Şəxsi investisiya
Şəxsi investisiya (ing. private equity) — açıq şəkildə ticarət olunmayan şirkətlərə və ya aktivlərə yatırılan kapitaldır.[1] Bu investisiya növü, əsasən, yüksək gəlir potensialına malik, lakin daha böyük risk daşıyan layihələrə fokuslanır. Şəxsi investisiyalar, adətən, xüsusi investisiya fondları, varlı şəxslər və ya institutlar tərəfindən həyata keçirilir və tez-tez orta və uzunmüddətli dövr üçün nəzərdə tutulur.[2]
Şəxsi investisiya əsasən peşəkar investorlar və fondlar üçün nəzərdə tutulur, çünki bu sahədə təcrübə, maliyyə biliyi və strateji yanaşma tələb olunur.[3]
Xüsusiyyətləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Şəxsi investisiya fondları, pensiya fondları,[4] sığorta şirkətləri və ya yüksək gəlirli fərdi investorlar tərəfindən maliyyələşdirilir. Şəxsi investisiyalar, adətən, birjada ticarət olunmayan şirkətləri əhatə edir.[5] Hədəf şirkətlərin səhmləri investorlar tərəfindən birbaşa alınır. Şəxsi investisiyalar yüksək risk ehtiva etsə də, uğurlu olduqda investorlara böyük qazanc gətirə bilər. Şəxsi investisiya fondları yalnız kapital yatırmaqla kifayətlənmir; onlar, adətən, şirkətin idarəçiliyində fəal iştirak edir, strategiya, əməliyyat səmərəliliyi və böyümə üçün dəstək verir.[6]
Növləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Risk kapitalı (ing. Venture Capital) — yaranmaqda olan və ya sürətlə böyüyən startaplara yatırımlar edilir. Məqsəd innovativ və yüksək potensiallı layihələrdən gəlir əldə etməkdir.[7]
- Böyümə kapitalı (ing. Growth Capital) — artıq fəaliyyətdə olan və böyümək istəyən şirkətlərə yatırılır. Bu şirkətlər kapitala ehtiyac duyurlar, lakin səhmlərinin nəzarət hissəsini satmaq istəmirlər.[8]
- Şirkət alışları (ing. Buyouts) — bir şirkətin tam və ya qismən alınmasını əhatə edir. Alışlar iki növdə ola bilər:
- Management Buyout (MBO): Şirkətin menecmenti tərəfindən alınması.
- Leveraged Buyout (LBO): Şirkətin borc vasitəsilə alınması.
- Problemlə üzləşmiş aktivlər (ing. Distressed Investments) — maliyyə problemləri yaşayan şirkətlərə yatırımlar edilir. Məqsəd həmin şirkətləri sağlamlaşdırıb daha yüksək qiymətlə satmaqdır.[9]
Üstünlükləri və çatışmazlıqları
[redaktə | vikimətni redaktə et]| Üstünlükləri | Çatışmazlıqları |
|---|---|
| Şəxsi investisiya fondları, şirkətlərə böyümə və əməliyyat səmərəliliyini artırmaq üçün dəstək verir[10] | Yatırımların uğursuzluğu investorlar üçün böyük zərərlə nəticələnə bilər |
| Yaxşı idarə olunan investisiyalar böyük qazanc gətirə bilər | Şəxsi investisiyalar adətən uzunmüddətli xarakter daşıdığı üçün tez satıla bilmir[11] |
| Fəal idarəçilik vasitəsilə şirkətlərin uğursuzluqdan çıxmasına kömək edir | İdarəçilik və strategiyanın uğurla həyata keçirilməsi çox əmək tələb edir[12] |
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "Winning Strategy For Better Investment Decisions In Private Equity". USPEC. Nov 5, 2019. İstifadə tarixi: 27 January 2020.
- ↑ Investments in private equity An Introduction to Private Equity Arxiv surəti 5 yanvar 2016 tarixindən Wayback Machine saytında, including differences in terminology. Arxivləşdirilib 5 yanvar 2016 at the Wayback Machine
- ↑ "Venture Capital Investing". PrivCo. 28 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 April 2022.
- ↑ "The ABCs of Private Equity GP Stakes". Morgan Stanley Investment Management. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ "Everything is Private Equity Now". Bloomberg. 2019-10-03. 2021-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Is private equity actually worth it?". Financial Times. 2024-03-05. 2024-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-10.
- ↑ "Private Equity Funds". Corporate Finance Institute (ingilis). 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ Babcock, Ariel; Tellez, Victoria. "The Missing Element of Private Equity". The Harvard Law School Forum on Corporate Governance (English). 2021-08-08. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ "Private Equity's Trail of Bankrupt Retailers". Institutional Investor (ingilis). 26 October 2017. 2023-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ "Debt Levels in Private Equity Investments Have Dropped Significantly". American Investment Council (ingilis). 2021-04-09. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ Barber, Felix; Goold, Michael. "The Strategic Secret of Private Equity". Harvard Business Review. 2007-09-01. ISSN 0017-8012. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-17.
- ↑ Huyghebaert, Nancy; Priem, Randy. "Syndication of European Buyouts and its Effects on Target-Firm Performance". Journal of Applied Corporate Finance (ingilis). 28 (4). 2017: 95–117. doi:10.1111/jacf.12209. ISSN 1078-1196. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-10.
Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Gladstone, David; Laura Gladstone. Venture Capital Investing, the complete handbook for investing in new businesses. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education. 2004. ISBN 978-0-13-101885-3.
- Plant, Nicholas; Gajer, Paul; Rist, Steven. "Private Equity Transactions in the UK". Transaction Advisors. ISSN 2329-9134. 17 October 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 July 2015.
Xarici keçidlər
[redaktə | vikimətni redaktə et]
Vikianbarda Şəxsi investisiya ilə əlaqəli mediafayllar var.- Archive of articles on private equity controversies in the 21-st century, Naked Capitalism.
