2014 FİFA Dünya Kuboku finalı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Germany and Argentina face off in the final of the World Cup 2014 -2014-07-13 (6).jpg
Turnir Futbol üzrə dünya çempionatı 2014 (final)
Almaniya Argentina
Almaniya Argentina
1 0
Tarix 13 iyul, 2014-cü il
Yer Braziliya Marakana stadionu, Rio-de-Janeyro
Matçın adamı Almaniya Mario Götze
Hakim İtaliya Nikola Ritsoli
Tamaşaçı 74738
Hava 23°С, günəşli


2014 FİFA Dünya Kubokunun finalı FİFA-nın milli futbol komandaları üçün 20-ci yarışı olan 2014 Dünya Çempionatının final oyunu olmuşdur. Qarşılaşma 13 iyul 2014-cü il tarixində Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərindəki Marakana stadionunda baş tutdu və Almaniya ilə Argentina milli komandaları arasında gərgin mübarizə ilə yadda qaldı. Tədbirə ev sahibliyi edən Braziliya və altı FİFA konfederasiyası tərəfindən təşkil olunmuş təsnifat mərhələsindən çıxmış 31 digər komanda daxil idi. Qrup mərhələsində 32 komanda mübarizə apardı, onlardan 16-sı pley-off mərhələsinə vəsiqə qazandı. Finala gedən Almaniya iki qələbə və heç-heçə ilə G qrupunda birinci olmuş, bundan sonra 1/8 finalda Əlcəzairi, 1/4 finalda Fransanı və yarımfinalda Braziliyanı 7–1 hesabı ilə məğlub etmişdi. Argentina isə F qrupunu üç qələbə ilə başa vuraraq 1/8 finalda İsveçrəni, 1/4 finalda Belçikanı və yarımfinalda Hollandiyanı penaltilər seriyasında məğlub etdi. Final 74 738 azarkeş, eləcə də televiziya üzərindən bir milyarddan çox izləyicinin gözləri qarşısında baş tutdu və onu italiyalı hakim Nikola Ritsoli idarə etdi.

Qonsalo Hiquain ilk hissədə Almaniya yığmasının qapıçısı Manuel Noyerlə təkbətək olarkən Argentina yığmasına qol vurmaq şansını əldən verdi və Benedikt Hövedesin zərbəsi qapı dirəyinə dəydikdə fasiləyə az qalmış Almaniya önə keçə bilmədi. Lionel Messi ilk hissədən az sonra Noyerlə təkbətək olarkən qol vurmaq imkanı qazandı, lakin onun zərbəsi qapıdan yan keçdi. 71-ci dəqiqədə almanlar Tomas Müller, Andre Şürrle və Mesut Özilin iştirakı ilə qol vəziyyətinə yaxınlaşdıqdan sonra top qapıdan keçdi, bütün zərbələr Argentinanın qapıçısı Serxio Romero tərəfindən dəf edildi. Qarşılaşmanın 90-cı dəqiqəsində qolsuz bərabərliklə, əlavə vaxta getdi, ikinci hissədə Almaniya hesabı açdı. Əlavə vaxtın bitməsinə az qalmış əvəzedici kimi meydana çıxan Mario Götze Şürrlenin soldan ötürməsini sinəsində qəbul edərək sol ayağı ilə topu qapıya doğru yönləndirdi və beləcə, Almaniyanın 1-0 hesablı qələbəsini təmin etdi.

Almaniyanın bu finalda qələbəsi onların dördüncü Dünya Kuboku tituludur və Almaniyanın yenidən birləşməsindən sonra ilk, həmçinin Avropa komandasının Amerika qitəsində keçirilən ilk Dünya Kubokunda qalibidir. Götze matçın adamı seçildi, Messi isə FİFA turnirinin ən yaxşı oyunçusu kimi "Qızıl top"a layiq görüldü. Almaniyanın baş məşqçisi Yoahim Löv komandasının qələbəsini sələfi Yurgen Klinsmann rəhbərliyi altında on il əvvəl başlamış layihənin kulminasiya nöqtəsi adlandırdı və komandasının oyun əzmini yüksək qiymətləndirdi. Onun argentinalı həmkarı Alexandro Sabella komandasının uduzmaq şansının olmadığını düşünürdü və futbolçularını “döyüşçülər” adlandırmışdı. Lakin, Almaniya son dünya çempionu kimi Rusiyada keçirilən növbəti Dünya Kubokunda kubokunu qoruya bilmədi və Meksika, Cənubi Koreya millilərinə məğlub olduqdan sonra qrup mərhələsində mübarizədən kənarlaşdırılan ardıcıl üçüncü Dünya Kuboku qalibi oldu .

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

View of the match ball, displayed on a pedestal
Matçda istifadə edilən Adidas Brazuca Final Rio topu

2014 FİFA Dünya Kuboku finalı FİFA-nın milli futbol komandaları üçün 20-ci yarışı olan 2014 Dünya Çempionatının final oyunu olmuşdur. Qarşılaşma 13 iyul 2014-cü il tarixində Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərindəki Marakana stadionunda baş tutdu və Almaniya ilə Argentina milli komandaları arasında gərgin mübarizə ilə yadda qaldı. Tədbirə ev sahibliyi edən Braziliya və altı FİFA konfederasiyası tərəfindən təşkil olunmuş təsnifat mərhələsindən çıxmış 31 digər komanda daxil idi. Qrup mərhələsində 32 komanda mübarizə apardı, onlardan 16-sı pley-off mərhələsinə vəsiqə qazandı. Finala gedən Almaniya iki qələbə və heç-heçə ilə G qrupunda birinci olmuş, bundan sonra 1/8 finalda Əlcəzairi, 1/4 finalda Fransanı və yarımfinalda Braziliyanı 7–1 hesabı ilə məğlub etmişdi. Argentina isə F qrupunu üç qələbə ilə başa vuraraq 1/8 finalda İsveçrəni, 1/4 finalda Belçikanı və yarımfinalda Hollandiyanı penaltilər seriyasında məğlub etdi. Final 74 738 azarkeş, eləcə də televiziya üzərindən bir milyarddan çox izləyicinin gözləri qarşısında baş tutdu və onu italiyalı hakim Nikola Ritsoli idarə etdi.

Almaniya daha əvvəl Qərbi Almaniya kimi üç dəfə - 1954, 1974 və 1990-cı illərdə çempionluğu qazanmışdı. Argentina 1978 və 1986 -cı illərdə iki titul qazandı.[1] İki tərəf daha əvvəl Dünya Kubokunda altı dəfə qarşılaşmışdı,[2] Argentinanın 3–2 qalib gəldiyi 1986 finalı və Qərbi Almaniyanın 1–0 qalib gəldiyi 1990 finalı da daxil olmaqla.[3][4] Ən son iki Dünya Kubokunun hər ikisinin dörddəbir final mərhələsində qarşılaşdılar, Almaniya hər ikisini qazandı - 2006-cı ildə penaltilər seriyasında qalib gəldi və 2010-cu ildə qalib gəldi. Almaniya hər iki halda yarımfinalda məğlub olub.[5][6] 2014-cü il Dünya Kuboku öncəsi iki komanda arasında ən son görüş 15 avqust 2012-ci ildə Frankfurtdakı Commerzbank-Arenada keçirilmiş yoldaşlıq oyunu olub və Argentina 3–1 ilə qalib gəlib. [7]

