Üç dərə SES
| Üç dərə SES | |
|---|---|
| 三峽大壩 三峡大坝 | |
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Çay | Yantszı |
| Status | istismarda 04.07.2012[1] |
| Tikilmə tarixi | 1992 |
| İstismara verilib | 2012 |
| Əsas xüsusiyyətləri | |
| Elektrik enerjisi gücü | 18 200 (2009)[2]; 22 500 (2012)[3] |
| Avadanlıq xüsusiyyətləri | |
| Turbin tipi | radial-oxlar |
| Generatorun gücü | 32x700, 2 × 50 MVt |
| Əsas qurğular | |
| Bənd tipi | beton su tullantıları |
| Bəndin hündürlüyü | 185 m |
| Bəndin uzunluğu | 2309 m |
| Yerləşməsi | |
| 30°49′42″ şm. e. 111°00′35″ ş. u. | |
| Ölkə |
 ÇXR |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Üç dərə (çin. ənən. 三峽, sadə. 三峡, pinyin: Sānxiá, hərfi mənası: "Üç dərə") — Çinin Hubey əyalətində Yantszı çayının üzərində yerləşən su elektrik stansiyası. Dünyada gücünə görə birinci, hazırlanmasına görə iki ən nəhəng su elektrik stansiyasından ("İtaypu" SES-i ilə birlikdə) biridir. Ən böyük hidrotexniki qurğulardan biridir[4]. SES Hubey əyalətinin İçan şəhər dairəsində Sandoupin şəhərinin yaxınlığında yerləşmişdir. Bu su anbarının qravitasiya beton bəndi dünyada ən böyük bəndlərdən biridir. Su anbarının tikintisi 1,3 milyon insan sözügedən ərazidən köçürdülmüşdür[5]. Bu su elektrik stansiyasının sayəsində SES-in aşağı hissəsində yerləşən milyonlarla insan sel təhlükəsindən qorunur.
Ümumi məlumatlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
SES-dəki turbinlərin toplam gücü 15 nüvə reaktorunun istehsal etdiyi elektroenerjini almağa imkan verir. Dünyanın ən böyük SES-inin 32 turbininin toplam istehsal gücü 22,5 milyon kVt-dır. İnşası 2.5 milyard dollara başa gəlmişdir. SES-in tikintisinə 1992-ci ildə başlanılmış və SES 4 iyul 2012-ci il istismara verilmişdir. SES-in su anbarının uzunluğu 600 kilometrdir[1]. Su bəndinin tikintisi nəticəsində:
•13 şəhər, 140 qəsəbə və 1300 kənd su altında qalmış, 1,3 milyon insan öz yaşayış yerlərini tərk etməyə məcbur olmuşdur.
•Çinin 1300 arxeoloji abidəsi məhv edilmiş və ya həmişəlik su altında qalmışdır.
•Ekoloji dəyişikliklər baş vermiş, əsasən də, bir çox balıq növləri yox olmuşdur.
•Minlərlə zavod və mədən su altında qalmışdır. Bu isə suya zəhərli maddələrin daxil olmasına şərait yaratmışdır.
•Su bəndindən aşağıda yaşayan 360 milyondan artıq insan daim ciddi təhlükə altındaqalmışdır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 "15 nüvə reaktoru boyda 3 dərə". Milli.Az. 2021-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-06-24.
- ↑ "Bəndlərin reyestri — SES-in müəyyən edilmiş gücü üzrə təsnifatı". 2021-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-06-24.
- ↑ (rus.)Çində "Üç dərə" SES-nin tikintisi bitmişdir Arxivləşdirilib 2014-12-25 at the Wayback Machine
- ↑ Acker, Fabian. "Taming the Yangtze". IET magazine. 2009-03-02. 2012-02-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-06-24.
- ↑ (rus.)"Üç dərə SES" (rus). 2012-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-04-25.