Heydər Əliyev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Abbasov87 (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 20:48, 30 yanvar 2019 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Heydər Əliyev
3 oktyabr 1993 – 12 dekabr 2003
ƏvvəlkiƏbülfəz Elçibəy
Sonrakıİlham Əliyev
15 iyun 1993 – 5 noyabr 1993
Əvvəlkiİsa Qəmbər
SonrakıRəsul Quliyev
SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini[d]
24 noyabr 1982 – 23 oktyabr 1987
SonrakıAndrey Qromıko
14 iyul 1969 – 3 dekabr 1982
ƏvvəlkiVəli Axundov
SonrakıKamran Bağırov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
10 may 1923(1923-05-10)
Doğum yeri Naxçıvan, Zaqafqaziya SFSR, SSRİ
Vəfat tarixi 12 dekabr 2003(2003-12-12)[5] (80 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri I Fəxri Xiyaban
Partiya

1) Sov.İKP (1945-1991)
2) Yeni Azərbaycan Partiyası

(1992-2003)
Təhsili 1) Azərbaycan Sənaye İnstitutu
2) Azərbaycan Dövlət Universiteti
Fəaliyyəti siyasətçi
Atası Əlirza Əliyev
Anası İzzət Əliyeva
Həyat yoldaşı Zərifə Əliyeva
Uşaqları
Dini İslam
Hərbi xidmət
Xidmət illəri 19411969
Mənsubiyyəti SSRİ SSRİ
Rəhbərlik edib Azərbaycan SSR DTK
Rütbəsi General-mayorGeneral-mayor

Təltifləri "Dövlət nişanı" ordeni
Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Oktyabr inqilabı" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni 1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı "Döyüş xidmətlərinə görə" medalı "Əmək veteranı" medalı "Əmək igidliyinə görə" medalı "Kiyevin 1500 illik xatirəsinə" medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələri veteranı" medalı "Sovet Ordu və Donanmasının 30 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 40 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 60 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 70 illiyi" yubiley medalı "Sovet milislərinin 50 illiyi" yubiley medalı "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı 1-ci dərəcəli "Qüsursuz xidmətə görə" medalı 2-ci dərəcəli "Qüsursuz xidmətə görə" medalı
İmzanın şəkli
Heydər Əliyev Fondu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Heydər Əlirza oğlu Əliyev (d. 10 may 1923(1923-05-10), Naxçıvan, ZSFSR,[6] SSRİö. 12 dekabr 2003, KlivlendOhayoABŞ) — Azərbaycanın görkəmli siyasi və dövlət xadimi,[7] Azərbaycan Respublikasının üçüncü Prezidenti (1993-2003), "Ulu öndər"[8] və "Azərbaycan xalqının ümummilli lideri"[9] titullarının rəsmi daşıyıcısı.

Həyatı

Heydər Əlirza oğlu Əliyev 1923-cü il mayın 10-da Azərbaycanın Naxçıvan şəhərində dəmiryolçu ailəsində dünyaya gəlmişdir.[10] 1939-cu ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun memarlıq fakültəsində təhsil almışdır. Başlanan müharibə ona təhsilini başa çatdırmağa imkan verməmişdir.[11]

Heydər Əliyev gəncliyində

Heydər Əliyev 1941-1944-cü illərdə Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığında və Naxçıvan MSSR Xalq Komissarları Sovetində müxtəlif məsul vəzifələrdə xidmət etmiş,[12]1944-cü ilin mayında isə Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsi tərəfindən dövlət təhlükəsizliyi orqanlarına işə göndərilmişdir.[13] O, Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) və Moskva şəhərlərində xüsusi ali təhsil almış, 1957-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirmişdir. Dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında iyirmi beş il (1944-1969) çalışan Heydər Əliyev 1964-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsi sədrinin müavini, 1967-ci ildə isə sədri vəzifəsinə irəli çəkilmişdir.[13][14] H.Əliyevə 1967-ci ildə SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsi tərəfindən general-mayor rütbəsi verilmişdir.[15]

Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1969-cu il 14 iyul tarixli plenumunda 46 yaşlı Heydər Əliyev Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilərək 1982-ci ilə qədər Azərbaycan SSR-ə rəhbərlik etmişdir.[16] Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərlik etdiyi dövrdə (1969-1982) idarəçiliyin möhkəmlənməsi, kadrlara qarşı tələbkarlığın artırılması nəticəsində iqtisadi-sosial sahədə böyük nailiyyətlər əldə edildi.[17] 1982-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü seçilən Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilmiş və SSRİ-nin rəhbərlərindən biri olmuşdur.[18]

Heydər Əliyev SSRİ Ali Sovetinin (8, 9, 10 və 11-ci çağırışlar) deputatı,[19] 9-cu çağırış SSRİ Ali Soveti İttifaq Sovetinin sədr müavini (1974-1979), RSFSR Ali Sovetinin deputatı (XI çağırış, 1985),[20] Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (7, 8, 9, 10 və 12-ci çağırışlar) deputatı və Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin üzvü (8, 9 və 10-cu çağırışlar) olmuşdur.[21][22]