Finalın keçiriləcəyi yer 2011-ci ildə Rio de Janeyrodakı Estádio Jornalista Mário Filho kimi elan edilmişdi və adətən Marakana stadionu kimi tanınır.[8][9] O, 1950-ci il FİFA Dünya Kubokuna hazırlıqlar zamanı tikilmişdir və Uruqvayın Braziliyanı 2–1 ilə məğlub edərək kuboku qazandığı həmin turnirin final matçı 2021 (2021) tarixinə olan məlumata əsasən, tarixdə ən çox baxıldığı futbol matçı kimi rekord qırmışdır.[a][11] Marakana həmçinin 1989, 2019 və 2021-ci illərdə Amerika Kubokunun finallarına, o cümlədən 2013 FIFA Konfederasiyalar Kuboku finalı; və 2016 Yay Olimpiya Oyunlarında həm kişilər, həm də qadınlar arasında futbol finalları ev sahibliyi etmişdir. [12] [13] Stadion 2014-cü il Dünya Kubokundan əvvəl əsaslı şəkildə yenidən quruldu, bundan sonra onun tutumu 78 838 nəfərlik oldu.[14][15]

29 may 2014-cü ildə elan edilmiş 2014 FIFA Dünya Kuboku Finalı üçün matç topu Adidas Brazuca Final Rio adlı Adidas Brazuca-nın bir variantı idi.[16] Topun texniki aspektləri eyni olsa da, dizayn qrup mərhələsində və əvvəlki oyunlarında istifadə edilən Brazuca toplarından yaşıl, qızıl və qara rənglərlə fərqlənirdi.[16] Bu, Teamgeist Berlin (2006) və Cabulanidən (2010) sonra xüsusi olaraq FIFA Dünya Kubokunun final matçları üçün buraxılan üçüncü topdur.[17]

Finala gedən yol[redaktə | mənbəni redaktə et]

Almaniya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Almaniyanın finala gedən yolu
Rəqib Nəticə
1 Portuqaliya 4-0
2 Qana 2-2
3 Amerika Birləşmiş Ştatları 1-0
8/1 Əlcəzair 2–1 (p.s.)
4/1 Fransa 1-0
YF Braziliya 7–1

Almaniya Qana, Portuqaliya və ABŞ-ın qatıldığı dünya çempionatının G qrupunda yer aldı.[18] Onların ilk oyunu 16 iyun 2014-cü ildə Salvadordakı Itaipava Arena Fonte Nova stadionunda Portuqaliyaya qarşı oldu. Almaniya 10 dəqiqədə João Pereyranın Mario Götzeyə qarşı kobudluq etdiyi zaman penalti qazandı. Tomas Müller zərbəni dəqiq yerinə yetirərək Almaniyanı önə keçirdi.[19] Mats Hummels 32-ci dəqiqədə baş zərbəsi ilə ikinci qolu əlavə etdi, Portuqaliyalı Pepe isə Müllerə vurduğu baş zərbəsindən beş dəqiqə sonra qırmızı vərəqə aldı.[20] Müller daha sonra zədəli vaxtda ikinci qolunu vuraraq Almaniyanı 3-0 hesablı hissədə önə keçirdi.[20] Müller ikinci hissədə yaxın məsafədən üçüncü qol vuraraq, Rui Patrisionun Andre Şürrlenin qapıya yönləndirdiyi topu tuta bilməməsindən sonra Almaniya 4-0 hesablı qələbə qazandı. [21] Almaniyanın ikinci oyunu Fortalezadakı Estádio Castelão stadionunda Qana ilə oldu. Qolsuz keçən ilk hissədən sonra 51-ci dəqiqədə Müllerin ötürməsi ilə Götze hesabı açdı və Qana millisinin qapıçısı Fatau Dauda yerində qaldı. Lakin, Qana qısa müddət sonra, Andre Ayunun baş zərbəsi ilə hesabı bərabərləşdirdi və sonra Salli Muntarinin Asamoa Qyanı ötürməsi ilə Manuel Noyerin səhvindən sonra ilə Qananı önə keçirdi.[22] 71-ci dəqiqədə əvəzedici heyətə daxil olan Miroslav Kloze yaxın məsafədən Benedikt Hövedesin başla ötürməsini uğurlu qapıya yönəldərək Almaniyanı oyunda yenidən bərabərləşdirdi.[22][23] Klozenin qolu braziliyalı Ronaldonun Dünya Kuboku rekordunu - 15 qolla təkrarladı və oyun 2-2 hesabı ilə başa çatdı.[22] Almaniyanın qrupdakı son oyunu Recifedəki Itaipava Arena Pernambuco-da ABŞ-a qarşı idi, qalibiyyət və ya heç-heçə vəsiqəni təmin etmək üçün lazım idi.[24] Yağışlı hava şəraitində qapıçı Tim Hovard Per Mertezakerin başla zərbəsini dəf etdikdən sonra Müller cərimə meydançası daxilində vurduğu zərbə ilə oyunun yeganə qolunu vurdu. Almaniya qrup qalibi kimi vəsiqə qazandı.[25]

Almaniyanın son 16 turundaki rəqibi Əlcəzair, 30 iyunda Portu-Aleqridəki Estádio Beira-Rio stadionunda oynanan qarşılaşma ilə qarşılaşdı.[26] 90 dəqiqədən sonra oyun 0-0 bərabərləşdi, Almaniya BBC Sport-un müxbiri David Ornstein tərəfindən "Əlcəzair həyəcanlı qarşılaşmada ardıcıl şansları boşa xərclədiyi" kimi tez-tez "cingilti" kimi təsvir edildi.[27] Almaniya əlavə vaxtın əvvəlində önə keçdi, Müller soldan ötürmə etdi və Şürrle yaxın məsafədən qol vurdu. [27] Mesut Özil əlavə vaxtın son dəqiqəsində Almaniyaya ikinci əlavə etdi, əvvəl Abdelmoumene Djabou zədəli vaxtda voleybolla Əlcəzairin qolu geri çəkdi. Almaniya 2-1 hesablı qələbə qazandı.[26] Daha sonra almanlar iyulun 4-də Marakana stadionunda 1/4 finalda Fransa ilə qarşılaşdılar. Toni Krosun cərimə zərbəsindən sonra Hummels Almaniyanı 12 dəqiqədə baş zərbəsi ilə önə keçirdi və bu, Ornşteynin "rahat" qələbəsinin yeganə məqsədi oldu.[28] İyulun 8-də Belo Horizontedə Almaniya yarımfinal oyununda turnirin ev sahibi Braziliya ilə qarşılaşdı. 2019-cu ildə BBC Sport-un müxbiri Fil Maknaltinin "bunun şahidi olan hər kəs tərəfindən heç vaxt unudulmayacaq bir dram..." kimi təsvir etdiyi yarımfinal nəticəsində Almaniya 7-1 hesabı ilə qalib gəldi və Braziliyaya 39 il ərzində öz meydanında ilk böyük hesablı məğlubiyyətini yaşatdı.[29] 10-cu dəqiqədə Müllerin heç bir braziliyalı oyunçunun nəzər yetirmədiyi küncdən qol vurması ilə Almaniya hesabı açdı. 22-ci dəqiqədə Kloze ilə Dünya Kubokunda rekord qıran 16-cı qolu ilə fərqi almanlar ikiyə çatdırdılar, Kroos 25 dəqiqədə sol ayaqla vurduğu zərbə ilə hesabı 3-0 etdi.[30] Kroos 179 saniyə sonra Sami Xediranın ötürməsindən sonra yenidən qol vurdu, bundan əvvəl isə, Xedira özü də qol vurdu və beləcə almanlar hesabı 5-0 etdilər. İkinci hissədə Şürrle iki qol vuraraq dubl etdi və hesabı 7-0-a çatdırdı, Oskar matçın sonlarına az qalmış Braziliyanın yeganə qolunu vurdu.[31] The Guardian -dan Simon Burnton daha sonra Almaniyanın oyununu "turnir tarixində əhəmiyyətli bir rəqibə qarşı görünməmiş bir amansızlıq" kimi təsvir etdi.[32] Almaniya səkkizinci dəfə finala yüksəldi və bu, Almaniyanın yenidən birləşməsindən sonra ikinci oldu. [b]

