İrott-kö
İrott-kö Geşribenşteyn | |
---|---|
mac. Írott-kő alm. Geschriebenstein | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Köseq dağları |
Mütləq hündürlüyü | 884[1] |
Nisbi hündürlüyü | 414 m |
Marşrutu | Nəqliyyat vasitəsilə |
Yerləşməsi | |
47°21′10″ şm. e. 16°26′02″ ş. u.HGYO | |
Ölkələr | |
Regionlar | |
|
|
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İrott-kö (mac. Írott-kő) və ya Geşribenşteyn (alm. Geschriebenstein; ⓘ) — Avstriya və Macarıstan sərhədində yerləşən və hündürlüyü 884 metr (2,900 ft) olan dağ.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]İrott-kö Köseq dağlarının, Qərbi Macarıstanın (Transdanubiya), eləcə də Burgenlandın ən hündür dağdır. Dağın hündürlüyü Avstriya mənbələrinə görə – 884 metr (2,900 ft), Macarıstan mənbələrinə görə isə – 883 metr (2,897 ft). İrott-kö dağı Macarıstanın ən hündür zirvələri siyahısında 44-cü yerdədir.
Avstriya tərəfdən dağa ən yaxın qəsəbələr Rextnits və Lokkenhausdur. Macarıstan tərəfdən dağa ən yaxın ən yaxın isə Köseqdir.
Adı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dağın macar dilindəki əvvəlki adları Fenyoheq (mac. Fenyőhegy; mənası – Şam ağacı) və Salkö (mac. Szálkő; mənası – Sap daşı) olub. Dağın müasir adının (macar dilində Írott-kő, alman dilində Geschriebenstein) mənası "Daşda yazılmış" deməkdir. Ehtimal olunur ki, bu ad Vattyani və Esterhazi sülalələrinin Avstriya–Macarıstan sərhədində yerləşən yazılı abidələrə istinad edir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dağ ilk dəfə XIV əsrdə qeydə alınmışdır. Dağın zirvəsində 1913-cü ildə tikilmiş bir müşahidə qülləsi mövcuddur. Bu tikili Avstriya–Macarıstan sərhədinin tam üzərində yerləşir.
2007-ci ilin dekabr ayından etibarən Avstriya–Macarıstan sərhədindən rəsmiyyət olmadan keçmək mümkündür. Buna səbəb Macarıstanın Şengen razılaşmasına qoşulmasıdır.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Geschriebenstein, Austria/Hungary". www.peakbagger.com (ingilis). peakbagger. 18 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib (#archive_missing_url). (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Szerényi Gábor: Séta az Írott-kő Natúrparkon keresztül - A kéktúra nyugati végpontján, Élet és Tudomány, 2010 (65. évf.) 40. sz. 1264-1266. old.
- Domonkos János: Jeles pontok a térképen: az Írott-kő, Természetbúvár, 1991 (46. évf.) 2. sz. 43. old.
- Bartha Dénes - Markovics Tibor: Az Írott-kő harangvirágai, Természetbúvár, 1990 (45. évf.) 6. sz. 43. old.
- Bakos György: Az Írottkő Natúrparkért Egyesület, Honismeret, 2010 (35. évf.) 3. sz. 56-61. old.
- Bokányiné Boda Gyöngyi - Kiss Kornélia: "Határtalan természet - ezeréves kultúra" - Az Írottkő-Geschriebenstein Natúrpark, Turizmus Bulletin, 2002, 1. sz. 56-59. old.
- Simola Ferenc: Bariska István: A kéklő Írottkő alatt, Vasi honismereti és helytörténeti közlemények, 2001 (28. évf.) 3. sz. 85-87. old.