Taekvondo

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Taekvondo
kor. 태권도, 跆拳道
Taekvondo heroqliflərlə
Taekvondo heroqliflərlə
Tam adı Taekvondo
Digər adları Taekvon-Do, Tae Kvon Do, TaeKvonDo, Tae Kvon-Do
Ölkə Cənubi Koreya Cənubi Koreya
Şimali Koreya KXDR
Tanınmış ardıcılları Donni Yen, Toni Caa, Skot Edkins, Maykl Cey Vayt, Anderson Silva, Çak Norris, Jan-Klod Van Damm, Zlatan İbrahimoviç
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Taekvondo Pekin Olimpiya oyunlarında
Taekvondo Qazaxıstanın 2000-ci il Olimpiyadasında həsr olunmuş poçt markasında

Taekvondo (kor. 태권도, 跆拳道, bir başqa yazılışı "Taekwon-do") — Koreya döyüş sənəti. Taekvondonun xarakterik xüsusiyyəti döyüşdə ayaqlardan və əllərdən fəal istifadə olunmasıdır[1]. "Taekvondo" kəlməsi 3 sözdən ibarətdir: "Tae" — ayaq, "kvon" — yumruq (əl), "-do" — sənət. Azərbaycan Respublikasının Göygöl rayonunda 1997 ci ildən Taekvon-do İTF növü fəaliyyət göstərir hal hazırda Göygöl Rayon İrəvan İdman Klubunun Taekvon-do bölmələri fəaliyyət göstərir. GİİK-na Fəxri Cəfərov rəhbərlik edir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1955-ci il aprel ayının 11-də Çhve Hon Hinin rəhbərliyi ilə ən böyük doqquz məktəb birləşərək "taekvondo" adı altında fəaliyyət göstərməyə başlamışlar.

Geyim[redaktə | mənbəni redaktə et]

Taekvondoda idmançının geyimi 2 hissədən ibarətdir: dabokkəmər. Dabok – təmizlik rəmzidir. Dabok sözündəki "da" – həqiqi insanın həyat yolu, "bok" – paltar deməkdir. Koreyalılar ağ rəngi çox xoşladıqlarından, həm də Koreyada ipəkdən geniş istifadə olunduğundan dabok ağ rəngdədir.

Göstərişlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Sezer anca - yerdə oturmaq
  2. Anca - oturmaq
  3. Yesot - qalxmaq
  4. Are makki – aşağı müdafiə
  5. Monton makki – bədənə müdafiə
  6. Olqul makki – başa müdafiə
  7. Yob ciriqi – yana vurulan yumruq zərbəsi

Ayaq zərbələrinin adları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Abdolyo-çaqi
  2. İdan-abdolyo
  3. Dolyo-çaqi
  4. Ap-çaqi
  5. Yop-çaqi
  6. Dit-çaqi
  7. Neryo-çaqi
  8. Ton
  9. Mandolyo
  10. Tun Dolyo Tur Andolyu

Duruş qaydaları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Ap Soqi - yarım addım
  2. Ap Kubi - böyük addım
  3. Moa Soqi - ayaqlar bir yerdə
  4. Dviçok-Moaseoqi - daban bir yerdə, pəncələr aralı

Say[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Kana
  2. Hana
  3. Dul
  4. Set
  5. Net
  6. Tasot
  7. Yasot
  8. İlqop
  9. Yodol
  10. Ahop
  11. Yeul

Dolyu çaqi – başa zərbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Makki sandra – çöldən içəri
  2. Pendo çaqi – sol ayaq
  3. Aneso bakro – içəridən çölə

Taekvondo 4 hissədən ibarətdir[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Qibondoqcaq
  2. Pumse
  3. Kioruqi – döyüş
  4. Kioq-pa – sındırma

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. «Энциклопедия Таеквондо», Чхве Хон Хи 1988 г., rusca tərcüməsi (1993)

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fəxri Cəfərov ( Cəfərov Fəxri Faiq oglu) 26. 01. 1980 ci ildə Xanlar rayonunda indiki Göygöl şəhərində dogulub 1986 cı ildə Xanlar rayonu 3 saylı məktədə oxuyub. 1994 cı ilda Rusiya Federasiyasının Sankt-Peterburq şəhərində İdmanın Taekvon-do İTF növüylə məşğul olub. 1999 ci ildə həmin idman növünü Ölkədə inkişaf etdirmək ücün öz ölkəsinə qayıdıb və Xanlar rayonunda (indiki Göygöl)hal hazrda bu idman növü üzrə məşqçi müəllim işləyir. İrəvan İdman Klubuna rəhbərlik edir