Sov.İKP MK-nın 1987-ci il oktyabr plenumunda Heydər Əliyev Sov.İKP MK Siyasi Bürosunun üzvlüyündən və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsindən öz ərizəsi ilə istefa verdi.[23]

Heydər Əliyev 1990-cı ilin 20 yanvarında sovet qoşunlarının Bakıda törətdiyi qanlı faciə ilə əlaqədar ertəsi gün (21 yanvar, 1990-cı il) Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində bəyanatla çıxış edərək, Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş cinayətin təşkilatçıları və icraçılarının cəzalandırılmasını tələb etmişdir. O, Dağlıq Qarabağda yaranmış kəskin münaqişəli vəziyyətlə bağlı SSRİ rəhbərliyinin ikiüzlü siyasətinə etiraz əlaməti olaraq, 1991-ci ilin iyulunda Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının sıralarını tərk etmişdir.[11]

1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan Heydər Əliyev ilk əvvəl Bakıda, sonra isə Naxçıvanda yaşamış, həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. O, 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədr müavini olmuş, Ali Sovetin sessiyalarında fəal iştirak etmişdir.[24] Heydər Əliyev 1992-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının Naxçıvan şəhərində keçirilmiş təsis qurultayında partiyanın sədri seçilmişdir.[25]

Azərbaycan xalqı 1993-cü ilin may-iyununda Gəncə şəhərində Sürət Hüseynovun başçılığı ilə prezident Əbülfəz Elçibəyə qarşı Gəncə qiyamı qaldırılması ilə ölkədə vətəndaş müharibəsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi yarandıqda Heydər Əliyevin hakimiyyətə gətirilməsi ilə ayağa qalxdı, bu, əsl mənada, milli hərəkata çevrildi, Azərbaycanın o zamankı dövlət başçıları onu rəsmən Bakıya dəvət etməyə məcbur oldular. Heydər Əliyev iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildi, iyunun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başladı.[26]

1993-cü il oktyabrın 3-də ümumxalq səsverməsi nəticəsində Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. Onun Azərbaycan rəhbərliyinə qayıdışı ilə ölkənin ictimai-siyasi, sosial, iqtisadi, elmi-mədəni həyatında, beynəlxalq əlaqələrində dönüş yarandı, elmi əsaslara, beynəlxalq norma və prinsiplərə uyğun müstəqil dövlət quruculuğu prosesi başlandı. Azərbaycan dövlətçiliyinin mövcudluğuna böyük təhlükə olan 1994-cü il oktyabr[27] və 1995-ci il mart dövlət çevrilişi cəhdlərinin[28] qarşısı alındı, dövlət müstəqilliyi qorunub saxlandı, silahlı yolla hakimiyyətə gəlmək cəhdlərinə son qoyuldu.[29]

1994-cü il sentyabrın 20-də Bakıda "Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda "Azəri", "Çıraq" yataqlarının dərinlikdə yerləşən hissəsinin birgə işlənməsi və hasil olunan neftin pay şəklində bölüşdürülməsi" haqqında dünyanın 11 ən iri neft şirkəti ilə Əsrin Müqaviləsi imzalandı.

Heydər Əliyevin prezidentliyi zamanında milli ordu quruculuğunda ciddi dəyişikliklər başladı. Təcavüzkar silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazisindəki azğınlıqlarının qarşısı alındı, qəddar düşmənə əks-zərbələr endirildi və 1994-cü ilin mayında Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində ilk mərhələ kimi cəbhə xəttində atəşkəs elan edilməsinə nail olundu.[29]

1995-ci ilin noyabrında referendum yolu ilə Azərbaycan Respublikasının ümumbəşəri demokratik dəyərləri özündə əks etdirən Konstitusiyasının qəbul edilməsi, 19952000-ci illərdə çoxpartiyalılıq əsasında demokratik parlament seçkilərinin keçirilməsi, Konstitusiya məhkəməsinin fəaliyyətə başlaması, Azərbaycanda ölüm cəzasının ləğv olunması, "Bələdiyyə seçkiləri haqqında qanun"un və bir sıra digər qanunların qəbulu və əməli surətdə həyata keçirilməsi məhz Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır.[30]

Heydər Əliyev 1998-ci il oktyabrın 11-də xalqın yüksək siyasi fəallığı şəraitində keçirilən seçkilərdə səslərin 76,1 faizini toplayaraq yenidən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir.[31]

Heydər Əliyev 15 may 2001-ci il tarixli fərmanı ilə EA-ya Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası statusu vermiş, beləliklə bu nəhəng elm təşkilatının Azərbaycan xalqı qarşısındakı xidmətlərini və akademik elmin ölkənin inkişafının əsas təminatçılarından olduğu faktını bir daha yüksək səviyyədə təsdiqləmişdir.[31] Heydər Əlyevin təşəbbüsü, bilavasitə rəhbərliyi ilə 2001-ci il noyabrın 9-10-da Dünya Azərbaycanlılarının Bakıda keçirilən I qurultayı Azərbaycan diasporunun fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması və gücləndirilməsi sahəsində çox dəyərli tarixi qərarlar qəbul etmişdir.