Argentina[redaktə | mənbəni redaktə et]

Argentinanın finala gedən yolu
Rəqib Nəticə
1 Bosniya və Herseqovina 2–1
2 İran 1-0
3 Nigeriya 3-2
8/1 İsveçrə 1-0 (p.s.)
4/1 Belçika 1-0
YF Hollandiya 0-0 (p.s.4–2)

Argentina Bosniya və Herseqovina, İran və Nigeriya ilə birlikdə F qrupunda yer aldı. [34] Onların açılış oyunu 2014-cü il iyunun 15-də mundialda debüt edən Bosniya və Herseqovina ilə baş tutdu. Bu, Marakana stadionunda keçirilən turnirin ilk oyunu idi.[35] [36] Bosniyalı müdafiəçi Sead Kolaşinacın Lionel Messinin cərimə zərbəsini Markos Roxo tərəfindən yerinə yetirilməsindən sonra avtoqol vurması ilə Argentina 3-cü dəqiqədə önə keçdi. İkinci hissədə Messi Qonsalo Hiquain ilə paslaşma ilə güclü zərbə endirərək Argentinanın üstünlüyünü ikiqat artırdı. Vedad İbişeviç 6 dəqiqə qalmış Bosniya və Herseqovinadan qol vurdu, lakin Argentina 2-1 hesablı qələbə qazandı. [36] Onların ikinci oyunu iyunun 21-də Belo Horizontedəki Estádio Mineirao stadionunda İrana qarşı oldu. The Guardian-dan Barni Roni İranı "bütün hücumçu istedadlardan ibarət Argentina komandasına qarşı həyəcanlı çıxış" kimi təsvir etdi və matç 90-cı dəqiqəyə qədər qolsuz keçdi.[37] Argentina əlavə vaxtda qələbə qazandı, Messi boş qalan oyunla növbəti mərhələyə vəsiqəni təmin etmək üçün cərimə meydançasının kənarından küncə zərbə vurdu. [34] [38] Onların son qrup oyunu iyunun 25-də Porto Aleqridə Nigeriya ilə oldu. Anxel Di Marianın zərbəsi qapı dirəyinə dəydikdən sonra Messi 3 dəqiqədə Argentinanı önə keçirdi. Əhməd Musa bir dəqiqə sonra sağ ayaqdan qıvrılan zərbəsi ilə Nigeriya üçün hesabı bərabərləşdirdi, Messi isə fasiləyə az qalmış meydandan çıxır. Musa ikinci hissənin 2 dəqiqəsində Emmanuel Emenike ilə bir-ikidən sonra topu qapıçı Serxio Romeronun yanından keçirərək bir daha bərabərləşdirdi, lakin Roxo 3 dəqiqə sonra dizi ilə qol vurdu və Argentina 3-2 hesablı qələbə qazanaraq öz qrupunda birinci yeri tutdu.[39]

Argentinanın 1/8 finaldakı rəqibi iyulun 1-də San-Pauludakı Arena Korintians stadionunda İsveçrə oldu. Oyun zamanı topa daha çox Argentina sahib idi, lakin BBC Sport-dan Conatan Yureyko müdafiədə oynayan İsveçrə tərəfini parçalaya bilmədiklərini əsas gətirərək, onların oyununu "inandırıcı deyil" deyə adlandırdı.[40] Normal vaxtda qol olmadı və Messi Di Marianı isveçrəli qapıçı Dieqo Benaqlionu keçərək qalibi qola çevirmək üçün əlavə vaxtın bitməsinə 2 dəqiqə qalmış şans qazansa da, hesab 0-0 qaldı. Ehtiyat oyunçu Blerim Džemaili dərhal sonra qapı dirəyinə dəyən zərbə ilə İsveçrəyə hesabı bərabərləşdirdi, lakin Argentina 1-0 qalib gəldi.[40] Argentinanın 1/4 finalı iyulun 5-də Braziliyanın Estádio Nacional Mané Garrincha stadionunda Belçika ilə oldu. Argentina oyunun yeganə qolunu 8-ci dəqiqədə Di Mariyanın ötürməsini belçikalı Yan Vertonqendən kənarlaşdırdıqdan sonra cərimə meydançasının kənarından vuran Hiquain vurdu. [41] Argentina iyulun 9-da yarımfinalda Hollandiya ilə qarşılaşdı. Oyunda, istər normal vaxtda, istərsə də əlavə vaxtda, Maknaltinin "120 yorucu... dəqiqələr, ötən gün Braziliya ilə Almaniya arasında keçirilən yarımfinal matçının möhtəşəm şoku ilə tamamilə ziddiyyət təşkil edən dəqiqələr"də qol vurulmadı.[42] Hollandiyalı Ron Vlaar ilk penaltini yerinə yetirdi, sağa vurulan zərbəni Romero dəf etdi. Sonrakı üç zərbə, Messi, Aryen Robben və Ezequiel Garay tərəfindən vuruldu, Romero Uesli Sneyderin penalti zərbəsini saxlamaq üçün sağa tullanaraq daha bir seyv etdi. Serxio Aqüero, Dirk Kuyt və Maksi Rodriges penaltiləri vuraraq Argentinaya 4-2 hesablı qələbə qazandırdı. [43] Argentina mətbuatı Romeronun iki xilasetməsini "Tanrının əlləri" adlandırdı, bu da Dieqo Maradonanın 1986-cı ildə vurduğu "Tanrının əli" qoluna istinad etdi[44]. Argentina beşinci finala yüksəldi ki, bu da 1990-cı ildən bəri bir ilk idi.

Matç[redaktə | mənbəni redaktə et]

Matç öncəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Angela Merkel and Cristina Fernández de Kirchner pictured shaking hands
Finalda Almaniya kansleri Angela Merkel (solda) finalda iştirak etmiş, Argentina prezidenti Kristina Fernandez de Kirçner (sağda) nəvəsinin ad günü və farinqo-laringit xəstəliyinə görə iştirak etməyib.

