Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Qlobal Şəbəkə (GNFE)
Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Qlobal Şəbəkə (GNFE) 2008 ci ildə Beynəlxalq Proqram- Zəlzələlərin proqnozlaşdırılması sahəsində Əməkdaşlıq haqqında razılaşma əsasında (ICEP) , BEA (Beynəlxalq Elmlər Akademiyası) ilə bir sıra ölkələr və beynəlxalq təşkilatların hakimiyyət orqanları, o cümlədən – Tirol hakimiyyəti (İnsbruk, Avstriya), Pakistan (PEA –nın prezidenti, baş nazirin "Elm, texnologiya və planlaşdırma üzrə dövlət komissiyasının" müşaviri, Ishfaq Ahmad imzalayıb, İslamabad), İndoneziya (Zati Aliləri Sultan, İndoneziyanın Xüsusi Yogyakarta Vilayəti Hakimiyyət orqanlarınının qubernatoru Hamengku Buwono X imzalayıb), Azərbaycan (Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Ekspert Şurası Sədrinin müavini, Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının Zəlzələlərin Proqnozu və Öyrənilməsi üzrə Elmi-Tədqiqat institutunun baş direktoru Elçin Xəlilov tərəfindən imzalanıb), "WOSCO" Ümümdünya Elmi Əməkdaşlıq Təşkilatı (Ümümdünya Elmi Əməkdaşlıq Təşkilatının Vitse-Prezidenti, Doktor Allen Simpson imzalayıb.İngiltərə, London), EIC korporasaiyası (İngiltərə, London) tərəfindən imzalanıb.
GNFE ilə beynəlxalq əməkdaşlıq razılaşmaları Qazaxıstan (NPK Proqnoz, Fövqəladə Hallar Nazirliyi, Qazaxıstan), Özbəkistan (Özbəkistanın Milli Elmlər Akademiyasının Seysmologiya İnstitutu), Elmi-texniki şirkətlər -SETAC (İstanbul, Türkiyə) və FATE (Praqa, Çexiya) imzalanmışdır.
Məlum olduğu kimi, zəlzələlərin proqnozlaşdırılması probleminə bəzi alimlərin münasibətləri heçdə birmənalı deyil. Müasir dövrdə dünya elmi cəmiyyətini zəlzələlərin proqnozlaşdırılmasının yeni texnologiyaların inkişafında uzun müddətli "durğunluq" məyus etdi, "skeptiklərə" və "optimistlərə" bölündü. "Skeptiklərin " əsas mövqesi- qısamüddətli zəlzələlərdə qabaqcadan xəbər vermək qeyri-mümkündür, necə ki bu sahədə uzun müddətli tədqiqatlar müvəffəqiyyətlə başa çatmamışdır. "Optimistlərin" mövqesi , qeyri-mümkün "dünən", aydın olan "bu gün", təkamül elmi inkişafının dialektik başa düşməsinə əsaslanır, təbiətin yeni qanunlarının açılması , yeni biliklər və texnologiyaların sayəsində. 2003-cü ildə güclü zəlzələlərdən əvvəl, zəlzələlərdən böyük məsafələrdə uzaqda (1000 km-dən- 10000 km-ə qədər) cazibə sahəsinin üçölçülü dəyişikliyinin əhəmiyyətli dərəcədə yeni fiziki effekti kəşf edilmişdir. Bu effekt əhəmiyyətli dərəcədə yeni fiziki alətin-torsionnoqo üçölçülü qravitasiya dəyişmələrin detektoru əsasında uzanmışdır, hansı ki patent almışdır (Patent PCT:International Patent, PCT, WO 2005/003818 A1, Geneva, 13/01/2005). Göstərilən detektorun əsasında proqnozlaşdırma stansiyası ATROPATENA avtomatik və müstəqil şəkildə cazibə sahəsinin üçölçülü dəyişikliklərini qeydə almaq və ABŞ (La Habra) da yerləşən Mərkəzi Verilənlər Bazasına bu informasiyanı ötürmək imkanı əldə etmişdir.
