Akadi yarımadası

Akadi yarımadası
Yerləşməsi
47°30′ şm. e. 65°10′ q. u.
Akvatoriya	Sarı dəniz
Ölkə	Kanada
Akadi yarımadası
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Akadi yarımadası (fr. La Péninsule acadienne) — Nyu-Bransuik (Kanada) vilayətinin şimal-şərqində yerləşən yarımada. Şimaldan Şalyor körfəzi, şərqdən isə Müqəddəs Lavrenti körfəzi ilə əhatələnmişdir.

Nə zamansa vilayətinin əhalisi balıq ovu ilə məşğul olurdular. Bu hətta sənaye əhəmiyyətinə qədər yüksəlmişdi. Lakin balıq ehtiyatları olduqca azlmışdır. Hazırda yarımada ərazisində turizm inkişaf etmişdir. Turistləri bura dəniz çimərlikləri və akad mədəniyyəti özünə cəlb edir.

Tarixi

Təqribi olaraq 3000 il öncə yarımadada Mikmakilər. 1604-ci ildə yarımada ərazisində ilk fransız koloniyası salınmışdır. XVIII əsr Akadiya İngilislərin nəzarətinə keçmişdir.

XIX əsrin sonlarından vilayətin akadiyalılar öz dillərinin rəsmi dil statusu alması üçün mübarizəyə başlamışdır. Mübarizə əsasən dinc yollarla aparılırdı. Bircə 27 yanvar 1875-ci ildəki faciyə istisnadır. Polislə ilə toqquşma zamanı bir ingilis polis Con Qifford (ing. John Gifford) və gənc akadiyyalı Lui Mayyo (fr. Louis Mailloux) həlak olmuşdur. Lui xalq qəhrəmanını hesab edilir. Onun haqqında hətta mahnılar bəstələnmişdir.

Dilləri

1960-cı illərdə Nyu-Bransvildə kütləvi çıxışların sonucu olaraq vilayət Kanadanın yeganə iki dilli vilayətinə çevrilmişdir. Ancaq vilayətdə yaşayan ingilislərin böyük qismi fransız dilini bilməsədə, fransızlar isə əksinə ingilis dilini bilirlər.

Əhalisinin az bir qismi isə Mikmak dilində danışır.

Mətbuat

Yarımada ərazisində Akad nuel (fr. Acadie nouvelle) adlı qəzet buraxılır.

Mənbə

• Qəzet Akad nuvel Arxivləşdirilib 2010-12-06 at the Wayback Machine