AutoCAD
AutoCAD — Autodesk şirkətinin hazırladığı proqram olub maşınqayırma, tikinti və digər mühəndislik layhələrinin işlənməsində tətbiq olunur.
Tarixi Proqramın köməyi ilə mühəndislikdə əl ilə yerinə yetirilən cizgi işləri avtomatlaşdırılmış və bununla layihələndirmə işləri sürətləndirilmişdir. Hər il Autocad-ın yeni, daha təkmilləşdirilmiş versiyası yaradılır. İndiyə qədər yaradılmış versiyaları:
| Versiyanın adı | Versiya | No | Tarix | Artılar |
|---|---|---|---|---|
| Versiya 1.0 | 1.0 | 1 | 1982, dekabr | |
| Versiya 1.2 | 1.2 | 2 | 1983, aprel | |
| Versiya 1.3 | 1.0 | 3 | 1983, avqust | |
| Versiya 1.4 | 1.4 | 4 | 1983, oktyabr | |
| Versiya 2.0 | 2.0 | 5 | 1984, oktyabr | |
| Versiya 2.1 | 2.1 | 6 | 1985, may | |
| Versiya 2.5 | 2.5 | 7 | 1986, iyun | |
| Versiya 2.6 | 2.6 | 8 | 1987, aprel | Last version to run without a math co-processor |
| Buraxılış 9 | 9.0 | 9 | 1987, sentyabr | |
| Buraxılış 10 | 10.0 | 10 | 1988, oktyabr | |
| Buraxılış 11 | 11.0 | 11 | 1990, oktyabr | |
| Buraxılış 12 | 12.0 | 12 | 1992, iyun | last release for Apple Macintosh |
| Buraxılış 13 | 13.0 | 13 | 1994, noyabr | last release for Unix, MS-DOS and Windows 3.11 |
| Buraxılış 14 | 14.0 | 14 | 1997, fevral | |
| AutoCAD 2000 | 15.0 | 15 | 1999, mart | |
| AutoCAD 2000i | 15.1 | 16 | 2000, iyul | |
| AutoCAD 2002 | 15.6 | 17 | 2001, iyun | |
| AutoCAD 2004 | 16.0 | 18 | 2003, mart | DWG 2004 fayl biçimi tanıdıldı |
| AutoCAD 2005 | 16.1 | 19 | 2004, mart | |
| AutoCAD 2006 | 16.2 | 20 | 2005, mart | |
| AutoCAD 2007 | 17.0 | 21 | 2006, mart | DWG 2007 fayl biçimi tanıdıldı. |
| AutoCAD 2008 | 17.1 | 22 | 2007, mart | first release avaliable for the x86-64 windows version of XP and Vista. |
| AutoCAD 2009 | 17.2 | 23 | 2008, mart | |
| AutoCAD 2010 | 18.0 | 24 | 2009, mart | DWG 2010 fayl biçimi tanıdıldı. |
| AutoCAD 2011 | 18.1 | 25 | 2010, mart | |
| AutoCAD 2012 | 18.2 | 26 | 2011, mart | |
| AutoCAD 2013 | 19.0 | 27 | 2012, mart | DWG 2013 fayl biçimi tanıdıldı. |
| AutoCAD 2014 | 19.1 | 28 | 2013, mart | |
| AutoCAD 2015 | 20.0 | 29 | 2014, mart | |
| AutoCAD 2016 | 20.1 | 30 | 2015, mart | |
| AutoCAD 2017 | 21.0 | 31 | 2016, mart | |
| AutoCAD 2018 | 22.0 | 32 | 2017, mart | DWG 2018 fayl biçimi tanıdıldı. |
İmkanları[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sadə cizgidən başlayaraq 3D modellərin qurulmasına qədər işləri yerinə yetirməyə imkan verir.
AutoCAD-ın ən güclü vasitələrindən biri də onun proqramlaşdırma görünüşünün olmasıdır. Hər bir istifadəçi AutoLİSP-dən istifadə etməklə AutoCAD-ı fərdi sorğu və tələblərinə uyğunlaşdıra bilər.
AutoLİSP proqramlaşdırma dilində notepad-də proqramı yazıb qurtardıqdan sonra onu .lsp faylı kimi yaddaşa vermək lazımdır. Əks halda AutoCAD bu faylı tanımayacaq və proqram yüklənməyəcək. AutoLİSP proqramlaşdırma dilində bütün əmrlər mötərizələr ilə əhatə edilir. Açılan və bağlanan mötərizələrin sayı mütləq bərabər olmalıdır, əks halda proqram işləməyəcək. Mötərizədən kənarda yazılan yalnız və yalnız şərh ola bilər. Şərhi nöqtəli vergül işarəsindən sonra yazmaq lazımdır.
Proqramı işə salmaq üçün Autocad proqramı açılır, Tools menyusundan Load Application seçilir. Buradan yaddaşa verdiyimiz .lsp faylı seçilir və Load əmri verilir.
Visual LISP Autolisp-in AutoCAD-dakı ekran formasıdır. Qısaca olaraq LİSP generatoru AutoCAD-ın daxilində qüvvədə olur və menyu interfeysini təmin edir. Bütün göstəricilər AutoCAD sistemindən açılan Visual LİSP Editor proqramından AutoLİSP proqramına ötürülür. Visual LİSP-in başlıca xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
- 1.Bu dildə bütün ifadələr yumru mötərizələr arasında yazılır.
- 2.Operator açılmış sol mötərizədən sonra yalnız bircə dəfə istifadə olunur, dəyişənlər və konstantalar ondan sonra yazılır.
- 3.İfadəni dəfələrlə mötərizə daxilinə yerləşdirməyə icazə verir.
AutoCAD-ın komandalarına müraciət etmək üçün command operatorundan istifadə olunur. Command operatoru açılan mötərizədən sonra yazılır. Daha sonra tələb olunan komandanın adı dırnaq işarəsi arasında yazılmalıdır və sonra komandanın parametrləri göstərilir.