İvan Pavlov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
İvan Petroviç Pavlov
İvan Pavlov, 1920
İvan Pavlov, 1920
Doğum tarixi
Doğum yeri Ryazan şəhəri
Vəfat tarixi (86 yaşında)
Vəfat yeri Sankt-Peterburq şəhəri
Vəfat səbəbi ağciyər iltihabı
Dəfn yeri
  • Literatorski mostki[d]
Vətəndaşlığı Rusiya
Uşağı 5
Elm sahələri təhsil, fiziologiya
İş yeri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları Nobel mükafatı Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İvan Petroviç Pavlov (rus. Иван Петрович Павлов; 14 (26) sentyabr 1849[2], Ryazan, Ryazan quberniyası[d], Rusiya imperiyası[3]27 fevral 1936[3][4][…]) — rus fizioloq, Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı, akademik.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fiziolojipsixologiya sahəsindəki işləri ilə psixofizioloji və təcrübi psixologiya sahələrinə dərindən təsir etdi. Fizioloji və psixologiya sahəsindəki işləri ilə psixofizioloji və təcrübi psixologiya sahələrini dərindən təsir etdi. Bu səbəblə hər iki elm sahəsinin qurucularından sayılır.

Pavlov iti, Ryazan muzeyi.

Leninqrad Fiziologiya İnstitutunun başında olaraq işlərini davam etdirdi. Şərtli reflekslərin təbiəti və işləyişi mövzusundakı kəşfi, bütün araşdırmaları öyrənmə sahəsinə yönəltdi. Pavlovun itlər üzərində etdiyi klassik şərtlənmə təcrübələri məşhurdur. İtə ilk olaraq bir neçə dəfə zəng çalınır lakin it reaksiya vermir. Sonradan ət verilər, itin tüpürcəkləri axır. Sonra ət ilə birlikdə zəng yenidən çalınır. Daha sonra ət verilmədiyi halda zəng çalındığında itin ağızının suyunun axdığı görülür. Şərtli ya da şərtləndirilmiş refleks deyilən hadisə də budur. Pavlov, bu davranışın, psixoloji fəaliyyətlə eyni olan yüksək səviyyədə sinir fəaliyyətinin əlamətlərindən biri olduğunu qarşıya qoyur və psixologiya sahəsində etibarlı tək yanaşmanın təcrübi üsul olduğunu vurğulayır. Pavlov, bu sahədəki işlərinə görə 1904-cü ildə Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatını qazanmışdır.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.82

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 NNDB (ing.). 2002.
  2. Gantt W. H., Bell A. Ivan Pavlov // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
  3. 3,0 3,1 Павлов Иван Петрович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.