2003-cü ilin prezident seçkilərində namizədliyinin irəli sürülməsinə razılıq vermiş Heydər Əliyev səhhətində yaranmış problemlərlə əlaqədar seçkilərdə iştirak etməkdən imtina etmiş və öz namizədliyini İlham Əliyevin xeyrinə geri götürmüşdü.[32][33]

Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev 2003-cü il dekabrın 12-də müalicə olunduğu Klivlend Klinikasında (ABŞ) vəfat etmiş, dekabrın 15-də Bakıda I Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.[34]

Mükafatları, təltifləri və fəxri adları

SSRİ dövrü

İkiqat Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Heydər Əliyev
  1. "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı - 1945
  2. "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı - 1945
  3. "Sovet Ordu və Donanmasının 30 illiyi" yubiley medalı - 1948[35]
  4. "Əmək igidliyinə görə" medalı - 1949[36][37]
  5. "Döyüş xidmətlərinə görə" medalı - 1954[38]
  6. "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 40 illiyi" yubiley medalı - 1957
  7. II dərəcə "Nümunəvi xidmətə görə" medalı - 1959
  8. "DTK-nın fəxri əməkdaşı" nişanı - 1960
  9. "Qırmızı Ulduz" ordeni - 1962[15][39][40]
  10. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı - 1964
  11. I dərəcə "Nümunəvi xidmətə görə" medalı - 1964
  12. "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı - 1965
  13. "Sovet milislərinin 50 illiyi" yubiley medalı - 1967
  14. "ÜFK-DTK-nın 50 illiyi" nişanı - 1967
  15. "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı - 1967 prezident HEYDER ELIYEV
  16. "SSRİ Sərhəd Qoşunlarının 50 illiyi" yubiley nişanı - 1968
  17. Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar yubiley medalı - 1970
  18. 5 dəfə Lenin ordeni (1971, 1973, 1976, 1979, 1983)[41]
  19. "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı - 1975
  20. "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 60 illiyi" yubiley medalı - 1978
  21. İki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1979, 1983)
  22. "Oktyabr İnqilabı" ordeni - 1982
  23. Sov.İKP MK-nın "Политическое самообразование" jurnalı redaksiya heyətinin Fəxri Fərmanı - 1982
  24. "Kiyevin 1500 illik xatirəsinə" medalı - 1982
  25. "Georgi Dimitrovun anadan olmasının 100 illiyi" yubiley medalı - 1982[42]
  26. Georgi Dimitrov ordeni - 1983[43]
  27. "Komsomolsk-Amurun 50 illiyi" yubiley nişanı - 1984
  28. ÜİLKGİ MK-nın "60 il V.İ.Leninin adı ilə" fəxri nişanı - 1984
  29. "Qırğızıstan SSR-in və Qırğızıstan Kommunist Partiyasının 60 illiyi" xatirə medalı - 1984
  30. "25 il Patris Lumumba adına Xalqlar Dostluğu Universiteti" medalı - 1985
  31. "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" yubiley medalı - 1985
  32. I dərəcəli Vətən Müharibəsi Ordeni - 1985[44][45]
  33. "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 70 illiyi" yubiley medalı - 1988