Finalın hakimi italiyalı Nikola Ritsoli, köməkçi hakimlər kimi italyan həmkarları Renato Faverani və Andrea Stefani, dördüncü və beşinci hakimlər isə ekvadorlu Karlos Vera və Kristian Leskano olub.[45] 2014-cü il Dünya Kubokunun əvvəlində Ritsoli qrup mərhələsində İspaniya-Hollandiya və Nigeriya-Argentina oyunlarını və Argentina-Belçika 1/4 finalını idarə etmişdi. O, əvvəllər 2010 UEFA Avropa Liqasının finalını və 2013 UEFA Çempionlar Liqasının finalını idarə etmişdi. O, həmçinin 2011 FİFA Klublararası Dünya Çempionatı, UEFA Avro 2012 və 2013 FIFA U-20 Dünya Çempionatındakı hakimlərdən biri olub. O, bu finalı idarə etməklə 1978-ci ildə Serxio Qonella və 2002-ci ildə Pyerluici Kollinadan sonra dünya çempionatının finalını idarə edən üçüncü italiyalı hakim oldu.[45]

Finala təxminən bir saat qırx dəqiqə qalmış dünya çempionatının bağlanış mərasimi baş tutdu.[46] İki pərdəlik bir performans təxminən 20 dəqiqə davam etdi. Birinci səhnədə 22 samba rəqqası və bir sıra digər ifaçılar iştirak edirdilər, rəqqaslardan 32-si iştirakçı komandaların hər birinin rənglərində bəzədilmiş paltar geyinmişdi. İkinci pərdədə kolumbiyalı müğənni Şakiranın başçılıq etdiyi musiqili çıxışlar və müğənnilər Karlinyos Braun, Vayklef Jan, Aleksandra Payres və İveti Sanqalu, eləcə də gitaraçı Karlos Santana iştirak edirdi.[47] [48] Braziliyalı supermodel Jizel Bündhen və 2010-cu ildə İspaniyanın qalib komandasının üzvü Karles Puyol FIFA Dünya Kuboku Kubokunu təqdim etdilər.[49]

Finalda Braziliya prezidenti Dilma Russeff, növbəti dünya çempionatına ev sahibliyi edəcək Rusiyanın prezidenti Vladimir Putin[50] və əvvəlki ev sahibi Cənubi Afrika Respublikasının prezidenti Ceykob Zuma ilə birlikdə iştirak edirdi.[51] Finalçıları təmsil edən Almaniya prezidenti Yoahim Qauk və kansler Angela Merkel matçda iştirak etsə də[52], Argentina prezidenti Kristina Fernández de Kirşner həm nəvəsinin doğum günü, həm də farinqo-laringit xəstəliyinə görə matçda iştirak edə bilmədi.[53] Digər dünya liderləri arasında Macarıstandan Viktor Orban, Qabondan Əli Bonqo Ondimba və Antiqua və Barbudadan Qaston Braun da var idi. [54] Finala Rihanna, Daniel Kreyq, Mik Caqqer, Eşton Katçer, Devid Bekhem, Tom Bredi, Olivye Dakurt, Lebron Ceyms və Kristian Vyeri də daxil olmaqla bir neçə məşhur insalar və idmançılar qatıldı. [54] Fabio Cannavaro, Lotar Matteus, Daniel Passarella, Marko Materatsi və Pele kimi keçmiş Dünya Kubokunun qalibləri də finalda iştirak etdi. [54][55][56][57] Oyundakı braziliyalı tamaşaçılar, komandalarının yarımfinaldakı ağır məğlubiyyətinə baxmayaraq, tarixi Argentina-Braziliya futbol rəqabəti səbəbindən almanlara böyük dəstək verdilər. [58][59][60]

Xedira matçdan əvvəl isinmə zamanı baldırından zədə aldığı üçün Almaniya heyətində gec dəyişiklik etmək məcburiyyətində qaldı. Onu heyətdə Kristof Kramer əvəz etdi,[61] Almaniya komandası yarımfinalda Braziliya üzərində qələbə ilə başlayandan fərqli olaraq dəyişmədi.[62][63] Argentina isə, yarımfinalda Hollandiya ilə oynayan eyni heyət ilə başladı.[64]

Birinci hissə[redaktə | mənbəni redaktə et]

View from behind the goal of Messi with the ball, while two German defenders chase him and the goalkeeper stands guard
Doqquzuncu dəqiqədə Lionel Messi cərimə meydançasına topla qaçdı

Almaniya matçı yerli vaxtla günorta saat 4-də (7 pm UTC), 65% rütubətli, 23 °C (73 °F) temperaturda, 74738 nəfərlik tamaşaçı və 1,013 milyard təxmin edilən qlobal televiziya auditoriyası qarşısında başladı.[65][66][67] Stadiondan 6,5 kilometr aralıda[c] yerləşən Santos Dumont hava limanında hava şəraiti oyunun başlanğıcında əlverişli olaraq qeydə alınıb, günortadan sonra dəyişkən buludlu olub.[70] Almaniya oyunun 3-cü dəqiqəsində Roxonun Müllerə qarşı Argentinanın qapısından 25 yard (23 m) məsafədə kobudluq etdiyinə görə almanlar cərimə zərbəsi qazandı. Cərimə zərbəsi dirəyə dəydi və Argentina geri dönüşdən əks hücuma keçdi. Pablo Zabaleta cərimə meydançasının kənarında Hiquainin ötürmə etməsindən əvvəl sağdan aşağıya doğru qaçdı. O, yaxın küncdən zərbə endirsə də, top Noyerin qapısının sol dirəyindən aralı keçdi. 9-cu dəqiqədə Messi Argentinanın sağında Hummelsi qabaqlayaraq cərimə meydançasına qaçdı. O, Ezequiel Lavetseyə ötürmə etməyə çalışdı, lakin Şvaynştayger ona çatdı və təhlükə aradan qaldırıldı. [71] Almaniya daha erkən topa sahib idi, lakin 20-ci dəqiqədə Almaniyanın müdafiə xətası Argentinaya CBS Sports-dan Cerri Hinnenin indiyə qədər "hər iki tərəf üçün ən yaxşı fürsət" adlandırdığı bir vəziyyət baş verdi. Belə ki, Kroos baş zərbəsini səhv yerinə yetirdi və nəticədə Hiquain Noyerlə təkbətək qaldı, lakin sonuncunun cərimə meydançasının kənarından endirdiyi zərbə qapıdan aralı keçdi.[72] 23-cü dəqiqədə Filipp Lamın ötürməsindən sonra Kloze qol vurmaq şansı əldə etdi, lakin Zabaleta ona imkan vermədi.

30-cu dəqiqədə Lavetsi sağ cinahda Argentinanın meydanına yer tapdı və cərimə meydançasına keçdi. Hiquain topu ələ keçirdi və onu Noyerin yanından keçirərək qapıya doğru göndərdi. [73] Hiquain bir neçə saniyə qolu qeyd etsə də, ofsayd vəziyyətində olduğu üçün qol qeydə alınmadı.[66] Almaniya 14-cü dəqiqə əvvəl aldığı kəllə-beyin travması nəticəsində Krameri oyundan çıxararaq qısa müddət sonra əvəzləmə etdi.[74] Onu Şürrle əvəzlədi. [66] Hövedes 33-cü dəqiqədə Zabaletanın baldırına zərbə ilə toxunduğu üçün sarı vərəqə aldı, Messi 20 yard (18 m) məsafədə Almaniyanın qapısına doğru Şvaynştayger tərəfindən bloklanan zərbə yerinə yetirdi. Bir dəqiqə sonra Almaniya, Şürrleyə ötürmə edən Müllerin vasitəsilə soldan aşağı hücuma keçdi. Qapının yuxarı sol tərəfinə zərbə endirdi, lakin Romero Özilin göz xəttini kəsməsinə baxmayaraq,[73] onu xilas etmək üçün tam uzandı.[66] Daha sonra Messi daha bir fürsət tapdı, topla Almaniyanın cərimə meydançasına qaçdı və topu qapıya doğru qovdu. Jerom Boatenq Argentinanın qol xəttini təmizləyərək önə doğru keçməsinə mane oldu.[73] Fasiləyə az qalmış Hövedes cərimə meydançasında Kroosun künc zərbəsi aldı, UEFA müxbirləri bunu "birinci hissənin ən yaxşı şansı" adlandırdılar, lakin onun başla zərbəsi qapı dirəyinə dəydi və fasiləyə kimi 0-0 qaldı.[75]

