Adenoforlar

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Adenoforlar
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Adenoforlar
Beynəlxalq elmi adı

Adenoforlar (lat. Adenophorea) Dəyirmi qurdlar tipinin Nematodlar sinfinə aid olan yarımsinif.

Xarici quruluşu[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çox az miqdarı heyvan və bitkilərin parazitləridir. Adenoforların toxunma hiss orqanları təkcə ön tərəfdə deyil qurdun bütün bədəni boyu yerləşmiş qıllar, bəzən isə papillalardan ibarətdir. Amfidlər yaxşı inkişaf etmişdir, iridir və başın yan tərəflərində yerləşir. Heyvan parazitlərində onlar reduksiyaya uğraya bilir. Növlərin bir qismi fotoreseptorlarla (gözcüklərlə) təchiz olunmuşdur. İri boyun vəzi, qısa ifrazat kanalına malikdir. Bədən boyu yan hipodermal vəzilər yerləşmişdir. Arxa tərəfdə terminal quyruq vəziləri yerləşmişdir. Onların sekreti suda donaraq nematodların substrata yapışmasına xidmət edir. Onların əksəriuyyəti oksigenə çox tələbkardır. Kutikulası keçiricidir və zəif qoruyucu xassəyə malikdir. Adonoforea-nın erkəklərində heç vaxt bursal qanadlar olmur.[2][3].

Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dənizdə, şirin sularda, nadir hallarda sərbəst yaşayan nematodlardır.[4]. Adenoforlar (Adenophorea) yarımsinfinin nümayəndələri əsasən su mühitində yaşayan formalardır, nadir halda torpaqda yaşayan növlərə də rast gəlinir. Az miqdarda adenoforlar parazitdir. Hiss orqanları bütün bədən boyu yerləşmiş qıllar, papillalar şəklindədir. Onlar oksigenə çox tələbkardırlar.[5][6]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Uzunluğu 1 metrə çatan (itlərin böyrəyində, digər yırtıcılarda və bəzən insanda) Dioctophyme renale, Trichocephalus trichiurus, Trixina-Trichinella spiralis mənsubdur.[4]

Təsnifatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
  2. V.A.Dogel “Onurğasızlar zoologiyası”. Bakı, “Maarif”, 1988, 288 səh.
  3. B.İ.Ağayev, Z.A.Zeynalova “Onurğasızlar Zoologiyası”. Bakı, “Təhsil”, 2008, 568 səh.
  4. 1 2 V.A.Dogel “Onurğasızlar zoologiyası”. Bakı, “Maarif”, 1988, 288 səh.
  5. F.Q.Ağamalıyev, H.F.Quliyeva. “Onurğasızlar Zoologiyası”. Bakı, BDU, 2012. -470 səh.
  6. "онурьасызлар зоолоэийасы" (PDF). 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-05-18.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]