42°52′35″ şm. e. 74°36′14″ ş. u.HGYO

Ala-Too meydanı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Ala-Too meydanı
Xəritə
42°52′35″ şm. e. 74°36′14″ ş. u.HGYO
Ölkə  Qırğızıstan
Şəhər Bişkek
Yerləşir Bişkek
Tikilmə tarixi 1984
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ala-Too meydanı (qırğ. Ала-тоо аянты, Ala-Too ayanty) — Qırğızıstanın paytaxtı Bişkek şəhərinin mərkəzi meydanıdır. Meydan 1984-cü ildə Qırğızıstan Sovet Sosialist Respublikasının 60 illiyini qeyd etmək münasibətilə tikilmiş və meydanın mərkəzində Leninin heykəli ucaldılmışdır.[1] Meydanda yerləşdirilmiş bu heykəl 2003-cü ildə buradan götürülərək daha kiçik olan bir meydana qoyulmuş və onun yerinə Erkindik (Azadlıq) adlanan yeni heykəl qoyulmuşdur. Daha sonra 2011-ci ildə bu heykəli Qırğızıstanın müstəqilliyinin 20-ci ilinə xitabən hazırlanmış, Manas adlanan digər heykəl əvəz etdi.[2]

Meydanda həmçinin dövlət tədbirləri və bayramları keçirilir. 2008-ci ildə dünya şöhrətli qırğız yazıçı Çingiz Aytmatovun xatirə mərasimi burada keçirilmişdir.[3]

2005-ci il martın 25-də meydanda Qırğızıstan tarixinin ən böyük, "Zanbaq inqilabı" adlanan hökumət əleyhinə üsyanları başladı. Bir neçə həftədən sonra üsyan bütün ölkə boyunca yayıldı və 15.000-dən çox insanın etirazı nəticəsində növbədənkənar parlament seçkiləri keçirildi. Üsyançıların hökumət qüvvələriylə toqquşması nəticəsində 2 insan qətlə yetirildi və yüzlərlə insan yaralandı. Lakin tezliklə üsyançılar mərkəzi meydanı nəzarət altına aldı və paytaxtda yerləşən Ağ evə hücum olundu.[4] Nəticədə 1990-cı ildən bəri prezidentlik vəzifəsində çalışan Əsgər Akayev qaçdı və tezliklə vəzifəsini buraxdı.

  1. Aslanbekova, Aisha. "Replacement of Lenin Statue Heats Up New Political Season in Kyrgyzstan". Central Asia Caucasus Institute Analyst. September 10, 2003. 2009-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-08-22.
  2. "На площади Ала-Тоо открыт памятник Манасу Великодушному" (rus). K-News: Новости Кыргызстана. 24 September 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 August 2011.
  3. "Central Asia: Mourners In Kyrgyz Capital Bid Farewell To Literary 'Giant' Aitmatov". Radio Free Europe/Radio Liberty. June 14, 2008. İstifadə tarixi: 2008-08-22.[daimi ölü keçid]
  4. "Akayev Administration Collapses in Kyrgyzstan, Sending Tremors Across Central Asia". Eurasianet. March 24, 2005. 20 August 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-08-22.