İkinci hissə[redaktə | mənbəni redaktə et]

View of Klose with the ball having just been kicked, with two Argentine defenders having contested the ball, while goalkeeper Romero awaits and another German player looks on
Oyunun ikinci yarısında Miroslav Kloze qapıya qüvvətli zərbə endirdi

Argentina ikinci hissəyə Lavetsinin yerinə Aqüero ilə başladı. Hiquain sağ cinahdan aşağı qaçdıqdan sonra hissənin ilk dəqiqəsində zərbə vurdu, lakin Noyerin qapısından aralı keçdi. Bundan sonra Messi bir dəqiqə sonra qapıçı ilə təkbətək olarkən qol vurmaq imkanı qazandı, lakin onun qapıya alçaq zərbəsi də aradan keçdi. Argentina hissənin ilk 10 dəqiqəsində Almaniyadan daha çox topa sahib idi və 50-ci dəqiqədə Higuain cərimə meydançasında topu qəbul etdikdə daha bir şans əldə etdi; öz cəhdi ilə topu qaçırdı. İkinci hissədə Almaniyanın ilk zərbəsini 59-cu dəqiqədə Kloze vurdu, lakin onun zərbəsi qüvvədə olmadı və qapıçı Romero tərəfindən yaxalandı. Argentina dörd dəqiqə sonra Martin Demiçelisin baş zərbəsi ilə qol vurmaq imkanı qazandı, lakin Kloze onu geri göndərmək üçün müdaxilə etdi. Az sonra Xavier Maskerano topu itirdikdən sonra Klozeni yıxdı və sarı kart aldı. Onun komanda yoldaşı Aqüero da bir dəqiqə sonra Şvaynştaygerə qarşı kobud oyuna görə cəzalandı. İkinci hissənin ortasında The Guardian'dan Skott Murrey şərh etdi ki, birinci hissə "qolsuz və parlaq" keçib, lakin ikinci hissə ' qolsuz və ...o qədər də çox yaxşı deyil" idi, baxmayaraq ki, o, açıq oyun getdiyini qeyd etdi.[73]

Almaniyanın 71-ci dəqiqədə şansı var idi, Müller, Şürrle və Özil, Murreyin "tiki-taka" kimi təsvir etdiyi vəziyyətdə yığmaya qarışdı, lakin Müller sonda cərimə meydançasına çatanda yalnız Romeronu məğlub etdi, lakin oyuna nəzarət edə bilmədi. Messi 75-ci dəqiqədə Almaniyanın cərimə meydançasının kənarından keçərək qapının yuxarı sol küncünə əyilməyə çalışdıqdan sonra zərbə endirdi, lakin hədəfi qaçırdı. Lamın ötürməsindən sonra Argentinanın qapı dirəyinə yaxın mübahisədən sonra Almaniya matçın sonuna 10 dəqiqə qalmış penalti üçün müraciət etdi, lakin hakim Argentinaya cərimə zərbəsi təyin etdi.[73] Daha sonra Özilin ötürməsindən sonra Kroos Almaniya üçün şans qazandı, lakin o, yenə hədəfi qaçırdı.[66] Son 5 dəqiqədə hər iki tərəf əvəzləmələr etdi - Argentina millisində Enzo Peresi Fernando Qaqo əvəz etdi, Almaniyada isə Klozenin yerinə Götze meydana çıxdı.[73] Bu, Klozenin Almaniya üçün son çıxışı idi və o 2021 (2021) tarixinə olan məlumata əsasən, Dünya Kuboku tarixində istənilən bir ölkə üçün ən çox qol vuran oyunçu oldu. [76] [77] Final 90 dəqiqədən sonra qolsuz qaldı; və əlavə vaxt oynanıldı. [66]

Əlavə vaxt[redaktə | mənbəni redaktə et]

Close-up view from the left of Götze hitting the ball, with the Argentine goalkeeper visible, partly obscured by defender Demichelis
Əlavə vaxtda Mario Götze qələbə qolunu vurur

Əlavə vaxtın ilk hissəsinin əvvəlində Şürrle Götzedən qapı önünə ötürmə aldı, lakin onun yaxın məsafədən zərbəsini Romero dayandırdı.[73] Bunun ardınca Messi və Aqüero Almaniyanın qapısına doğru irəlilədi, lakin Boatenq təhlükəni qabaqlaya və aradan qaldıra bildi. Beş dəqiqə sonra Rodriqo Palasionun Noyer üzərindən zərbəsi Almaniyanın cərimə meydançasında Hummels tərəfindən edilən səhv atılan hücumdan sonra bir az aralı keçdi. [78] Əlavə vaxtın ilk yarısında Murray Argentinanın bir çox oyunçunun "artıq penaltilər haqqında düşünə biləcəyini" söylədi.[73] The Daily Telegraph-dan Alan Tyers qeyd etdi ki, Messi "biletlərin qiymətinə tam uyğun görünmür" və fasilədən bəri yaxşı oynamır.[78] Əlavə vaxtın ikinci yarısında Almaniya 113-cü dəqiqədə Götzenin qol vurması ilə hesabı açdı. Şürrle cərimə meydançasına keçməzdən əvvəl soldakı iki müdafiəçinin yanından keçdi, burada Götze sinəsi ilə topa nəzarət etdi və sonra sol ayaqla toru silkələdi. [79] Müller iki müdafiəçinin yanından keçərək qısa müddət sonra Almaniyanın üstünlüyünü ikiyə çatdırmaq şansı qazandı, lakin onun zərbəsi tordan xeyli yan keçdi. Əlavə vaxtın sonunda Messi qol vuran məsafədə cərimə zərbəsindən hesabı bərabərləşdirmək imkanı əldə etdi, lakin onun cəhdi çarpaz dirəyin üstündən keçdi.[80] Bu, Almaniyanın 1-0 hesablı qələbəsini təsdiqləyən final fitinin çalınması ilə oyunun son hərəkəti oldu.[73]

Təfərrüatlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Almaniya  1-0 (əlavə vaxtda)  Argentina
Götze
A mostly white football shirt, shorts and socks, with a red V shape near the top of the shirt and red stripes at the top of the socks
Almaniya
A football shirt featuring dark blue in the top portion and lighter blue stripes at the bottom, with blue shorts and blue socks with black and yellow stripes at the top
Argentina
GK 1 Manuel Noyer
RB 16 Filipp Lam (c)
CB 20 Jerom Boatenq
CB 5 Mats Hummels
LB 4 Benedikt Hövedes Booked in the 34-cü minute 34'
RM 23 Kristof Kramer 32-ci dəqiqədə əvəz olunub 32'
CM 7 Bastian Şvaynştayger Booked in the 29-cu minute 29'
LM 18 Toni Kroos
RF 13 Tomas Müller
CF 11 Miroslav Kloze 88-ci dəqiqədə əvəz olunub 88'
LF 8 Məsud Özil 120-ci dəqiqədə əvəz olunub 120'
Əvəzetmələr
FW 9 Andre Şürrle 32-ci dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 32'
MF 19 Mario Götze 88-ci dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 88'
DF 17 Per Mertezaker 120-ci dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 120'
Baş məşqçi:
Yoahim Löv
Diagram of a football field showing German players in a 4–3–3 formation in the lower half and Argentine players in a 4–2–3–1 formation in the upper half
GK 1 Serxio Romero
RB 4 Pablo Zabaleta
CB 15 Martín Demiçelis
CB 2 Ezequiel Garay
LB 16 Markos Roxo
CM 14 Xavier Maskerano Booked in the 64-cü minute 64'
CM 6 Lukas Bixlia
RW 8 Enzo Perez 86-cı dəqiqədə əvəz olunub 86'
AM 10 Lionel Messi (c)
LW 22 Ezequiel Lavetsi 45-ci dəqiqədə əvəz olunub 45'
CF 9 Qonsalo Hiquaín 78-ci dəqiqədə əvəz olunub 78'
Əvəzetmələr:
FW 20 Serxio Aqüero Booked in the 65-ci minute 65' 45-ci dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 45'
FW 18 Rodriqo Palatsio 78-ci dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 78'
MF 5 Fernando Qaqo 86-cı dəqiqədə əvəzetmədən daxil olub 86'
Baş məşqçi:
Alexandro Sabella
Matçın adamı:Mario Götze (Almaniya)

