Aram Xaçaturyan

Aram İliç Xaçaturyan
Արամ Եղիայի Խաչատրյան
Sənətçi məlumatları
Doğum tarixi	6 iyun 1903(1903-06-06)
Doğum yeri	Tiflis Rusiya
Vəfat tarixi	1 may 1978 (74 yaşında)
Vəfat yeri	Moskva SSRİ
Dəfn yeri	Komitas adına panteon[d]
Vətəndaşlığı	Rusiya İmperiyası  SSRİ
Peşəsi	bəstəkar, dirijor, xareoqraf, musiqişünas, musiqi pedaqoqu[d], universitet müəllimi[d], pianoçu[d], film bəstəkarı[d], pedaqoq, siyasətçi, violonçelçi[d]
Üslub	Balet, simfoniya, kamera musiqisi, film musiqisi[d], balet[d], klassik musiqi, konsert[d]
Musiqi aləti	violonçel, piano və skripka
Fəaliyyət illəri	1926–
Təhsili	Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyası (1934) M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti (1929) Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyası (1936) Rusiya Musiqi Akademiyası[d]
Üzvlüyü	SSRİ Bəstəkarlar İttifaqı, ADR İncəsənət Akademiyası[d]
Mükafatları
khachaturian.am
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Aram İliç Xaçaturyan (1903-1978) — erməni mənşəli bəstəkar; Azərbaycan SSR xalq artisti (1973), SSRİ xalq artisti, 4 dəfə Stalin mükafatı laureatı (1941, 1943, 1946, 1950). Ermənistan SSR Dövlət himninin müəllifidir (1944).

Mərkəzi Komitədən Üzeyir bəyə zəng edib tapşırmışdılar ki, Aram Xaçaturyanın yeni simfoniyasını hazırladıb dinləmə keçirilsin və şura tərəfindən qəbul edilib təsdiq edilsin. Öyrəndik ki, ermənilər İrəvanda onun əsərini təsdiq etməyiblər.

Üzeyir bəy göstəriş verdi, partitura orkestrdə paylandı, əsər dinlənilməyə hazırlandı.

Professor-müəllim heyəti toplanıb Xaçaturyanın simfoniyasına qulaq asdı. Sonra adəti üzrə Üzeyir bəyin otağında müzkirələr olmalı idi. Hamı gəldi. Divar boyu düzülmüş stullarda əyləşdilər. Xaçaturyan baş tərəfdə oturdu. Mən və Cövdət Hacıyev, biz Üzeyir bəyin assistentləri idik, qapının sol və sağ tərəfindəki stullarda yerimizi tutduq. Bir neçə dəqiqə keçdi. Heç kim dillənmirdi. Adətən bu tipli müzakirələr coşğu ilə keçərdi. Üzeyir bəy bığlarını dartışdırır və gözləyirdi ki, görək kim söz istəyəcək. Toplantı iştirakçıları bir neçə dəqiqəni də məzar sükutu ilə yola verdilər. Nəhayət, Üzeyir bəy dilləndi. Qonaq başa düşsün deyə rusca:

- Nə olar, - dedi, - heç kim danışmaq istəmirsə, mən danışaram. Belə, yoldaşlar. Əgər Çaykovskinin simfoniyasının ifası zamanı trombon bir çərək pauza qədər geciksə, bunu zalda oturan hər bir dinləyici dərhal hiss edər. Xaçaturyanın bu simfoniyasında isə trombonun nəinki gecikdiyini, ümumiyyətlə çalğıya başladı, ya başlamadı, bunu tamaşaçı yox, heç müəllif özü də hiss etməz.

Bunu deyib, Üzeyir bəy susdu. Yenidən otağı bürüyən sükunəti Xaçaturyanın addım səsləri pozdu. O, yekə portfelini götürüb, heç nə demədən otaqdan çıxdı. Bu, onun Azərbaycandan axırıncı gedişi oldu.