Akpatok adası
| Akpatok adası | |
|---|---|
| ing. Akpatok Island | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 903 km² |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 26 km |
| Hündür nöqtəsi | 250 m |
| Əhalisi |
|
| Yerləşməsi | |
| 60°25′00″ şm. e. 68°08′00″ q. u. | |
| Ölkə |
 Kanada |
| Vilayət | |
| Akvatoriya | |
|
|
|
Akpatok adası ing. Lougheed Island — Kanada Arktik arxipelaqının Kraliça Yelezaveta adalarına daxildir.
Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ada Unqava körfəzinin şimal-qərb girişində, qərb sahilindən 65 km, cənub sahilindən isə 180 km məsafədə yerləşir. Baffin Torpağını Hudzon boğazı digər adalardan ayırır. Unqava körfəzinin sahili Kvebek əyalətinin ərazisi olsa da, adanın özü Nunavut ərazisinin bir hissəsidir.
Adanın sahəsi 903 km², sahil xəttinin uzunluğu 129 km-dir[1]. Adanın şimaldan cənuba maksimum uzunluğu 45 km, maksimum eni 25 km (şimal sahilləri boyunca) və cənubda isə 6 km-dir. Adanın relyefi karst tipli eroziya proseslərinin izləri olan yastı əhəngdaşı yaylasıdır. Demək olar ki, bütün adanı əhatə edən sıldırım dəniz qayalarının hündürlüyü 40 ilə 250 metr arasındadır. Dərin dərələr tərəfindən yarıldığı yerlər yaylaya qalxmağa imkan verir[2].
Fauna[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ada akpakın adını daşıyır. Köçəri və yuvalayan quşların çoxluğuna görə Akpatok mühüm ornietoloji bölgə kimi tanınır. Kairaların iki əsas koloniyası var, biri şimal sahilində, digəri isə cənub-şərqdə yerləşir. 1983-cü ildə sahil boyu 14 km uzanan şimal koloniyasında təqribən 173.000 cüt enlidimdik kaira var idi. 1982-ci ildə tədqiq edilən cənub koloniyasının 15 km sahil xətti boyunca təxminən 120.000 cüt quşdan ibarət olması məlum olur. Həmçinin 1995-ci ildə təxmin edilirdi ki, adada 600 min cüt enlidimdik kayra və 300–500 cüt qara kayra yuvalayıb. Adada kayra ilə yanaşı, bir çox başqa quşlar da yuva qurur ki, bunlardan ən əhəmiyyətliləri Şahin və adi təmizçidir. Akpatok adası "Nunavut və Şimal-Qərb ərazilərində Köçəri Quşlar üçün Əsas Yaşayış Yeri" təyin edilib və Beynəlxalq Bioloji Proqram (IBP) tərəfindən qorunur[3]. Quşlardan əlavə adaya tez-tez ağ ayılar, morjlar və suitilər də gəlir[4].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Atlas of Canada. List of Islands". 2013-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-01.
- ↑ "Island Encyclopedia. Akpatok Island". 2010-12-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-01.
- ↑ "IBA Akpatok Island. Ungava Bay, Nunavut". 2011-06-12 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Canadian Encyclopedia. Ungava Bay". 2010-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-04.