Köməkçi hakimlər :Renato Faverani (İtaliya)Andrea Stefani (İtaliya)Dördüncü hakim: Karlos Vera (Ekvador)Beşinci hakim:Kristian Leskano ( Ekvador)

Matç qaydaları:
  • 90 dəqiqə.
  • Lazım gələrsə, 30 dəqiqə əlavə vaxt.
  • Hələ bərabərlik varsa, penaltilər seriyası.
  • On iki adlanmış uyğun əvəzedici.
  • Maksimum üç əvəzetmə.
Statistika
Ümumi [81] Almaniya Argentina
Vurulan qollar 1 0
Toplam zərbələr 10 10
Hədəfə zərbələr 7 2
Topa sahiblik 60% 40%
Künc zərbələri 5 3
Follar 20 16
Ofsaydlar 3 2
Seyvlər 2 6
Sarı vərəqələr 2 2
Qırmızı vərəqələr 0 0

Matç sonrası[redaktə | mənbəni redaktə et]

View of the celebrating German team on a podium behind a glass screen, Lahm holding the trophy aloft, while spectators with cameras stand behind
Almaniyanın kapitanı Filipp Lam Dünya Kuboku kubokunu başı üzərinə qaldırır

Almaniyanın qələbəsi Avropa komandasının Amerika qitəsində ilk Dünya Kubokunda qalib gəlməsi, həmçinin İtaliya və İspaniyanın 2006 və 2010-cu illərdəki qələbələrindən sonra ardıcıl üçüncü Avropa zəfəri oldu.[82] Braziliya prezidenti Rusef tribunada keçirilən mükafatlandırma mərasimində alman kapitanı Filipp Lama kuboku təqdim etdi.[83][84] Kubokun təhvil verilməsi zamanı onunla yanaşı FİFA prezidenti Zepp Blatter də var idi. [85] [86] Lam kuboku qaldırarkən, turnirin rəsmi mahnısı olan " We Are One (Ole Ola) " mahnısını səsləndirildi.[87] Qolun sahibi Götze normal vaxtın yalnız son iki dəqiqəsini və əlavə vaxtın otuz dəqiqəsini oynamasına baxmayaraq, final matçının rəsmi adamı seçildi. Messi turnirin ən yaxşı oyunçusu hesab edildiyi üçün FİFA-nın mükafatı olan Qızıl top, Noyer isə ən yaxşı qapıçı kimi Qızıl əlcək ilə mükafatlandırıldı.[88]

Almaniyanın baş məşqçisi Yoahim Löv, komandasının qələbəsini sələfi Yurgen Klinsmanın rəhbərliyi altında on il əvvəl başlayan layihənin kulminasiya nöqtəsi adlandırdı. Oyundan sonra danışan Löv dedi: "Biz bu son addımı əvvəllər atmamışdıq, amma çempionlar nə edəcəklərini edirlər. Bu komanda inanılmaz bir ruh nümayiş etdirdi." [89] Onun argentinalı həmkarı Alexandro Sabella oyunçularını tərifləyərək onları "döyüşçülər" kimi təsvir etdi və onların məğlub olmaqda qəmgin olduqlarını bildirdi. O, komandasının daha yaxşı şanslara sahib olduğunu söylədi, "lakin biz onları götürmədik və penaltiləri vurmaq üçün cəmi beş dəqiqəyə qədər dayanmalı olduq. Ağrı böyükdür." [89] Götze, turnirin çox hissəsində oynamaq imkanı olmadığı üçün qələbə qolunu vurduğuna inamsızlıq hissini ifadə etdi. O, dedi: “Sən qolu vurursan və həqiqətən nə baş verdiyini bilmirsən. Bu, mənim üçün sadə bir turnir və ya il olmadı, ailəmə və həmişə mənə inanan sevgilimə çox şey borcluyam. Ancaq burada bir yuxu reallığa çevrildi." [89]

Alman mətbuatı komandanı turnirdəki ümumi çıxışına görə tərifləyərək, komandanın on il əvvəlki zəif forması ilə ziddiyyət təşkil etdi. Der Spiegel -də yazan Kristian Gödeke yazır: "İndi Almaniya dünya çempionudur və alman futbolu demək olar ki, az tanınır. Bu, fəzilət və sehrin, ura və sevinc səslərinin mükəmməl qarışığıdır."[90] “Süddeutsche Zeitung ” qəzetinin yazarları finalı turnirə “uyğun zərbə” kimi səciyyələndirərək, qeyd ediblər ki, “1990-cı ildə Andreas Bremenin 1:0 hesablı qələbə üçün vurduğu penalti Romada olduğu kimi argentinalılar arasında FİFA-ya qarşı mübahisəli sui-qəsd nəzəriyyələri mübahisələr yaratmayacaq”.[90] Argentinada mətbuat narazı idi, eyni zamanda komandanın nailiyyəti ilə qürur duyduqlarını bildirdi [91], bir çox qəzetlər Messinin matçdan sonra təkbaşına və ya komanda yoldaşları ilə birlikdə şəklinin birinci səhifəsində yer aldı. Qəzet Clarín komandanın əldən verdiyi şanslardan və onların inkar edilən penalti şikayətindən təəssüfləndi.[91] La Naciondan Ezequiel Fernández Moores Almaniyanı layiqli qalib hesab etdi və hakimin Hiquainin penalti qərarını rədd etməsində haqlı olduğunu hesab etdi. Ev sahibi ölkənin Argentina ilə rəqabəti oyundan sonra Braziliya mətbuatında yer almağa davam etdi, idman qəzeti Lance! Argentinanın turnir boyu Braziliyanı ələ salmasına cavab olaraq "Mənə indi özünü necə hiss etdiyini söylə" başlığı altında məqalə yazdı. Televiziya şousunda danışan Maradona buna Argentinanın bir qolluq məğlubiyyətini Braziliyanın 7-1 hesablı uduzması ilə müqayisə etməklə cavab verdi.[92] Chengdu Economic Daily qəzetinin çinli fotoqrafı Bao Tailianq tərəfindən Argentinaya məğlubiyyətdən sonra Dünya Kuboku Kubokuna baxan Messini əks etdirən fotoşəkil 2015-ci ildə World Press Photo müsabiqəsində Tək İdman Mükafatını qazandı.[93]

