Çarekvəng monastırı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Mahrasa məbədi
Çarekvəng monastırının (həmçinin Mahrasa kimi bilinir) görüntüsü.jpgMonastırın ümumi görünüşü
40°32′00″ şm. e. 45°53′08″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Gədəbəy
Yerləşir Şəmkir çayının sahili
Tikilmə tarixi XVII əsr
Xəritədə yeri
Map
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Çarek VəngGədəbəy rayonunda Şəmkir çayının sahilində yerləşən qədim alban məbədi.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəmkir çayı ətrafındakı şəhər xarabalığında müasir dövrə qədər salamat qalmış abidələrdən biri də Çarekvəng məbədidir. "Çarek" sözünün etimologiyasına görə bu ad "çahar" və "yek" sözlərindən törəmiş, "dörddəbir" mənasına gəlir.

Abidənin "Mahrasa" məbədi olması ilə bağlı əsassız iddialar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Monastırın divar simvolları
Monastırın tağları

İnternet səhifələrin məbədin adının "Mahrasa" olmağı ilə bağlı iddialara görə guya Strabonun "Coğrafiya" əsərində, "Albania" başlığında yazılanlar məhz bu məbədi nəzərdə tutur:

"Heliusa (Günəşə), Zeusa (Göy, İldirim vs) və Selene (Ay) tanrı qəbul edirlər. Özəlliklə Ayı. Onun məbədi İberiya yaxınlığındadır. Dini rəhbər, ölkənin şahından sonra ikinci vəzifəli şəxsdir, o, müqəddəs torpaqlardan məsuldur. Müqəddəs torpaq əraziləri genişdir, əhalisi çoxdur. Məbəd qulları da bura aiddir. Onları dini qurbanlıq və kəhanət üçün istifadə edirlər."[1]

Lakin, qeyd edilən əsərdə, konkret olaraq hansı məbəddən söhbət getmədiyi kimi, Gədəbəydəki bu məbədin adının "Mahrasa" olduğuna dair heç bir işarə yoxdur. Bundan başqa yerli əhalinin bu məbədin adına "Mahrasa" demədiyi müəyyənləşdirilmişdir. 

Monastrın Tarixi və Rahibləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alban Katolikos (Kilsə rəhbəri) Petros - 1653-1675[2]

Prior Astvatzatur - 18xx-18xx

Arximandrit - Sərkis Davtiants - 1850-1854[3]

1877-ci ildə Tiflisdə fəaliyət göstərən Nersisyan Erməni məkətbinin yataqxanası Çarekvəngdən gələn maddi yardımla tikilərək, 1878-ci ildə təhvil verilmişdir.

1883-cü ildə, Erməni ruhanilər Çarekvəng Monastrına illik 100 rubl olmaqla Daşkəsəndəki Zəylik məktəbinə ianə etmək göstərişi verirlər.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/11D*.html
  2. "Şimali Arxax", Samvel Karapetyan, İrəvan, 2007, səh. 154
  3. Ermənistan Milli Arxivi, fond 53, list 1, sənəd 3831, səh. 38.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]