Dəniz (Türk mifologiyası)

Türk və altay mifologiyasında iştirak edən əfsanəvi dənizlər belədir.

1. Ağ dəniz
2. Göy dəniz
3. Od dəniz

Ağ dəniz

Ağ dəniz, türk, anadolu və altay mifologiyasında sonsuz okeandır. Müxtəlif türk dillərində Akdeniz, Aqtengiz, Ağdingiz, Ağtines olaraq da deyilir. Surtengis və ya Suratines sözləri də istifadə edilər. Dünyanın sonunda iştirak edər. Dünyanın sonunda iştirak edən və ya əhatə edən digər dəniz isə Göy dənizdir. Ağ Dənizin və Göy dənizin də kənarında Od dəniz (atəş dənizi) vardır. Ağ dəniz və Göy dəniz məntiqinə uyğun olaraq, göydə Altınqazıxın (Dəmirqazıxn) ətrafında dönən Ağboz At və Göyboz At vardır, yenə eyni məntiqlə Çingiz Xan ölməmişdən əvvəl ölkəni oğulları arasında Ağ Orda və Göy Orda olaraq ikiyə bölmüşdür.

Göy dəniz

Göy dəniz, türk və altay mifologiyasında dünyanın sonunda olan okeandır. Köktengiz və ya Gökdeniz olaraq da deyilər. Dünyanın sonunda iştirak edər. Bu dənizdə və ya sahillərində yaşayan Hanlara əlçatmaz. Ağ dənizin və Göy dənizin də kənarında Od dəniz vardır.

Od dəniz

Od dəniz, türk və altay mifologiyasında atəş dənizi. Odtengiz və ya Odtalay (atəş okeanı) olaraq da bilinər. Ateşten bir dəniz şəklindədir. Atəş çayları bura tökülür. Maraqlı bir şəkildə yeraltındakı Maqma layını xatırladır.

Mənbə

• Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)