Türk dilindəki ən uzun söz
Türk dilindəki ən uzun söz — Türk dilində ən çox hərfə sahib olan söz.
Türk dilində ən uzun söz 70 hərfli "muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine" sözüdür.[1][2] Türk dili şəkilçili dil olduğundan bu cür sözlərin yaradılması çətin deyil. Amma eyni şəkilçi birdən çox istifadə olunduğunda sözün mənası itməkdədir. Buna görə ən uzun söz dedikdə başa düşülən olması da nəzərə alınır. "Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine" ən uzun söz olsa da başında 15 hərfdən ibarət "muvaffakiyetsiz" hissəsini mənası pozulmadan 20 hərflik sözlərlə dəyişdirmək mümkündür. Çünki türk lüğətində adı keçən ən uzun sözlər 20 hərflidir: "kuyruksallayangiller", "ademimerkeziyetçilik"," egzistansiyalizm" və ya "elektroansefalografi"[3]. Məsələn, "kuyruksallayangillersizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine" kimi söz həm anlaşılır, həm də 70 hərfdən daha uzun (78 hərfli) olmasına baxmayaraq mədəniyyətdə "kuyruksallayangiller", "ademimerkeziyetçilik" və ya "elektroensefalografi" kimi sözlər işlədilmir.
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bu sözdən əvvəl "Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mıymışsınız?" sözü ən uzun söz hesab olunurdu.
Çexoslovakiya dağıldıqdan sonra türk dilində "Afyonqarahisarlılaştırabildiklerimizdenmişsinizcesine" sözü ən uzun hesab olunmuşdur. Bu sözdən də uzunu tapılınca əhəmiyyətini itirmişdir.
Cümlədə istifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Aşağıda türk dilindəki mətndə "muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine" sözünün istifadə nümunəsi verilmişdir. (mətn türk dilindədir.)
Kötü amaçların güdüldüğü bir öğretmen okulundayız. Yetiştirilen öğretmenlere öğrencileri nasıl muvaffakiyetsizleştirecekleri öğretiliyor. Yani öğretmenler birer muvaffakiyetsizleştirici olarak yetiştiriliyorlar. Fakat öğretmenlerden biri muvaffakiyetsizleştirici olmayı, yani muvaffakiyetsizleştiricileştirilmeyi reddediyor, bu konuda ileri geri konuşuyor. Bütün öğretmenleri kolayca muvaffakiyetsizleştiricileştiriverebileceğini sanan okul müdürü bu duruma sinirleniyor, ve söz konusu öğretmeni makamına çağırıp ona diyor ki: "Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine laflar ediyormuşsunuz ha?"
Sözün quruluşu
[redaktə | mənbəni redaktə et]| Söz | Mənası |
|---|---|
| Muvaffak | Müvəffəq |
| Muvaffakiyet | Müvəffəqiyyət |
| Muvaffakiyetsiz | Müvəffəqiyyətsiz |
| Muvaffakiyetsizleş(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləş(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştir(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdir(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştirici | Müvəffəqiyyətsizləşdirici |
| Muvaffakiyetsizleştiricileş(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləş(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştir(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdir(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriver(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi ver(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriverebil(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bil(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebil(-mek) | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bil(-mək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebilecek | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilmə(-yəcək) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebilecekler | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcək(-lər) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimiz | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcəkləri(-miz) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizden | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcəklərimiz(-dən) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmiş | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcəklərimizdən(-miş) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsiniz | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcəklərimizdənmiş(-siniz) |
| Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine | Müvəffəqiyyətsizləşdiriciləşdirməyi verə bilməyəcəklərimizdənmişsiniz(-cəsinə) |
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-21.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2011-07-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-21.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2014-01-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-21.