2020-ci illər
| XXI əsr: 2020–2029 |
|---|
2020-ci illər — Qriqori təqvimində 2020-ci il yanvarın 1-də başlayan və 2029-cu il dekabrın 31-də bitən onillikdir.[1]
Vacib hadisələr
[redaktə | vikimətni redaktə et]Dünyada
[redaktə | vikimətni redaktə et].jpg)
- Corc Floyd etirazları
- Avstraliya yanğınları (2019-2020)
- Ukrayna Beynəlxalq Hava yolları reys 752
- 2019-nCoV koronavirusunun yayılması
- Belarus etirazları (2020)
- Futbol üzrə 16-cı Avropa çempionatı keçirilmişdir.
- Qırğızıstan-Tacikistan sərhəd toqquşmaları (2021)
Azərbaycanda
[redaktə | vikimətni redaktə et]Sağlamlıq
[redaktə | vikimətni redaktə et]Epidemiyalar
[redaktə | vikimətni redaktə et]| Hadisə | Tarix | Yoluxma və ölümlər | Açıqlama |
|---|---|---|---|
| Meymunçiçəyi epidemiyası | 6 May 2022 – 11 May 2023 | 26 Mart 2023-cü ilə qədər 109 ölkə və ərazidə 86,494 yoluxma and 280 ölüm halı bildirildi. | İlk beynəlxalq epidemiya klasteri 6 May 2022-ci ildə Böyük Britaniyanın paytaxtı London şəhərində aşkar edilib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən 23 İyul 2022-ci ildən 11 May 2023-cü ilə qədər beynəlxalq narahatlıq doğuran ictimai səhiyyə fövqəladə halı elan edilmişdir. |
Pandemiyalar
[redaktə | vikimətni redaktə et]| Hadisə | Tarix | Yoluxma və ölümlər | Açıqlama |
|---|---|---|---|
| COVID-19 pandemiyası | 2019 – davam edir | 16 Fevral 2023-cü ilə qədər 240-dan çox ölkə və ərazidə 678,1 milyondan çox yoluxma və 6,7 milyondan çox ölüm faktı qeydə alınıb. | İlk yoluxma faktı 17 Noyabr 2019-cu ildə ÇXR-nin Uhan şəhərində qeydə alınıb. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən 30 Yanvar 2020-ci ildən 5 May 2023-cü ilə qədər beynəlxalq narahatlıq doğuran ictimai səhiyyə fövqəladə vəziyyəti elan edilmişdir. |
| İİV/QİÇS | 1981 – davam edir | 2018-ci ilin sonunda verilən məlumata görə İİV-lə yaşayan 37,9 milyon insan mövcuddur və pandemiya başlayandan QİÇS-lə əlaqəli xəstəliklərdən 32 milyon ölüm faktı qeydə alınıb. 2019-cu ilin iyun ayında verilən məlumata görə 24,5 milyon insan antiretrovirus terapiyasına müraciət edib. |
Gözlənilən hadisələr
[redaktə | vikimətni redaktə et]- 2020 Yay Olimpiya Oyunları Yaponiyanın Tokio şəhərində keçiriləcək.
- 2022 Qış Olimpiya Oyunları Çinin Pekin şəhərində keçiriləcək.
- 2022 FİFA Dünya Kuboku Qətərdə keçiriləcək.
- Titanik II gəmisi 2022-ci ildə ilk səfərinə çıxacaq.[2]
- Türkiyə 2023-cü ildə özünün ilk qırıcı təyyarəsini istehsal edəcək.[3]
- UEFA Avro 2024 Almaniyada keçiriləcək.
- 2024 Yay Olimpiya Oyunları Fransanın Paris şəhərində keçiriləcək.
- İqtisadi əməkdaşlıq və inkişaf təşkilatının hesabatına görə, robotlar 2024-cü ildə tərcümə edə biləcəklər.[4]
- 2028 Qış Olimpiya Oyunları İtaliyanın Milan və Kortina şəhərlərində keçiriləcək.
- 2026 FİFA Dünya Kuboku ABŞ, Meksika və Kanadada keçiriləcək.