Müstəqillik dövrü

  1. Tbilisi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru - 1996[46]
  2. Kiyev şəhərinin fəxri qonağı - 1997[47]
  3. Türkiyə-Azərbaycan Dostluğu Vəqfinin fəxri sədri - 1997
  4. Hyuston-Bakı Assosiasiyasının fəxri üzvü - 1997
  5. Amerika-Avrasiya Sənaye-Ticarət Palatasının "1997-ci ilin adamı" mükafatı - 1997
  6. Milli Olimpiya Komitələri Assosiasiyasının "Ləyaqət" mükafatı - 1997
  7. "Ankara iş qadınları" cəmiyyətinin "1997-ci ilin görkəmli dövlət adamı" mükafatı - 1997
  8. "Ankara iş qadınları" cəmiyyətinin "1998-ci ilin dövlət adamı" mükafatı - 1998[48]
  9. "Ankara iş qadınları" cəmiyyətinin "2001-ci ilin müdrik dövlət adamı" mükafatı - 2001
  10. "Ankara iş qadınları" cəmiyyətinin "2002-ci ilin dövlət adamı" mükafatı - 2002[49]
  11. Kırkpınar yağlı güləş yarışlarının "Baş Ağası" - 1998[50]
  12. Qars şəhər bələdiyyəsinin "1997-ci ilin insan haqları" mükafatı - 1998[51]
  13. Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin "İlin dövlət adamı" mükafatı - 1998[52]
  14. Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin "İlin dövlət adamı" mükafatı - 1999
  15. Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin "Üstün xidmət və başarı mükafatı" - 2002[53]
  16. Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin fəxri sədri - 2002
  17. Türk Dünyası Yazıçılar və Sənətçilər Vəqfinin[54] "Türk dünyasına xidmət" mükafatı[55] - 1998[56]
  18. Türk Dünyası Yazıçılar və Sənətçilər Vəqfinin "Türk dünyasının 2001-ci il xüsusi mükafatı" - 2002[53]
  19. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü - 1998
  20. Rusiyanın Saratov vilayətindəki "Yurd" Cəmiyyətinin fəxri üzvü - 1998[57]
  21. Türkiyə Qəzetəçilər və Yazarlar Vəqfinin "Beynəlxalq türk dünyası qohum millətlərin yaxınlaşması mükafatı" - 1998
  22. Türkiyə Qəzetəçilər və Yazarlar Vəqfinin "Türk dünyası qardaşlıq və dostluq mükafatı" - 2000
  23. Türkiyənin Bayburt diyarının "Dədə Qorqud" mükafatı - 1998[58]
  24. Türkiyənin İzmir şəhərinin Qarşıyaka bələdiyyəsinin "İnsan haqları" beynəlxalq mükafatı - 1998[58][59]
  25. Türkiyənin İpək Yolu Vaqfının fəxri üzvü və mükafatı - 1998[58]
  26. Türkiyənin İpək Yolu Vaqfının 1998-ci il "Böyük lider" mükafatı və vəqfin fəxri sədri - 1999
  27. Türkiyənin İpək Yolu Vaqfının " 1999-cu ilin dövlət adamı" mükafatı - 2000
  28. Türkiyənin İpək Yolu Vaqfının "2001-ci ilin dövlət adamı" mükafatı - 2001
  29. Türkiyənin İpək Yolu Vaqfının "2002-ci ilin siyasət adamı" mükafatı - 2003
  30. Türkiyənin "Siyasət" jurnalının "İlin şərəf mükafatı" - 1998
  31. Türkiyənin "Siyasət" jurnalının "İlin dövlət adamı mükafatı" - 2003[60]
  32. Türkiyənin Mərmərə Qrupu Strateji və Sosial Araşdırmalar Vəqfinin fəxri sədri - 1998
  33. Türkiyənin Mərmərə Qrupu Strateji və Sosial Araşdırmalar Vəqfinin "Günümüzün ən dözümlü adamı" mükafatı - 1999
  34. Türkiyənin Mərmərə Qrupu Strateji və Sosial Araşdırmalar Vəqfinin 2002-ci ilin "Baş müəllim Atatürk" mükafatı - 2002
  35. Beynəlxalq Bioqrafiya Mərkəzinin (İngiltərə, Kembric) "Dünyanın XX əsrdə görkəmli xadimi" mükafatı - 1999[61]
  36. Azərbaycan Respublikası Əsilzadələr Məclisinin 1 nömrəli şəhadətnaməsi - 1999
  37. İ.Y.Yakovlev adına Ümumçuvaşiya Milli Mükafatı - 2000
  38. Rusiya Kinematoqrafiya Sənəti Akademiyasının "Nika" mükafatı - 2000
  39. Beynəlxalq Həvəskar Boks Assosiasiyasının fəxri mükafatı - 2001
  40. "Ruh" Azərbaycan Jurnalistləri Müdafiə Komitəsinin "Jurnalistlərin dostu" mükafatı - 2002[62]
  41. "Rusiyanın Milli Şöhrəti Mərkəzi"nin "Sivilizasiyaların dialoqu" beynəlxalq Andrey Pervozvannı mükafatı - 2002[63]
  42. Avrasiya teleforumunun mükafatı və diplomu - 2002
  43. Türkiyənin "Samanyolu" televiziya kanalının "Medianın dostu" mükafatı - 2002[64]
  44. Məmməd Araz mükafatı - 2003
  45. Türkiyənin "Zaman" qəzetinin "Avrasiyada sülh və dialoq" beynəlxalq mükafatı - 2003
  46. Moskva Hüquq Akademiyasının fəxri doktoru - 1997[65]
  47. İzmir şəhərindəki "Doqquz Eylül" Universitetinin fəxri doktoru - 1997[66]
  48. İstanbul şəhərindəki "Fatih" Universitetinin fəxri doktoru - 1997[67]
  49. Əl-Fərabi adına Qazax Milli Dövlət Universitetinin fəxri doktoru - 1997[68]
  50. Daşkənd Dövlət Universitetinin fəxri doktoru - 1997[69]
  51. Türkiyə Respublikasının ən yüksək mükafatı - "Dövlət nişanı" - 1997[70][71]
  52. Ukraynanın ali mükafatı "Yaroslav Mudrı" ordeni - 1997[72]
  53. İzmir şəhərindəki Egey Universitetinin fəxri doktoru - 1998
  54. Atatürk adına Ərzurum Universitetinin fəxri doktoru - 1998[73]
  55. İsgəndərin şəhərindəki Universitetin fəxri doktoru - 1999
  56. İsparta Universitetinin fəxri doktoru - 1999[74]
  57. Beynəlxalq Kadr Akademiyasının "Elm və təhsilin inkişafına görə" beynəlxalq ordeni - 1998[75]
  58. Türkiyənin ən nüfuzlu mükafatı "Atatürk Beynəlxalq Sülh Mükafatı" - 1999
  59. Osmanqazi Universitetinin fəxri doktoru - 2000
  60. Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının "Ləyaqət" qızıl medalı - 2000
  61. Ankara Universitetinin fəxri doktoru - 2001[76]
  62. Beynəlxalq Mühəndislik Akademiyasının "Böyük qızıl medalı" - 2001
  63. Ukraynanın "Qızıl tale" Beynəlxalq Açıq Məşhurluq Reytinqinin "Qloriya Populi" qızıl ulduzu - 2001[77]
  64. Rus Pravoslav Kilsəsinin (RPK) I dərəcəli "Müqəddəs mömin Moskva knyazı Daniil" ordeni - 2001[78]
  65. Gürcüstanın ali mükafatı - "Qızıl runo" ordeni - 2001[79]
  66. Bursa şəhərindəki Uludağ Universitetinin fəxri doktoru - 2002
  67. Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının fəxri akademiki - 2002
  68. Qars şəhərindəki Qafqaz Universitetinin fəxri doktoru - 2002
  69. Beynəlxalq Üzümçülük və Şərabçılıq Akademiyasının fəxri üzvü - 2002
  70. Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun fəxri doktoru - 2002
  71. Kırıkqala Universitetinin fəxri doktoru - 2003
  72. Rusiya Federasiyasının Təhlükəsizlik, Müdafiə və Hüquq Qaydası Problemləri Akademiyasının professoru və həqiqi üzvü, Y.V.Andropov adına mükafat - 2003[80]
  73. ABŞ-ın Linkoln Universitetinin fəxri doktoru - 2003[81]
  74. Ukrayna Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının fəxri doktoru - 2003[82]
  75. Avropa Güləş Federasiyasının "Qızıl boyunbağı" fərqlənmə nişanı - 2002[83]
  76. Beynəlxalq İhsan Doğramacı Fondunun qızıl medalı - 2002[53]
  77. Fransa Respublikasının "Fəxri Legion" ordeninin Böyük Xaçı - 2003[84]
  78. Rusiyanın ən yüksək mükafatı - "Müqəddəs Apostol Andrey Pervozvannı" ordeni - 2003[85]
  79. Uşaq Fondları Beynəlxalq Assosiasiyasının Lev Tolstoy adına beynəlxalq qızıl medalı - 2003[86]
  80. Ukraynanın mədəniyyət ictimaiyyətinin "Şərəf"' ordeni - 2003[87]
  81. Ankara şəhərindəki Hacəttəpə Universitetinin fəxri doktoru - 1994[88]
  82. Bakı Dövlət Universitetinin fəxri doktoru - 2000
  83. Moskva Dövlət Universitetinin fəxri professoru - 2002[89]
  84. Texas ştatının fəxri vətəndaşı - 1997
  85. Türkiyənin "Nərgiz TV" kanalının 1997-ci il üçün "Dünyada ilin adamı" mükafatı - 1998[90]
  86. Azərbaycanda ilin adamı mükafatı (2002, 2003)[91]
  87. Şeyxülislam Ordeni - 2005 (vəfatından sonra)[92]