Almaniyanın növbəti böyük turniri UEFA Avro 2016 oldu və bu turnirdə yarımfinala yüksəlib, orada Fransaya 2-0 hesabı ilə məğlub oldu. [94] Sonrakı 2018-ci ildə Rusiyada keçirilən Dünya Çempionatında Almaniya qrup mərhələsindən çıxa bilmədi, İsveç, Meksika və Cənubi Koreyadan sonra qrupun sonuncusu oldu. Almaniya turnirdə İsveç üzərində yalnız bir qələbə qazandı və Meksikaya, Cənubi Koreyaya məğlub olaraq, pley-offa çata bilməyən ardıcıl üçüncü Dünya Kubokunun sahibi oldu.[95] Argentinanın növbəti böyük turniri 2015-ci ildə Amerika Kuboku oldu, burada finala yüksəldilər, lakin penaltilər seriyasında Çiliyə məğlub oldular.[96] DÇ-2018-də isə, Argentina Fransaya 1/8 finalda məğlub olmamışdan əvvəl Xorvatiyadan sonra qrupda ikinci yerdə qərar tutdular.[97]

Qeydlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Ginnesin Rekordlar Kitabı oyunun rəsmi izdihamının 173.850 olduğunu bildirir, lakin nəzərə alın ki, qeydə alınmayan qeyri-qanuni iştirakçılar da daxil olmaqla, bu rəqəm 210.000 nəfərə qədər ola bilər.[10]
  2. ↑ Almaniyanın birləşməsi 1990-cı ilin 3 oktyabrında, Qərbi Almaniyanın 1990-cı il Dünya Kubokunda qələbəsindən bir neçə ay sonra baş vermişdi.[33]
  3. ↑ Google Maps məsafə kalkulyatoru ilə ölçülən məsafə, Rio de Janeyro Hava Limanı RJ Santos Dumont və Marakana arasında 22°54′47″ c. e. 43°10′01″ q. u. koordinatları, 22°54′43″ c. e. 43°13′55″ q. u..[68][69]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Tikkanen, Amy; Augustyn, Adam; Levy, Michael; Ray, Michael; Luebering, J. E.; Lotha, Gloria; Young, Grace; Shepherd, Melinda C.; Sinha, Surabhi; Rodriguez, Emily. World Cup: History & Winners // Encyclopædia Britannica. 19 August 2021. 28 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2021.
  2. ↑ "Germany national football team: record v Argentina". 11v11.com. AFS Enterprises. 29 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2021.
  3. ↑ "1986 FIFA World Cup Match Report: Argentina – Germany FR". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 9 November 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 November 2017.
  4. ↑ "1990 FIFA World Cup Match Report: Germany FR – Argentina". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 27 December 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 November 2017.
  5. ↑ Stokkermans. "World Cup 2006". RSSSF. 5 July 2018. 17 August 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2021.
  6. ↑ Stokkermans. "World Cup 2010". RSSSF. 5 July 2018. 7 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2021.
  7. ↑ "Germany 1 Argentina 3". Goal. 15 August 2012. 26 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 July 2014.
  8. ↑ Trusdell, Brian. Pelé : Soccer Star & Ambassador. ABDO Publishing Company. 2014. səh. 29. ISBN 978-1-629-68148-1. 23 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  9. ↑ "Maracana to host final". Sky Sports. 29 July 2011. 10 March 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  10. ↑ Janela, Mike. "World Cup Rewind: Largest attendance at a match in the 1950 Brazil final". Guinness World Records. 12 June 2018. 27 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  11. ↑ Brown. "Fans back in stadiums: The post-war football fandom boom in the late 1940s suggests the game will recover from the COVID-19 pandemic". FourFourTwo. 3 September 2021. 7 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  12. ↑ Sanderson. "Brazil v Argentina is a final that could redeem a disappointing Copa América". The Guardian. 9 July 2021. 21 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  13. ↑ "Maracana to host 2016 Men's and Women's Olympic Football finals". ESPN. 11 November 2015. 23 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  14. ↑ "In pictures: Maracana stadium reopens". BBC News. 28 April 2013. 24 February 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  15. ↑ "Maracanã fica mais moderno sem abrir mão de sua história". O Estado de S. Paulo (portuqal). 22 September 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2012.
  16. ↑ 1 2 "Adidas Brazuca Final Rio unveiled". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 29 May 2014. 1 June 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  17. ↑ "World Cup Ball – What Ball Will Be Used At The 2018 World Cup?". World Soccer. 13 July 2018. 21 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2021.
  18. ↑ "Guide to World Cup Group G". BBC Sport. 7 June 2014. 12 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  19. ↑ "Germany – Portugal live". Eurosport. 16 June 2014. 18 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  20. ↑ 1 2 Ornstein. "Germany 4–0 Portugal". BBC Sport. 16 June 2014. 5 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  21. ↑ Wilson. "Germany 4–0 Portugal". The Guardian. 16 June 2014. 12 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  22. ↑ 1 2 3 Smith. "World Cup: Germany 2–2 Ghana". BBC Sport. 21 June 2014. 12 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  23. ↑ "World Cup: Germany 2–2 Ghana; Klose equals record". The Scotsman. 21 June 2014. 12 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  24. ↑ Parker. "USA v Germany: World Cup 2014 – as it happened". The Guardian. 26 June 2014. 12 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  25. ↑ Smith. "USA 0–1 Germany". BBC Sport. 26 June 2014. 18 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2021.
  26. ↑ 1 2 Hytner. "Germany 2–1 Algeria". The Guardian. 30 June 2014. 26 May 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  27. ↑ 1 2 Ornstein. "Germany 2–1 Algeria". BBC Sport. 30 June 2014. 12 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  28. ↑ Ornstein. "France 0–1 Germany". BBC Sport. 4 July 2014. 23 November 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  29. ↑ McNulty. "I was there – Brazil 1–7 Germany". BBC Sport. 28 December 2019. 13 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  30. ↑ Glendenning. "Brazil 1–7 Germany: World Cup 2014 semi-final – as it happened". The Guardian. 8 July 2014. 26 May 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  31. ↑ McNulty. "Brazil 1–7 Germany". BBC Sport. 8 July 2014. 12 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  32. ↑ Burnton. "World Cup stunning moments: Germany humiliate Brazil 7–1". The Guardian. 23 May 2018. 13 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  33. ↑ Nelsson, Richard. "German reunification: together into the great unknown – archive, October 1990". The Guardian. 5 October 2018. 13 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2021.
  34. ↑ 1 2 Swinburne. "World Cup 2014: How can Argentina, Nigeria, Iran and". The Independent. 24 June 2014. 13 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  35. ↑ Byrnes. "A Brief History of Brazil's Most Treasured World Cup Stadium". Bloomberg News. 16 June 2014. 13 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  36. ↑ 1 2 Sanghera. "World Cup: Argentina 2–1 Bosnia-Hercegovina". BBC Sport. 15 June 2014. 13 May 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  37. ↑ Ronay. "Argentina 1–0 Iran". The Guardian. 21 June 2014. 10 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  38. ↑ Gittings. "World Cup: Lionel Messi magic denies Iran a share of the spoils". CNN. 21 June 2014. 2 March 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  39. ↑ Chowdhury. "Nigeria 2–3 Argentina". BBC Sport. 25 June 2014. 27 February 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  40. ↑ 1 2 Jurejko. "Argentina 1–0 Switzerland (aet)". BBC Sport. 1 July 2014. 1 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  41. ↑ Fifield. "Argentina 1–0 Belgium". The Guardian. 5 July 2014. 14 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  42. ↑ McNulty. "Netherlands 0–0 Argentina (2–4 on pens)". BBC Sport. 9 July 2014. 14 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  43. ↑ Murray. "Holland v Argentina: World Cup 2014 semi-final – as it happened!". The Guardian. 9 July 2014. 14 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  44. ↑ "Netherlands 0 Argentina 0 World Cup 2014: 'Sergio Romero's Hands of". The Independent. 10 July 2014. 14 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  45. ↑ 1 2 "Nicola Rizzoli to referee Final". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 11 July 2014. 4 April 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 November 2017.
  46. ↑ "Closing ceremony to celebrate Brazil 2014 in style". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 12 July 2014. 12 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2014.
