əsərin librettosunun yeganə nüsxəsi bəstəkarın əlində idi və beləcə o heç vaxt bu librettonu görməmişdi.

Hissələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

İyirmi dəqiqə davam edən süita dörd hissəlidir.

  • Veles və Alanın duası - Parçanın barbar və rəngli musiqi skiflərin günəşə duasını təsvir edir.
  • İblis tanrı və paqan divlərinin rəqsi (həmçinin "Yad tanrı və İblis ruhların rəqsi"[2]) – Skiflər Valesin qızı Alaya qurban verirlər və İblis tanrı sərt rəqs göstərərək yeddi divə çevirilir.
  • Gecə - İblis tanrı Alaya zərər yetirir; Ay qızlar ona təsəli vermək üçün enirlər
  • Lollinin məşhur qalxışı və Günəşin karteci – Qəhrəman Lolli Alanı qorumaq üçün gəlir; Günəş tanrı onlara İblis tanrı ilə mübarizə aparmaqda kömək edir. Onlar qalib gəlir və süita günəşin qalxışını təsvir edən musiqi ilə başa çatır.

İnstrumentasiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsər çox geniş bir orkestrın – pikkolo, 3 fleyta (üçüncü bəzən alto fleyta ilə əvəzlənir), 3 qoboy, ingilis rojoku, 3 klarnet (üçüncü bəzən E-flat klarnetlə əvəzlənir), bass klarnet, 3 faqot, kontrafaqot, 8 valtorna, 4 truba (beş də ola bilər), 4 trombon, tuba, litavra, zənglər, ksilofon, 2 tava, qonq, üçbucaq, böyük baraban, kiçik baraban, dəf, 2 arfa, çelesta, pianino və skripkaların köməkliyi ilə ifa edilir.

Premyera[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsərin premyerası 29 yanvar, 1916 – cı ildə Prokofiyevin özünün rəhbərliyi ilə həyata keçirilmişdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Sleeve note of the CD (RADIOSERVIS CR0360-2)". 2021-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-21.
  2. "Symphony No. 5, Ala Et Lolly (City of Birmingham So)". 2008-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-21.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • David Ewen, Encyclopedia of Concert Music. New York; Hill and Wang, 1959.
  • Nicolas Slonimsky, Slonimsky's Book of Musical Anecdotes. New York; Schirmer Books, 1998.