Foto şəkilləri

Filateliyada

Heydər Əliyevin heykəl və büstləri

"Heydər Əliyev" ordeni

border=none Əsas məqalə: "Heydər Əliyev" ordeni

"Heydər Əliyev" ordeni Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu Heydər Əliyevin Azərbaycan xalqı və dövləti qarşısında müstəsna tarixi xidmətlərini nəzərə alaraq və onun xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədilə Azərbaycan Respublikasının 22 aprel 2005-ci il tarixli, 896-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsis edilmişdir.[98]

İrsi

Azərbaycanda Heydər Əliyevin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün aşağıdakılar onun şərəfinə adlandırılmışdır:

  1. Heydər Əliyev Fondu
  2. Azərbaycan Respublikasının Heydər Əliyev Mükafatı
  3. Azərbaycan Respublikasının "Heydər Əliyev" ordeni
  4. Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi
  5. Bakı Beynəlxalq Hava Limanı
  6. Bakı Dərin Özüllər Zavodu
  7. Bakı Neft Emalı Zavodu
  8. Respublika sarayı
  9. Bakı şəhərində İdman-Konsert Kompleksi
  10. Bakı şəhərində Heydər Əliyev prospekti
  11. Azərbaycanın şəhər və rayonlarında küçə və meydanlar
  12. Platin, qızıl və gümüş xatirə sikkələri

