Məzmuna keç

Ahirani dialekti

Vikipediya, azad ensiklopediya
Ahirani dialekti
Ölkə
Danışanların ümumi sayı
  • 1.500.000 nəf.
Təsnifatı
Avrasiya dilləri
Hind-Avropa dilləri
Hind-İran dilləri
Hind-ari dilləri
Central Indo-Aryan[vd]
Ahirani dialekti
Yazı Devanagari
Dil kodları
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3 khn
Ethnologue khn
LINGUIST List khn
IETF khn
Glottolog khan1272

Ahirani — Xandeş regionunda danışılan Qərbi Hind-Ahiran dilidir. Bu dil bölgə adına görə Xandeşi, ahir xalqının dili olduğuna görə ahirani kimi tanınır.[2]

Ahirani dili əsasən Maharaştranın şimalındakı Nandurbar və Dhule rayonlarında, eləcə də Jalgaon rayonunun qərbində və Naşik rayonunun şimalında danışılan dildir. Maharaştradan başqa, Ahirani dili müəyyən dərəcədə Surat, Sonqadh, Vyara, Uççal, Qucaratın Nicar və Madhya Pradeş ştatının Pansemal, Sendhva bölgələrində istifadə olunur. Qucaratın Dang rayonunda danışılan Dangi (Dangri), Bhili dilinin ləhcəsi kimi də qəbul edilir, lakin Bhili dilinin digər dialektlərindən fərqlidir və Ahirani ilə oxşar olduğu üçün çox vaxt Xandeşi ləhcəsi kimi qəbul edilir.[3]

1911, 1921 və 1931-ci il siyahıyaalmalarında Ahirani dilində danışanları qucaratlılar kimi qeyd etdilər. Lakin sonrakı dövrlərdə xandeşi adı ilə müstəqil bir dil kimi qəbul olunmağa başladı.[4]

Ahirani ləhcəsinə aid kitablar, lüğətlər, folklor və qrammatika

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • Ahirani lüğəti (Ahirani-Marathi) (Dr. Rameş Suryavanşi): Ahirani dialektinin ilk lüğəti.
  • "Varhadi" və "Ahirani" ləhcələrinin müqayisəli tədqiqi" (Dr. Puruşottam Sadananda Tayade)
  • Ahirani dialektinin asan qrammatikası (Dr. Rameş Suryavanşi)
  • Xandeşdə Fermer Həyatının Şəkilli Ensiklopediyası (Dr. Rameş Suryavanşi)

Digər kitablar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • Ahirani: Beynəlxalq Dil (Dr. Bapurao Desai)
  1. 1 2 ScriptSource - India.
  2. "Khandesi Language (KHN) – L1 & L2 Speakers, Status, Map, Endangered Level & Official Use | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (ingilis). İstifadə tarixi: 2025-06-13.
  3. Зограф, Георгий Александрович. Языки Индии, Пакистана, Цейлона и Непала (rus). Изд-во восточной лит-ры. 1960.
  4. "Khandeshi alphabet, pronunciation and language". omniglot.com. İstifadə tarixi: 2025-06-13.