Ağəli bəy Naseh
| Ağaəli bəy Naseh | |
|---|---|
| Ağaəli bəy Hacı Məhəmməd oğlu Əfəndizadə | |
_A%C4%9Fa%C9%99li_b%C9%99y.jpg) | |
| Doğum tarixi | 10 sentyabr 1856 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1915 |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | şair |
| Üzvlüyü | |
 Ağəli bəy Naseh Vikimənbədə | |
Ağaəli bəy Naseh (10 sentyabr 1856, Şamaxı – 1915, Şamaxı) – şair. Klassik Şərq üslubunda yazılmış əsərləri vardır, lakin şeirləri toplanılıb çap edilməmişdir. Ağaəli bəy M. Ə. Sabirin və A. Səhhətin yaxın dostu olmuşdur[1].
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Firudin bəy Köçərli onun haqqında yazır: "Ağaəli bəy Naseh təvəllüd edibdir Şamaxıda 1273-cü ildə məhərrəm ayının onuncu günündə – yövmi-aşura. İlk təhsilini Şamaxıdakı "Üsuli-cədid" məktəbində almışdır.[2]
Təhsili Şamaxı məktəblərində üsuli-qədim üzrə olubdur. Atasının ondan başqa köməkçisi olmadığı cəhətinə, məktəbdə oxuyan zaman ticarət işlərilə dəxi məşğul olarmış. 16 sinnə çatdıqda məhz türk və fars dillərinin təhsilinə kifayətlənməyib, rusca oxumağa şövqü həvəs göstəribdir və lakin bu vaxtlarda müşarileyhin atası həmişə səfərdə olmaq cəhətilə ev və bazar işləri dəxi ona mühəvvəl olubdur. Belə ki, oxumağa və elm təhsil etməyə çəndan vaxtı olmayıbdır. Bununla belə rusca oxumağı hər şeydən əlzəm bilib, onun təhsilinə canü dil ilə müdavimət etmişdir. Ələlxüsus, o vaxtlarda rusca oxumaq xalq arasında bidət, bəlkə daha ziyadə bir əmri-şəni kimi sayıldığı halda və valideyninin mümaniəti ilə bərabər bir az vaxtın müddətində şəhər məktəbinin üç klass dərslərini ikmal etmişdir.
Naseh cənabları ziyadə xoşxülq, bavüqarü təmkin və əzmində sabit bir zat olduğu üçün öz həmşəhərlərinin və sair onu tanıyanların hörmət və məhəbbətini kəsb etmişdir. Xüsusən Ağaəli bəyin haqqı bizim boynumuzda artıq dərəcədədir ki, Şamaxı şüərasının tərcümeyi-hallarına dair bir çox məlumat bizə cəm edib göndərmişdi. Bu barədə ol cənaba səmim-qəlbdən razılıq izhar edib, cənab həqqdən ona xoşbəxtlik və tuli-ömr mərhəmət olunmasını təmənna edirik.
Naseh Şirvan şairlərindən Bahari-mərhumun xidmətini dərk etmişdir və Seyid, Zövi, Bixud və Qafil kimi ürəfa və şüəra ilə ənisü həmcəlis olmuşdur.
Cənab Ağaəli bəy hal-hazırda Şamaxının müslih divanxanasında (mirovoy sudda) sərkatiblik (sekretarlıq) mənsəbində qulluq edir. Ərəb lisanından dəxi bibəhrə deyil. Sərf-nəhvü məntiq və qeyrilərinə lazım olan dərəcədə bələdiyyəti vardır. Qulluqdan asudə vaxt tapanda ədəbiyyata dair əsərlərin mütaliəsinə məşğul olur. Təbi-şeriyyəsi olmağına görə, xeyli mərrub şer və qəzəlləri vardır ki, onlardan nümunə üçün bir neçəsi burada yazılır".
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycan klassik ədəbiyyatında işlədilən adların və terminlərin şərhi. Tərtib edəni A. M. Babayev. Bakı: Maarif, 1993, səhifə 8.
- ↑ Tərtib edəni: Zaman Əsgərli. "XIX əsr Azərbaycan şeiri antologiyası" (PDF). Milli Kitabxana (az.). "Şərq-Qərb". 2005. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-13.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
