Azərbaycan–Kanada münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Azərbaycan-Kanada münasibətləri
Azərbaycan və Kanada
 Azərbaycan  Kanada
Kanadaki Azərbaycanin səfirliyi
Səfir Vasif Abutalıbov
Ünvan Ottava, Slater küç., 275 Suite 1203 Ontario K1P 5H9
Türkiyədəki Kanadanin səfirliyi
Səfir Jamal Khokhar
Ünvan Ankara, Çankaya, Cinnah küç., 58
Digər
Quruluş tarixi 10 iyul 1992
Dövriyyə 0,013 mlrd doll. (2022)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Azərbaycan–Kanada münasibətləriAzərbaycan Respublikası ilə Kanada arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kanada Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini 25 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır[1].

Diplomatik əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin avqust ayının 10-da qurulmuşdur[1][2].

Azərbaycan Respublikasının Kanadadakı Səfirliyi 2004-cü ilin sentyabr ayında açılmışdır[3]. Kanadanın Türkiyə Respublikasındakı səfiri həmçinin Azərbaycana akkreditə olunmuşdur[3]. Hazırda səfir Kris Kuterdir[4].

Parlamentlərarası əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı ilin noyabr ayında Kanada Parlamentində Kanada–Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Qrupu təsis edilmişdir[1]. Qrupun sədri 2013-cü ilin məlumatlarına görə Kanada Parlamentin Mühafizəkarlar partiyasından olan üzvü Barri Devolindir[1].

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-Kanada parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir[5]. Bu işçi qrupu 5 dekabr 2000-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri Samur Novruzov olmuşdur[6]. 4 mart 2016-cı il tarixindən Fuad Muradov işçi qrupunun rəhbəridir[5].

Müqavilə-hüquq bazası[redaktə | mənbəni redaktə et]

İki ölkə arasında müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığa dair 4 sənəd imzalanmışdır[3].

İqtisadi əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ticarət[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-ci ildə Kanadadan Azərbaycana idxal 16632,1 min ABŞ dolları, ixrac əməliyyatları isə 223722,6 min ABŞ dolları məbləğində olmuşdur[7].

Turizm[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bakıda Kanada şirkətlərinə məxsus beşulduzlu iki otel"Four Seasons""Fairmont" otelləri fəaliyyət göstərir[8].

Əmtəə dövriyyəsi (min doll.)[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl İxrac Idxal Ümumi dövriyyəsi
2008 1 168 295 19 713 1 188 008
2009 1 200 000 31 000 1 231 000
2010 542 000 20 000 562 000
2020[9] 594,52 15 127,54 15 722,06
2021[10] 221 406,37 12 002,75 233 409,12
2022[11] 640,21 12 499,56 13 139,77

Mədəni əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı ildən etibarən Kanadada keçirilən Niaqara Beynəlxalq Musiqi Festivalında Azərbaycan mütəmadi iştirak edir. Festival çərçivəsində Azərbaycan Mədəniyyəti və İncəsənəti Günləri keçirilmişdir[1].

Müxtəlif vaxtlarda Kanadada Azərbaycanın görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin – Müslüm Maqomayev, Çingiz Sadıqov, Alim Qasımov və başqalarının yaradıcılığına həsr olunmuş tədbirlər keçirilmişdir[1].

2010-2011-ci illərdə azərbaycanlı məcburi köçkünlərin həyatından bəhs edən və İzabel Hüberin müəllifi olduğu "Gülnarənin donu" (fr. La robe de Gulnara) adlı tamaşa Kanadanın müxtəlif şəhərlərində nümayiş etdirilmişdir[1].

12-14 sentyabr 2014-cü il tarixlərində Kanadanın Monreal şəhərində "Azərbaycan film festivalı" keçirilmişdir[3].

24-25 oktyabr 2015-ci il tarixlərində Kanadanın Toronto şəhərində Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, xalq artisti Firəngiz Əlizadənin "Oyan!" adlı konserti təşkil olunmuşdur[3].

Humanitar əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tələbə mübadiləsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Respublikasının Hökuməti tərəfindən qəbul olunmuş “Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı (2007-2015-ci illər)” çərçivəsində 100 nəfərə yaxın azərbaycanlı gənc təhsil almaq üçün Kanadanın müxtəlif universitetlərinə göndərilmişdir[1].

Diaspora[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kanada azərbaycanlıları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İdman sahəsində əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

1994 Qış Olimpiya Oyunlarının gümüş medalçısı olmuş Kanada idmançı Filip Laroşa həsr olunmuş Azərbaycan poçt markası (1995)

Futbol qarşılaşmaları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Azərbaycan - Kanada münasibətləri[ölü keçid]. mfa.gov.az, 15.08.2013  (az.)
  2. Azərbaycan Respublikası ilə diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlərin siyahısı Arxivləşdirilib 2017-08-05 at the Wayback Machine. mfa.gov.az  (az.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Azərbaycan Respublikası və Kanada arasında münasibətlər[ölü keçid]. mfa.gov.az, 22.02.2016  (az.)
  4. “Mədəni layihələrlə əlaqələrimizin yaxşı başlanğıcını qoymuşuq” Arxivləşdirilib 2021-06-25 at the Wayback Machine. medeniyyet.az, 01.02.2017  (az.)
  5. 5,0 5,1 "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının rəhbərlərinin seçilməsi haqqında" Arxivləşdirilib 2017-11-25 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 mart 2016-cı il tarixli, 161-VQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (az.)
  6. "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının yaradılması haqqında" Arxivləşdirilib 2020-08-27 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 dekabr 2000-ci il tarixli, 24-IIQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az  (az.)
  7. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycanın Xarici Ticarət Əlaqələri (yanvar-dekabr 2015). 2015-ci ilin yanvar-dekabr aylarında idxal və ixraca dair göstəricilər Arxivləşdirilib 2016-11-13 at the Wayback Machine. Bakı, 2016, səh. 9.  (az.)
  8. İlham Əliyev Kanadanın Azərbaycanda yeni təyin olunmuş səfirinin etimadnaməsini qəbul edib Arxivləşdirilib 2017-05-05 at the Wayback Machine. president.az, 27.10.2016  (az.)
  9. "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2020" (PDF). AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti (az.). 2021-11-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-16.
  10. "AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2021" (PDF). AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti (az.). 2022-01-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-16.
  11. AR Dövlət Gömrük Kömitəsi Rəsmi sayti. ""AR Xarici ticarətin gömrük statistikasi 2022"" (PDF). customs.az. 2023-02-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-18.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]