-
Atropatena Stansiyası-AZ1(Azərbaycan) -
Atropatena Stansiyası-Pk (Pakistan) -
Atropatena Stansiyası-ID (Yogyakarta, İndoneziya)
.jpg)
.jpg)
1.jpg)
-
Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Beynəlxalq Stansiya, Atropatena Kristal (Kh10) – Technology Brand (Azərbaycan) -
Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Beynəlxalq Stansiya, Atropatena Kristal (Kh10) – (Azərbaycan) -
Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Beynəlxalq Stansiya, Atropatena Kristal (Kh10) – (Azərbaycan)
2007-dən bəri, ATROPATENA-AZ-ın birinci stansiyasının işə düşməsindən sonra, zəlzələlərin qısamüddətli proqnozları müntəzəm olaraq Prezidium BEA-a (Beynəlxalq Elmlər Akademiyası H&E, Avstriya, İnsbruk), Pakistan Elmlər Akademiyasına (İslamabad , Pakistan) və Gadjah Mada Universitetinə (Yoguakarta, İndoneziya) daxil olmağa başladı.
2009-cu ildən Zəlzələlərinin Proqnozlaşdırılması üzrə Qlobal Şəbəkəsi tam fəaliyyətə başladı və zəlzələlərin qısamüddətli proqnozlaşdırılmasına və bu informasiyanı Qlobal Şəbəkənin üzv ölkələrinə ötürülməsinə başladı. Bu fakt Rusiya və beynəlxalq mətbuatda geniş işıqlandırıldı.
Qlobal Şəbəkənin (Avstriya, ABŞ, İndoneziya, Pakistan, Azərbaycan) iştirakçı ölkələrinin sırasına , birneçə partnyor ölkələrin təşkilatları Türkiyə, (SETAC, VisioTek) , Qazaxıstan (NPK Proqnoz), Özbəkistan (Seysmologiya İnstitutu) qoşulmuşdur.
GNFE –nin əsas məqsədi zəlzələlərin qısamüddətli proqnozlaşdırılması və Qlobal Şəbəkənin üzvü olan ölkələrə güclü təkanlar haqda qabaqcadan bildirməkdir.
Üzv Ölkələrə (ATROPATENA stansiyasına sahib olan) və GNFE-nin partnyorına (əməkdaşlıq haqda razılaşmaya malik olan) İngiltərə, Avstriya, ABŞ, İndoneziya, Azərbaycan, Pakistan, Türkiyə, Qazaxıstan, Özbəkistan daxildir.
GNFE haqqında çap olunmuş nəşrlər.
— В.Е. Хаин, Э.Н. Халилов. Цикличность геодинамических процессов: Её возможная природа. Москва, Научный Мир, 2009, 520 с.;
— В.Е. Хаин, Э.Н. Халилов. Пространственно-временные закономерности сейсмической и вулканической активности. Bourgas, Bulgaria, SWB, 2008, 304 c.[19];
— E. N. Khalilov. Global Network of Forecasting the Earthquakes: New technology and new philosophy. SWB, London, 2009, 65 p.[20]
— Э.Н. Халилов. Гравитационные волны и геодинамика. Под редакцией Академика В. Е. Хаина. Москва-Баку, IAS/ICSD,2004, 330 с. [21]
— E. N. Khalilov. ABOUT POSSIBILITY OF CREATION OF INTERNATIONAL GLOBAL SYSTEM OF FORECASTING THE EARTHQUAKES "ATROPATENA" (Baku-Yogyakarta-Islamabad). NATURAL CATACLYSMS AND GLOBAL PROBLEMS OF THE MODERN CIVILIZATION. Special edition of Transaction of the International Academy of Science. H&E. ICSD/IAS, Innsbruck, 2007, pp. 51–69. ISBN 978-9952-81-15-2–0 [22]
— Walter Kofler, Elchin Khalilov. ON PERSPECTIVES OF APPLICATION OF NEW TECHNOLOGY OF SEISMIC RESISTANT CONSTRUCTION IN YOGYAKARTA SPECIAL TERRITORY (INDONESIA). SCIENCE WITHOUT BORDERS. Transactions of the International Academy of Science. H&E. Vol.2. 2005/2006, pp. 340–360. ISBN – 978-9952-25-049-7.[23]
— Э.Н.Халилов. Всемирная Сеть Прогнозирования Землетрясений. SWB, Bourgas, 2009, 55 c. ISBN 978-9952-451-02-3
— E. N. Khalilov. ABOUT INFLUENCE OF GEODYNAMIC PROCESSES ON THE RESULTS OF MEASUREMENTS OF CAVENDICH BALANS. SCIENCE WITHOUT BORDERS. Transactions of the International Academy of Science H &E. Vol.3. 2007/2008, SWB, Innsbruck, 2009. ISBN 978-9952-451-01-6 ISSN 2070–0334