Xatirə sikkələri


Həmçinin bax

Mənbə

İstinadlar

  1. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİ. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyevin (Elçibəyin) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifələrini daha icra edə bilməməsi və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətinin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Heydər Əlirza oğlu Əliyevə keçməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (az.). e-qanun.az. 24.06.1993. İstifadə tarixi: 2015-03-16.
  2. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİ. "H. Ə. Əliyevin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (az.). e-qanun.az. 15.06.1993. İstifadə tarixi: 2015-03-16.
  3. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİ. "Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Heydər Əlirza oğlu Əliyevin Azərbaycan Respublikasının xalq deputatı səlahiyyətlərinə xitam verilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (az.). e-qanun.az. 05.11.1993.
  4. Mehman Şabanov. "3 sentyabr 1991-ci il - Azərbaycanın qurtuluşuna gedən yolun başlanğıcı". ResmiXeber.az saytı (az.). http://resmixeber.az/. 03.09.2014. İstifadə tarixi: 2015-02-09.
  5. Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
  6. "Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsi tarixi. Sovet hakimiyyəti illərində (aprel 1920 - dekabr 1991)". Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin saytı (az.). dsx.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-03-08.
  7. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 136.
  8. "Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü münasibəti ilə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin MÜRACİƏTİ". Azərbaycan (qəzet) Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 29.12.2012. İstifadə tarixi: 2015-02-09.
  9. ""Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əlirza oğlu Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 10 mart 2004-cü il tarixli, 76 nömrəli Fərmanı" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-02-09.
  10. Qasımlı M.C. Heydər Əliyev - istiqlala gedən yol (1969-1987-ci illər). Bakı, Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2006. səh. 68.
  11. 1 2 "Bioqrafiya". Heydər Əliyev fondunun saytı (az.). heydar-aliyev-foundation.org. İstifadə tarixi: 2015-02-06.
  12. "Heydər Əliyev muzeyi". Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin saytı (az.). dmx.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  13. 1 2 Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. IV cild. Bakı-1980. səh. 178.
  14. "HEYDƏR ƏLİYEV". Heydər Əliyev Mərkəzinin saytı (az.). heydaraliyevcenter.az. İstifadə tarixi: 2015-02-25.
  15. 1 2 Представление к присвоению воинского звания генерал-майора (SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin 30 oktyabr 1967-ci il, 136 №-li məxfi əmri). – AR MTN muzeyinin materialları.
  16. "Heydər Əliyev muzeyi". Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin saytı (az.). dmx.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-03-03.
  17. TARİX (qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün dərs vəsaiti). Bakı-2006. səh. 521.
  18. "Əliyev Heydər". Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-02-06.
  19. Депутаты Верховного Совета СССР. Одиннадцатый созыв. Москва-1984. стр. 18.
  20. Депутаты Верховного Совета РСФСР. Одиннадцатый созыв. Москва-1987. стр. 11.
  21. "Bu gün Heydər Əliyevin anadan olmasının 88 illiyidir". Lent.az saytı (az.). news.lent.az. 10.05.2011. İstifadə tarixi: 2015-02-14.
  22. "Heydər Əliyev və Azərbaycan Parlamenti". Milli Məclisin saytı (az.). meclis.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-02-26.
  23. Qasımlı, Musa. "Heydər Əliyev - istiqlala gedən yol (1969-1987-ci illər)" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. Bakı-2006. səh. 180. İstifadə tarixi: 2015-02-21.
  24. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 137.
  25. "Əliyev Heydər Əlirza oğlu". Prezident.az saytı (az.). president.az. İstifadə tarixi: 2015-02-06.
  26. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 137-138.
  27. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər ƏLİYEV. "S. D. Hüseynovun Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsindən azad edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". e-qanun.az (az.). e-qanun.az. 07.10.1994. İstifadə tarixi: 2015-03-16.
  28. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər ƏLİYEV. "R. B. Cavadov haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". e-qanun.az (az.). e-qanun.az. 15.03.1995. İstifadə tarixi: 2015-03-16.
  29. 1 2 Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 138.
  30. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 139.
  31. 1 2 Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 140.
  32. "Ümummilli lider Əliyev Heydər Əlirza oğlu". President.az saytı (az.). president.az. İstifadə tarixi: 2015-03-09.
  33. "AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ HEYDƏR ƏLİRZA OĞLU ƏLİYEVİN HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİNİN XRONOLOGİYASI 1993-2003" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-03-09.
  34. "HEYDƏR ƏLİYEV". Heydər Əliyev Mərkəzinin saytı (az.). heydaraliyevcenter.az. İstifadə tarixi: 2015-02-06.
  35. "Azərbaycan xüsusi xidmət orqanlarının rəhbərləri. Əliyev Heydər Əlirza oğlu: 1967 iyun - 1969 iyul". Azərbaycan Respublikası Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin saytı (az.). mns.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  36. "AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ HEYDƏR ƏLİRZA OĞLU ƏLİYEVİN HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİNİN XRONOLOGİYASI 1923-1969" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  37. Архивные документы, отражающие политическую деятельность Гейдара Алиева, Документ 13. - в кн. Ирада Гусейнова. Гейдар Алиев - от политического руководителя к общенациональному лидеру. Баку, "Тахсил", 2005.
  38. Heydər Əliyev. Təltiflər. Bakı-2004. səh. 10.
  39. "2. Azərbaycanın rəhbəri (1969-1982), səh. 5" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-02-26.
