Alois Andritski
| Alois Andritski | |
|---|---|
| alm. Alois Andritzki, y.sorb Alojs Andricki | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 iyul 1914[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 3 fevral 1943[1][2][…] (28 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Qeyd edilir | Katolik Kilsəsi |
| Xatirə günü | 3 fevral |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Alois Andritski (alm. Alois Andritzki, y.sorb Alojs Andricki; 2 iyul 1914[1][2][…], Radibor[d][3] – 3 fevral 1943[1][2][…], Daxau həbs düşərgəsi, Bavariya) — Sorb katolik keşişi və Meissen yeparxiyasının şəhidi idi. O, Milli Sosializmin qatı əleyhdarı idi və Daxau həbs düşərgəsində öldürüldü. Roma Katolik Kilsəsi tərəfindən bir müqəddəs kimi hörmət edilir. Onun anım günü 3 fevraldır.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Alois Andritski 1914-cü ildə Radiborda (Lusatia, Saksoniya) sorbiyalı müəllim Yan Andritskinin ailəsində anadan olub. O, katolik keşişi Miklaus Andritskinin qardaşı oğlu idi. Bautzendə məktəbi bitirdikdən sonra həyatını kilsəyə həsr etməyə qərar verir. 1934-1937-ci illərdə Paderborn Universitetində ilahiyyat və fəlsəfə təhsili alıb, sonra Bautzen seminariyasında təhsilini davam etdirib. Tələbəlik illərində o, Sorb tələbə assosiasiyası "Wladaya" rəhbərlik edib və Lusatian serb tələbə qəzetinin baş redaktoru olub. 30 iyul 1939-cu ildə Alois Andritski Bautzendəki Müqəddəs Pyotr kilsəsində keşiş təyin edildi və təyin olunduqdan sonra Drezdendə xidmət etdi. Xütbələrində o, nasist ideologiyasını açıq şəkildə tənqid etdiyinə görə gestapo tərəfindən təqib edildiyi bildirirdi. 1941-ci ildə o, həbs edildi və 2,5 mindən çox katolik keşişinin keçdiyi, bir çoxu işgəncələrə məruz qaldığı qondarma "kahinlər kazarmalarının" mövcud olduğuDaxau həbs düşərgəsinə göndərildi. Həbs düşərgəsində sağ qalan insanların xatirələrinə görə, düşərgə rəhbərliyi Alois Andritskiyə xüsusi qəddarlıqla yanaşırmış. 1943-cü ildə keşiş öldürücü inyeksiya ilə öldürülür.[4]
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Marja Kubašec: Alojs Andricki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (= Bautzen) 1967 (obersorbisch), 2. nəşr 1979.
- Maria Kubasch (= Marja Kubašec): Alois Andritzki. Einsatz für eine bessere Welt (= Reihe Christ in der Welt, Bd. 37). Union Verlag, Berlin 1974.
- Hermann Scheipers: Gratwanderungen – Priester unter zwei Diktaturen. Benno-Verlag, Leypsiq 1997, ISBN 3-7462-1221-9.
- Joachim Reinelt: Ein Lichtzeichen für unsere Zeit. In: Kirchliches Amtsblatt für das Bistum Dresden-Meißen. Jahrgang 8, 1998, Heft 14, S. 188–192.
- Siegfried Seifert, Art.: Seliger Kaplan Alois Andritzki, in: Helmut Moll (Hrsg. im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts., Paderborn u. a. 1999, 7. überarbeitete und aktualisierte nəşr 2019, ISBN 978-3-506-78012-6, Band I, S. 190–192.
- Marcus Knaup: Zeuge für Christus: Alois Andritzki (1914–1943). In: Theologie und Glaube. Band 4, 2010, S. 493–498.
- Benno Schäffel, Alojs Andritzki: Alojs Andritzki – Ein Lebensbild. Benno-Verlag, Leipzig 2011, ISBN 978-3-7462-3063-4.
- Benno Schäffel, Šćěpan Delan: Alojs Andricki – wobraz žiwjenja. Bautzen 2011, ISBN 978-3-7420-2206-6.
- Marcus Knaup: Bekenner und Martyrer: Ernst Kuhlmann (1916–1940) und Alois Andritzki (1914–1943). In: Josef Meyer zu Schlochtern (Hrsg.): Die Academia Theodoriana. Von der Jesuitenuniversität zur Theologischen Fakultät Paderborn 1614–2014. Schöningh, Paderborn 2014, S. 337–346.
- Trudla Malinkowa: Sorbische Denkmale. Handbuch sorbischer Gedenk- und Erinnerungsstätten. Domowina Verlag, Bautzen 2022, ISBN 978-3-7420-2647-7, S. 21f., S. 156f., S. 162f., S. 271–273, S. 275–277, S. 309–311.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Alois Andritzki // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 3 4 Schäfer J. Alois Andritzki // Ökumenisches Heiligenlexikon. 1998.
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118503030 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-07.