Təşəbbüslər
2008-ci ildə Zəlzələlərin Proqnozlaşdırılması üzrə Qlobal Şəbəkə, WOSCO ilə birlikdə GEOCHANGE Rəsmi məlumatın -ın (Geoloji Mühitin Qlobal Dəyişiklikləri) (dünyanın çox alimi tərəfindən imzalanan, Birləşmiş Millətlər Təşkilatına, Avropa İttifaqına, nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlara və dövlət başçılarına təqdim etmək üçün) hazırlanmasının təşəbüsskarı oldu . Rəsmi məlumat Beynəlxalq Elmlər Akademiyası H&E-in Fəxri Prezidenti , SSRİ və RAN –nın akademiki, M. V. Lomonosova adına Moskva Dövlət Universitetinin əməkdar professoru Viktor Efimovich Xainin sədrliyi altında hazırlanmışdır. GEOCHANGE Rəsmi məlumatında -də dünyanın çox alimi tərəfindən , geoloji ətraf mühitdə rast gələn anormal dəyişiklik problemləri qaldırılır: nüvə, mantiya, litosfer, hidrosfer, atmosfer, maqnitosfer və günəş sistemi. Bu faktlar Rəsmi məlumata əlavə edilmiş elmi ədəbiyyatın geniş siyahısında öz əksini tapır.
İdarə Heyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
GNFE-nin Baş Direktoru – Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının H&E Vitse-Prezidenti,"WOSCO" Ümümdünya Elmi Əməkdaşlıq Təşkilatının (London) Vitse-Prezidenti, Rusiya Təbiət Elmlər Akademiyasının və BEA-nın akademiki, g-m.е.d , Professor Elçin Xəlilov.
GNFE-nin Baş Elmi Müşaviri – Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının H&E -nin fəxri prezidenti, WOSCO -nun fəxri prezidenti, SSRİ EA və REA -nın akademiki, g-m.е.d, M. V. Lomonosova adına Moskva Dövlət Universitetinin əməkdar professoru Viktor Efimovich Xain
GNFE-nin İcraedici Direktoru – dr. Allen Simpson (USA)
GNFE fəaliyyəti haqqında əlavə müstəqil informasiyanın mənbələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
— [1].
— В Алматы презентована международная система прогнозирования землетрясений [2] Arxivləşdirilib 2009-07-29 at the Wayback Machine
— Полностью подтвердился прогноз GNFE [3]
— Earthquake research station set up [4]
— В Казахстане необходимо разработать новые методы прогнозирования землетрясений — Ахметов [5]
— В 2011–2015 годы прогнозируется самый высокий цикл вулканической и сейсмоактивности [6]; [7] Arxivləşdirilib 2011-09-20 at the Wayback Machine
— В Казахстане необходимо разработать новые методы прогнозирования землетрясений [8] Arxivləşdirilib 2011-03-18 at the Wayback Machine
— Сердце глобальной сети прогнозирования землетрясений наконец забилось [9] [ölü keçid]
— Yogyakarta Dirikan Pusat Deteksi Gempa [10]
— FTSP UII dan PU-ESDM Propinsi DIY Selenggarakan Seminar Prediksi Gempa Atropatena [11] Arxivləşdirilib 2011-07-21 at the Wayback Machine
— Yogyakarta Dirikan Pusat Deteksi Gempa [12] [ölü keçid]
— Yogyakarta dirikan pusat deteksi gempa [13]
— DIY Dipasangi Alat Detektor Dini Gempa [14]
— Yogyakarta Dirikan Pusat Deteksi Gempa [15] Arxivləşdirilib 2011-07-13 at the Wayback Machine; [16];[17] [ölü keçid]
— Jogja Pasang Alat Deteksi Gempa [18] [ölü keçid]
— DIY Dipasangi Alat Detektor Dini Gempa [19]
— Atropatena : Teknologi baru untuk Memprediksi Gempa bumi [20] [ölü keçid]; [21] Arxivləşdirilib 2011-07-21 at the Wayback Machine
— Earthquake study station established in Islamabad [23] [ölü keçid]
— [24];
— Seminar Prediksi Gempa Bumi [25] Arxivləşdirilib 2011-07-21 at the Wayback Machine