  40. Ирада Гусейнова. Гейдар Алиев - от политического руководителя к общенациональному лидеру. Баку, "Тахсил", 2005. стр. 67.
  41. Ирада Гусейнова. Гейдар Алиев - от политического руководителя к общенациональному лидеру. Баку, "Тахсил", 2005. стр. 67-68.
  42. "Медаль "100 лет со дня рождения Георгия Димитрова"" (rus). faleristu.ru. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  43. "Орден «Георгий Димитров»" (rus). ru.wikipedia.org. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  44. "AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ HEYDƏR ƏLİRZA OĞLU ƏLİYEVİN HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİNİN XRONOLOGİYASI 1983-1990" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  45. Архивные документы, отражающие политическую деятельность Гейдара Алиева, Документ 19. - в кн. Ирада Гусейнова. Гейдар Алиев - от политического руководителя к общенациональному лидеру. Баку, "Тахсил", 2005.
  46. "Tbilisi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru diplomunun təqdim olunması mərasimində Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyevin çıxışı - 9 mart 1996-cı il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  47. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevə Kiyev şəhərinin Fəxri qonağı diplomunun və şəhərin rəmzi açarının təqdim edilməsi mərasimində çıxış - Kiyev Bələdiyyə İdarəsi, 25 mart 1997-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  48. "Ankara iş kadınları derneği, yılın başarılı adamlarını belirledi". PorttaKal.com saytı (türk). porttakal.com. 26.11.1998. İstifadə tarixi: 2015-03-02.
  49. Aslan ASLANOV, Tural RZAYEV, AzərTAc-ın xüsusi müxbirləri. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyəyə işgüzar səfəri". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 28.06.2002. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  50. "Türkiyənin Ədirnə şəhərinin bələdiyyə başçısı Həmdi Sədəfçi və Ədirnənin tarixi Kırkpınar ağası Hüseyn Şain ilə görüşdə çıxışı" (PDF). Prezident Kitabxanasının saytı (az.). preslib.az. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  51. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyənin Qars şəhər bələdiyyəsinin, Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin (TVCUAB) 1997-ci ilin İnsan haqları və "İlin dövlət adamı" mükafatlarının təqdim olunması mərasimində çıxışı - İstanbul, "Ceylan interkontinental" oteli, 14 fevral 1998-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  52. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyənin Qars şəhər bələdiyyəsinin, Türk Sənayeçiləri və İş adamları vəqfinin (TVCUAB) 1997-ci ilin İnsan haqları və "İlin dövlət adamı" mükafatlarının təqdim olunması mərasimində çıxışı - İstanbul, "Ceylan interkontinental" oteli, 14 fevral 1998-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  53. 1 2 3 Aslan ASLANOV, Tural RZAYEV, AzərTAc-ın xüsusi müxbirləri. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyəyə işgüzar səfəri". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 28.06.2002. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  54. Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı
  55. "Türk Dünyasına Hizmet Ödülü"
  56. AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev TÜRKSAV-ın "Türk dünyasına xidmət" mükafatına layiq görülmüşdür". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 27.01.1998. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  57. AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Saratovda yaşayan həmyerlimizi qəbul etmişdir". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 14.05.1998. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  58. 1 2 3 AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevə Türkiyənin ən yüksək üç mükafatı təqdim edilmişdir". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 06.09.1998. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  59. Uğur KAYAN. "Pişkinsüt iptali" (türk). 08.12.2000. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  60. AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Türkiyənin ən nüfuzlu və məşhur "Siyasət" jurnalının "İlin dövlət adamı mükafatı"na layiq görülmüşdür". Xalq qəzetinin saytı (az.). xalqqazeti.com. 25.03.2003. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  61. AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev XX əsrin görkəmli xadimidir". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 22.01.1999. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  62. ""Ruh" Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi tərəfindən "Jurnalistlərin dostu" mükafatının təqdim olunma mərasimində Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin nitqi - "Həyat Recensi-Naxçıvan mehmanxanası", 22 mart 2002-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  63. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin «Sivilizasiyaların dialoqu» Beynəlxalq Andrey Pervozvannı mükafatının təqdim edilməsi mərasimində nitqi - Sankt-Peterburq, 9 iyun 2002-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinın saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  64. Mesut Çevikalp. "STV, Aliyev'e ödül verdi". Zaman qəzetinin saytı (az.). zaman.com.tr. 16.10.2002. İstifadə tarixi: 2015-03-02.
  65. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasının prezidentinə Moskva Dövlət Hüquq Akademiyasının fəxri doktoru adı verilməsi mərasimində çıxışı - 29 mart 1997-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  66. "Azərbaycan Prezidentinə "9 Eylül" Universitetinin Fəxri Doktoru adı verilməsi mərasimində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin nitqi - İzmir, 7 may 1997-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  67. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin "Fatih" Universitetinin fəxri doktoru adı verilməsi mərasimində nitqi - İstanbul, 8 may 1997-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  68. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Qazaxıstan Respublikasına rəsmi səfəri (10-11 iyun 1997-ci il)". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  69. "Azərbaycan - Özbəkistan münasibətləri". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  70. "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı" (türk). tr.wikipedia.org. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  71. Aslan Aslanov, AzərTAc-ın xüsusi müxbiri. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyəyə rəsmi səfəri". Xalq qəzetinin saytı (az.). xalqqazeti.com. 06.05.1997. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  72. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin Ukraynanın Ali Mükafatının - Yaroslav Mudrı ordeninin təqdim edilməsi mərasimində nitqi - Kiyev, Mariya Sarayı, 24 mart 1997-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
