Çoxbölümlü biberşteyniya

Çoxbölümlü biberşteyniya
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Malvids Dəstə: Sabunağacıçiçəklilər Fəsilə: Biberşteyniyakimilər Cins: Biberşteyniya Növ: Çoxbölümlü biberşteyniya
Beynəlxalq elmi adı
Biebersteinia multifida DC., 1824
Şəklin VikiAnbarda axtarışı NCBI   375290 EOL   5017146

Çoxbölümlü biberşteyniya (lat. Biebersteinia multifida) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin biberşteyniyakimilər fəsiləsinin biberşteyniya cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" – VU A2c+3 cd. Azərbaycanın nadir növüdür.

Qısa morfoloji təsviri

Xovlu, tükcüklü, gövdəvari vəzli, çoxillik bitkidir. Gövdəsi düzdür, mühkəmdir, vəzilidir, yuxarı hissədən budaqlanandır. Aşağıdan purpur rənglidir, 20-50 sm hündürlükdədir. Gövdə yarpaqları demək olar ki, oturaq, lansetvari və ya lansetvari-xətşəkillidir. Ləçəkləri çılpaq və ya tüklü-kirpikciklidir, uzunsov-pazvaridir, bütöv və ya dişlidir, sarı, 5–8 mm uzunluğundadır. Meyvələri 5 mm uzunluğunda, çılpaq və qırışlıdır.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləməsi və meyvə verməsi aprel-may aylarına təsadüf edir. Quru, gilli, əhəngli və daşlı yamaclarda rast gəlinir.

Yayılması

Naxçıvan düzənliyi və dağlıq hissəsidir.

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii bərpası azalır, antropogen təsirlərə həssaslıq müşahidə olunur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Populyasiyanın zəif təkrarlanması, otarılma, tapdalanmadır.

Mühafizə tədbirləri

Yayıldığı sahəni qorumaq üçün müvafiq tədbirlərin görülməsi, növün müasir vəziyyətinin dəqiq öyrənilməsi, yeni yayılma sahələrinin aşkar edilməsi, introduksiya olunması təklif olunur.