- 2028 Yay Olimpiya Oyunları ABŞ-nin Los-Anceles şəhərində keçiriləcək.
İcmal
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mədəniyyət
[redaktə | vikimətni redaktə et]Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]Kino və televiziya
[redaktə | vikimətni redaktə et]
Musiqi
[redaktə | vikimətni redaktə et]
Ariana Qrande- Eminem
- Imagine Dragons
- OneRepublic
- Lana Del Rey
- Bruno Mars
- Kamila Kabello
- Qreysi Abrams
- Billi Ayliş
- Doja Cat
- Kardi B
- Oliviya Rodriqo
- Arctic Monkeys
- Sabrina Karpenter
- Teylor Svift
- Kendrik Lamar
Şakira
Hiss- Orxan Zeynallı
- The Half
- Qara Dərviş
- Mamagama
Dua Lipa- Adel
- Tom Odell
- Harri Stayls
- RAYE
İndila
Maneskin
Stromae
Kim Petras
Castin Biber- Dreyk
- The Weeknd
Zivert- Little Big
Sia
BTS- Blackpink
Sevdaliza
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
İdman
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Naomi Osaka
- Simona Baylz
Lionel Messi- Serxio Aquero
- Mahir Emreli
- Teymur Rəcəbov
- Hidayət Heydərov
- Eden Hazard
- Romelu Lukaku
- Tibo Kurtua
- Maks Ferstappen
Şarl Lekler- Emma Radukanu
- Luis Hemilton
Neymar- Alisson
Kristian Eriksen
Henrix Mxitaryan- Nqolo Kante
- Kilian Mbappe
- Pol Poqba
Harri Keyn- Rahim Sterlinq
- Cud Bellingem
Pedri- Lamin Yamal
- Niko Uilyams
- Rafael Nadal
Zlatan İbrahimoviç- Canluici Donnarumma
- Çiro İmmobile
- Federiko Kieza
- Giorgio Kiellini
- Leonardo Bonuççi
- Leonardo Spinatsola
- Lorenzo İnsinye
Erlinq Haaland
Məhəmməd Salah
Robert Levandovski
Kriştiano Ronaldo- Bruno Fernandes
Novak Cokoviç
Qoran Pandev
Luka Modriç
Mete Qazoz- Hakan Çalhanoğlu
- Arda Gülər
Xviça Kvaratsxeliya
Siyasətçilər
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Donald Tramp
- Co Bayden
- Kamala Harris
- Angela Merkel
- Olaf Şolts
- İlham Əliyev
- Mehriban Əliyeva
- Ceyhun Bayramov
- Hikmət Hacıyev
Aleksandr Lukaşenko
Svetlana Tixanovskaya- II Elizabet
- III Çarlz
- Boris Conson
- Liz Trass
- Rişi Sunak
- Kir Starmer
- Mun Çje İn
Si Tsinpin- Nikol Paşinyan
- Robert Köçəryan
- Həsən Ruhani
- İbrahim Rəisi
- Mahmud Pezeşkian
Naftali Benet- Benyamin Netanyahu
Mahmud Abbas
Rodriqo Duterte- Emmanuel Makron
- Corca Meloni
- Aleksey Navalnı
- Vladimir Putin
Şavkat Mirziyoyev
Kim Çen In
Emoməli Rəhmon- Rəcəb Tayyib Ərdoğan
- Kemal Kılıçdaroğlu
Vladimir Zelenski
Casinda Ardern
.svg){kind=small}
Digər
[redaktə | vikimətni redaktə et]
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "The 2020s Might Be The Worst Decade In U.S. History". www.forbes.com. www.forbes.com. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2018.
- ↑ "Titanik II 2022-ci ildə ilk səfərinə çıxacaq". deyerler.org. deyerler.org. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2018.[ölü keçid]
- ↑ "Türkiyə 2023-cü ildə özünün ilk qırıcı təyyarəsini istehsal edəcək". İstifadə tarixi: 10 mart 2019.
- ↑ "Robotlar dünyada 66 milyon insanı işsiz qoyacaq". ikisahil.az. ikisahil.az. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2018.