  73. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Türkiyənin Ərzurum Universitetinin fəxri doktoru adına layiq görülmüşdür". Azərbaycan qəzetinin saytı (az.). azerbaijan-news.az. 03.05.1998. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  74. "İsparta Universitetinin fəxri doktoru adının verilməsinə həsr edilmiş təntənəli mərasimdə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin nitqi - 28 noyabr 1999-cu il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  75. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Beynəlxalq Kadr Akademiyasının rəhbərləri ilə görüşdə söhbəti - Prezident sarayı, 14 dekabr 1998-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  76. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyəyə səfəri zamanı Ankara universitetində nitqi - 16 mart 2001-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  77. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Ukraynanın Müdafiə Naziri, ordu generalı Aleksandr Kuzmuk və "Qızıl tale" Beynəlxalq Açıq Məşhurluq Reytinqinin Baş direktorluğunun sədri Dmitri Akimov ilə görüşdə söhbəti - Prezident sarayı, 18 may 2001-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  78. "Dinin ən birinci məqsədi insanlar arasında sülh yaratmaqdır". Respublika qəzetinin saytı (az.). respublica-news.az. 30.05.2001. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  79. "Respublika ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüş və Gürcüstanın Ali Mükafatının "Qızıl Runo" ordeninin təqdim edilməsi mərasimində Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin giriş sözü və yekun nitqi - 29 sentyabr 2001-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  80. "Ümummilli lider Əliyev Heydər Əlirza oğlu". President.az saytı (az.). president.az. İstifadə tarixi: 2015-03-02.
  81. "Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev ABŞ-ın Linkoln Universitetinin fəxri doktoru adına layiq görülmüşdür". Xalq qəzetinin saytı (az.). xalqqazeti.com. 15.04.2003. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  82. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Kiyev vilayəti administrasiyasının sədri Anatoli Zasuxanın başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşdə söhbətindən - 27 iyun 2003-cü il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-23.
  83. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin sərbəst güləş üzrə 45-ci Avropa çempionatının fəxri qonaqları ilə görüşü - Prezident sarayı, 3 may 2002-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  84. Jak ŞİRAK, Fransa Respublikasının prezidenti. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti zati-aliləri cənab Heydər Əliyevə". Respublika qəzetinin saytı (az.). respublica-news.az. 10.05.2003. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  85. "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mətbuat xidmətinin məlumatı". Respublika qəzetinin saytı (az.). respublica-news.az. 11.05.2003. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  86. AzərTAc. "Azərbaycan Prezidenti Lev Tolstoy adına beynəlxalq qızıl medalla təltif olunmuşdur". Xalq qəzetinin saytı (az.). xalqqazeti.com. 16.05.2003. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
  87. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Kiyev vilayəti administrasiyasının sədri Anatoli Zasuxanın başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşdə söhbətindən - 27 iyun 2003-cü il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-22.
  88. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyə Cümhuriyyətinə ilk rəsmi səfəri (8 – 11 fevral 1994-cü il)". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-26.
  89. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Moskva Dövlət Universitetinin fəxri doktoru diplomunun təqdim edilməsi mərasimində nitqi - 25 yanvar 2002-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-26.
  90. "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Türkiyənin "Nərgiz TV" televiziyasının 1997-ci il üçün "Dünyada ilin adamı" mükafatının təqdim edilməsi mərasimində nitqi - İstanbul, Lütfi Kırdar adına beynəlxalq konfrans və sərgi salonu, 13 fevral 1998-ci il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  91. "ANS şirkətlər qrupunun və Çingiz Mustafayev adına fondun təsis etdiyi "2002-ci ilin adamı" mükafatının və diplomunun təqdim olunması mərasimində Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin nitqi - 11 yanvar 2003-cü il". Heydər Əliyev İrsini Araşdırma Mərkəzinin saytı (az.). aliyevheritage.org. İstifadə tarixi: 2015-03-02.
  92. "Şeyxülislam Ordeni". Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin saytı (az.). qafqazislam.com. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  93. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı, Elm, 2002. səh. 141.
  94. "Ömər Eldarov" (az.). az.wikipedia.org. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  95. "MİSİRİN QƏLYUBİYYƏ VİLAYƏTİNİN QANATIR ŞƏHƏRİNDƏ ÜMUMMİLLİ LİDER HEYDƏR ƏLİYEVİN ABİDƏSİNİN VƏ AZƏRBAYCAN-MİSİR DOSTLUQ PARKININ AÇILIŞI OLMUŞDUR". AzərTAc-ın saytı (az.). azertag.az. 07.02.2008. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  96. "İSTANBULUN SARIYER RAYONUNDA ÜMUMMİLLİ LİDER HEYDƏR ƏLİYEVİN ABİDƏSİNİN AÇILIŞI". AzərTAc-ın saytı (az.). azertag.az. 12.07.2006. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  97. "Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Belqradda Taşmaydan parkının açılış mərasimində iştirak etmişdir". President.az saytı (az.). president.az. 08.06.2011. İstifadə tarixi: 2015-02-10.
  98. "Heydər Əliyev" ordeninin təsis edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU

Xarici keçidlər

Şablon:Dağlıq Qarabağ münaqişəsi