  47. ↑ "Shakira, Santana Electrify World Cup 2014 Closing Ceremony". NDTV. 13 July 2014. 14 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2014.
  48. ↑ "Shakira headlines fairly normal World Cup closing ceremony". Canadian Broadcasting Corporation. 13 July 2014. 20 November 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2014.
  49. ↑ "Puyol, Gisele to unveil Trophy before the Final". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 9 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2014.
  50. ↑ "Vladimir Putin to attend World Cup final in Brazil". The Voice of Russia. 20 September 2013. 6 August 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2014.
  51. ↑ "Zuma to watch World Cup final". The Citizen. 13 July 2014. 15 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2014.
  52. ↑ Camargo. "Germany chancellor and president to watch final at Maracanã". Brazil Communication Company. 25 January 2014. 14 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2014.
  53. ↑ Payne, Marissa. "Argentina's president isn't attending the World Cup final because of grandson's birthday". The Washington Post. 13 July 2014. 14 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  54. ↑ 1 2 3 Gibson. "World Cup final guest list has bizarre and random look". The Guardian. 13 July 2014. 16 November 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  55. ↑ Maese, Rick; Phillips, Dom. "2014 World Cup draws to a close in conflicted Brazil". The Washington Post. 13 July 2014. 13 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2014.
  56. ↑ "World Cup 2014: Best selfies". The Daily Telegraph. 14 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 July 2014.
  57. ↑ "Former internationals Lothar Matthaeus, Fabio Cannavaro and Daniel Passarella take a selfie the WC 2014 Final match". Veooz. 26 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 July 2014.
  58. ↑ Young. "Brazil falls short, but its World Cup provides unforgettable theater". Sports Illustrated. 13 July 2014. 12 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 December 2017.
  59. ↑ Brunner. "Argentina's World Cup final loss to Germany gives Brazil something to cheer about". Yahoo. 13 July 2014. 13 August 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 January 2017.
  60. ↑ "Brazilians Go Back to Real Life". The New York Times. 13 July 2014. 25 August 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 March 2017.
  61. ↑ "Germany replacement Kramer lasts half an hour". Eurosport. 13 July 2014. 23 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2021.
  62. ↑ McNulty. "Brazil 1–7 Germany". BBC Sport. 8 July 2014. 12 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2021.
  63. ↑ McNulty. "Germany 1–0 Argentina (aet)". BBC Sport. 13 July 2014. 21 January 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 September 2021.
  64. ↑ McNulty. "Netherlands 0–0 Argentina (2–4 on pens)". BBC Sport. 9 July 2014. 14 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2021.
  65. ↑ "Tactical line-up – Germany–Argentina" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 13 July 2014. 24 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  66. ↑ 1 2 3 4 5 6 McNulty. "Germany 1–0 Argentina (aet)". BBC Sport. 13 July 2014. 21 January 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 September 2021.
  67. ↑ "2014 FIFA World Cup™ reached 3.2 billion viewers, one billion watched final". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 22 December 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 November 2017.
  68. ↑ Google. Rio de Janeiro Airport RJ Santos Dumont (Xəritə) // Google Maps. Google. 2 October 2021. İstifadə tarixi: 2 October 2021.
  69. ↑ Google. Maracanã (Xəritə) // Google Maps. Google. 2 October 2021. İstifadə tarixi: 2 October 2021.
  70. ↑ "Rio de Janeiro, Brazil Weather History – Jul 13, 2014". The Weather Company. 2 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 October 2021.
  71. ↑ Murray. "World Cup final 2014: Germany v Argentina – as it happened". The Guardian. 13 July 2014. 10 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 September 2021.
  72. ↑ Hinnen. "Look: Higuain misses golden opportunity to give Argentina a lead". CBS Sports. 13 July 2014. 20 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 September 2021.
  73. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Murray. "World Cup final 2014: Germany v Argentina – as it happened". The Guardian. 13 July 2014. 10 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 September 2021.
  74. ↑ "Germany's Christoph Kramer asked referee: 'Is this the final?'". The Guardian. 17 July 2014. 10 April 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 September 2021.
  75. ↑ "Götze goal wins Germany the World Cup". UEFA. 13 July 2014. 20 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 September 2021.
  76. ↑ "Miroslav Klose". 11v11.com. AFS Enterprises. 3 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 September 2021.
  77. ↑ "A tribute to Gerd Muller". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 15 August 2021. 20 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 September 2021.
  78. ↑ 1 2 Tyers. "World Cup final 2014, Germany vs Argentina: as it happened". The Daily Telegraph. 13 July 2014. 28 June 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  79. ↑ Taylor. "Germany beat Argentina to win World Cup final with late Mario Götze goal". The Guardian. 13 July 2014. 9 May 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  80. ↑ "Messi's World Cup ends on a bitter note". CBS. 13 July 2014. 18 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2014.
  81. ↑ "Match report – Germany 1–0 Argentina" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 13 July 2014. 14 July 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 July 2014.
  82. ↑ "2014 World Cup Brazil". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 27 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.
  83. ↑ "Dilma Rousseff Confirms She Will Hand the Trophy to the World Cup Winner and Says Boos "Are Part of the Job"". Folha de S.Paulo. 16 November 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2014.
  84. ↑ "Brazil defeated pessimistic predictions for the World Cup – Rousseff". Reuters. 15 July 2014. 8 August 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 August 2018.
  85. ↑ "Philipp Lahm of Germany is presented with the World Cup trophy by Brazilian President Dilma Rousseff and FIFA President Joseph S. Blatter". Getty Images. 15 July 2014. 18 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 August 2018.
  86. ↑ "Philipp Lahm of Germany is presented with the World Cup trophy by Brazilian President Dilma Rousseff and FIFA President Joseph S. Blatter". Getty Images. 15 July 2014. 18 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 August 2018.
  87. ↑ 2014 World Cup Final Germany Lifts the Trophy v Argentina July 13, 2014 Live (YouTube video). 8 August 2015. 8 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2022.
  88. ↑ "Awards". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 17 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.
  89. ↑ 1 2 3 Fifield. "Joachim Löw: I told Mario Götze to 'show you are better than Messi'". The Guardian. 14 July 2014. 8 May 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.
  90. ↑ 1 2 Oltermann. "World Cup final press reaction: Germany's win a 'fitting punchline'". The Guardian. 14 July 2014. 3 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2021.
  91. ↑ 1 2 Corporán. "Te Enteraste". El Nacional (ispan). 14 July 2014. 3 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2021.
  92. ↑ Hennigan, Tom. "Brazil revels in Argentina's World Cup final misfortune". The Irish Times. 15 July 2014. 8 December 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 October 2021. Higuaín
  93. ↑ "World Cup final photo of Lionel Messi eyeing trophy wins prize". ESPN. 12 February 2015. 3 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2021.
  94. ↑ Stokkermans. "European Championship 2016". RSSSF. 15 October 2020. 12 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 October 2021.
  95. ↑ Rutzler. "Germany struck by the curse of the World Cup winner". i. 27 June 2018. 24 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.
  96. ↑ Stokkermans. "Copa América 2015". RSSSF. 16 June 2016. 8 January 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.
  97. ↑ Stokkermans. "World Cup 2018". RSSSF. 9 August 2018. 30 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2021.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=2014_FİFA_Dünya_Kuboku_finalı&oldid=6813937"