Ana Səhifə

Hamının redaktə edə biləcəyi açıq ensiklopediya olan Vikipediyaya xoş gəlmisiniz! Hazırda Azərbaycan dilində 147.630 məqalə mövcuddur. Azərbaycan Teatr Coğrafiya Ədəbiyyat Fəlsəfə Astronomiya Tibb Biologiya Memarlıq Kino Elm Digər portallar

Həftənin seçilmiş məqaləsi Günəş sistemi — Günəş və onun cazibə qüvvəsinin təsirində olan səkkiz planetlə onların bilinən 166 təbii peyki, beş cırtdan planetlə onların bilinən altı təbii peyki və milyardlarla kiçik göy cismlərindən ibarətdir. Kiçik göy cismləri qrupuna asteroidlər, Koyper qurşağındakı cismlər, kometalar, meteorlar və planetlərarası toz daxildir. Günəş sistemində yerləşən ilk dörd planetə daxili planetlər, digər dörd planetə isə xarici planetlər deyilir. Koyper qurşağından kənarda isə seyrək disk şəklində olduğu düşünülən Oort buludunun yerləşdiyi təxmin olunur. Günəşdən olan uzaqlıqlarına görə planetlər ardıcıl olaraq Merkuri, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn, Uran və Neptundur. Bu səkkiz planetin altısının ətrafında dönən təbii peykləri vardır. Bundan başqa xarici planetlərin ətrafında dönən toz və digər kiçik hissəciklərdən ibarət olan halqaları vardır. Yer planetindən başqa digər planetlərin adlarının mənşəyi Yunan və Roma mifologiyasındakı tanrılardır. Cırtdan planetlərdən olan Serera Asteroid qurşağında yerləşir və burada yerləşən ən böyük cismdir. Erida məlum olan ən böyük cırtdan planetdir. (Davamı...) Həftənin yaxşı məqaləsi Ktulhunun çağırışı — Hovard Fillips Lavkraft tərəfindən 1926-cı ildə yazılmış hekayə və ya noveletta Lavkraft qorxu janrıında nəşr edilmişdir, ancaq Lavkraftın digər əsərlərində olduğu kimi hekayə müəllifin ölümündən sonra məşhurlaşmışdır. Hekayə Ktulhu mifologiyasının ilk buraxılışıdır. 2005-ci ildə hekayənin ilk film adaptasiyası nümayiş etdirilmişdir. Frensis Turston babasının qardaşı olan Braun Universitetinin dilşünaslıq üzrə professoru Corc Encellin 1926-cı ildə müəmmalı ölümündən sonra onun qeydlərini tapır. Qeydlər arasında "insanabənzər oktapod və əjdaha qarışığı" bir məxluqu təsvir edən barelyef də var idi. Bu barelyef rod-aylendli həvəskar heykəltəraş Uilkoks tərəfindən 1925-ci ilin mart ayında hazırlanmışdı. Heykəltəraş bu barelyefi yuxu vəziyyətində ikən hazırlanmışdı. Bu vaxtlarda Uilkoks "nəhəng bloklardan və havada uçan monolitlərdən təşkil olunmuş böyük siklop şəhərlər"dən ibarət əsrarəngiz qarabasmalar görürdü. Encell bütün dünyada kütləvi bir isteriyanın baş verdiyini öyrənir. Şəhər əhalisinin digər üzvləri də eynən bu cür qarabasmalar görürdü. Onlar əsasən rəssamlar, yazıçılar, heykəltəraşlar, memarlar və digər incəhissli ruha malik olan insanlar idi. (Davamı...) Bilirsinizmi... Vikipediya məqalələrindən 1897-ci ildə Drezden şəhərində satılan Mirza Schaffy adlı siqaret brendi XIX əsrin görkəmli Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri, maarifçi və pedaqoqu olmuş Mirzə Şəfi Vazehin adına adlandırılmışdır. Moskva Dövlət Universitetində təhsil almış, Kuba İnqilabının rəhəbrlərindən olan Fidel Kastronun böyük oğlu Fidel Kastro Diaz-Balart SSRİ-nin yardımları ilə Kubada inşa edilən, ancaq sonradan tikintisi yarımçıq dayandırılmış Juraqua AES-nin tikinti prosesinə rəhbərlik etmişdir. Fidelito (azərb. kiçik Fidel‎‎) təxəllüsü ilə tanınmış, Diaz-Balart 2018-ci ildə 68 yaşında olarkən Havana şəhərində intihar etmişdir. 1992-ci ilin 20 may tarixində Cənubi Osetiyanın paytaxtı Tsxinvali şəhəri yaxınlığında yerləşən Zar kəndi ərazisində gürcü silahlılar tərəfindən osetin qaçqınların daşınması ilə məşğul olan avtomobil karvanının atəşə tutulması nəticəsində azı 36 nəfər həlak olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin höküməti tərəfindən 31 Mart soyqırımını araşdırmaq üçün yaradılmış Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının üzvülərindən biri Belarusdan olan fotoqraf, tədqiqatçı və fransız dili müəllimi Lev Urbanoviç Daşkeviç (şəkildə) olmuşdur. Aeroflot Hava Yollarına məxsus Tupolev Tu-134 A tipli təyyarə 1986-cı ilin 20 oktyabr tarixində SSRİ-də daxili uçuş həyata keçirərkən qəzaya uğrayıb. Hadisə nəticəsində təyyarədə olan 87 nəfərdən 70 nəfər həlak olmuşdur. Qəzanın səbəbi kapitan pilot Aleksandr Quliyevin ikinci pilotla təyyarəni yerə baxmadan gözü bağlı endirə biləcəyi ilə bağlı mərci olmuşdur. Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər Özbəkistanın keçmiş prezidenti İslam Kərimovun böyük qızı Gülnarə Kərimovanın aktivlərindən 1.2 milyard dollar dövlətə qaytarılıb. İstanbul şəhəri üçün keçirilmiş təkrar bələdiyyə seçkisinin nəticələrinə görə, CHP namizədi Əkrəm İmamoğlu (şəkildə) 700 min səs fərqi ilə şəhərin yeni bələdiyyə sədri seçilib. Gürcüstanın paytaxtı Tbilisi şəhərində 20 iyun tarxindən etibarən davam edən etirazlardan sonra 21 iyun tarixində parlamentin spikeri İrakli Kobaxidze istefa verib. Çeçenistanın paytaxtı Qroznıda Ramzan Kadırovun prezident sarayı qarşısında yol polisinə silahlı hücum olub. Praqada 250 min nümayişçi baş nazirin istefası tələbi ilə küçələrə çıxıb. Son ölümlər: Şirməmməd Hüseynov, Məhəmməd Mürsi, Mircəlal Zəki Tarixdə bu gün — 25 iyun 25 iyun: Koreya müharibəsinin başlaması, Maykl Ceksonun vəfatı 1801 — Qahirədəki işğalçı fransız ordusu türk ordusuna təslim olmuşdur. 1861 — Sultan I Əbdülməcid vəfat etmiş, Sultan I Əbdüləziz Osmanlı imperatoru olmuşdur. 1903 — Mariya Küri Paris Universitetinə təqdim etdiyi tezislərində radiumu kəşf etdiyini açıqlamışdır. 1923 — Mustafa Kamal Atatürk İzmirdən millət vəkili seçilmişdir. 1950 — Şimali Koreya ordusu Cənubi Koreya üzərinə hücuma keçmiş və Koreya müharibəsi başlanmışdır. 1991 — Sloveniya və Xorvatiya müstəqilliklərini elan etmişlər. 1993 — Tansu Çillər Türkiyənin ilk qadın baş naziri olmuşdur. 2009 — Maykl Cekson vəfat etmişdir. Digər günlər: 24 iyun – 25 iyun – 26 iyun Hazırda 25 iyun 2019 (UTC) – Səhifəni yenilə Həftənin seçilmiş siyahısı Süngər Bob Kvadrat Şalvar cizgi serialının seriyalarının siyahısı — Nickelodeon üçün dəniz bioloqu və animator Stiven Hillenburq tərəfindən hazırlanmış amerikan cizgi serialıdır. Birinci çıxışı 1 may 1999-cu ildə olan serialın indiyə qədər 188 seriyası yayımlanıb; onun doqquzuncu sezonunun premyeri 21 iyul 2012-ci ildə olub. Seriyalar uydurma sualtı şəhər Bikini Bottomda baş verir və hadisələrin mərkəzində Süngər Bob Kvadrat Şalvarın (Tom Kenni) macəraları və səyləri durur. Süngər Bob Kvadrat Şalvar başqa personajları narahat edən həddindən artıq optimist dəniz süngəridir. Şounun əsas personajları bunlardır: Süngər Bobun ən yaxın dostu Patrik adlı dəniz ulduzu (Bill Faqerbakke), tamakharlıqla pula bağlanmış yencək və Krasti Krabda Süngər Bobun müdiri Mister Krab (Klensi Braun), təkəbbürlü və pis xasiyyətli osminoq Skvidvard Tentikals (Rocer Bampas), Texasdan olan sincab Sendi (Karolin Lorens) və Mister Krabın biznesdə rəqibi Plankton (Mr. Lourens). Kömək səhifələri Vikipediyaçılar Beş əsas prinsip Qaralama dəftəri Şablonlar Yeni başlayanlar üçün təlimat Tez-tez soruşulan suallar Vikipediya

Vikimedia Fondunun digər layihələri Vikianbar Ortaq media anbarı Vikixəbər Azad xəbər mənbəyi Vikilüğət Lüğət Mediaviki Viki proqram təminatının təkmilləşdirilməsi Vikisitat Sitatlar Vikikitab Azad dərsliklər və təlimat kitabları Vikimənbə Azad kitabxana Vikiverilənlər Ortaq verilənlər bazası Vikinövlər Bioloji növlərin sistematikası Vikiversitet Viki Universitet Meta-Viki Vikimedia koordinasiya mərkəzi Vikisəyahət Azad səyahət soraqçası

Türkdilli Vikipediyalar Cənubi Azərbaycan Başqırd  • Çuvaş  • Krım-tatar  • Qaqauz  • Qaraçay-balkar  • Qaraqalpaq  • Qazax  • Qırğız  • Özbək • Tatar  • Tıva  • Türk  • Türkmən  • Uyğur  • Yakut Vikipediya digər dillərdə