Azərbaycan İslam Partiyası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Azərbaycan İslam Partiyası

Azərbaycan İslam Partiyası
AİP loqo.png
Azərbaycan İslam Partiyasının rəsmi gerbi
Lider Mövsüm Səmədov
Qurucu Hacı Əlikram
Sədri Mövsüm Səmədov
Hacı İlham Əliyev (sədr əvəzi)[1]
Quruluş tarixi 1991 (faktiki)
1992 (hüquqi)
Dağılma tarixi 1995 (hüquqi)
Baş qərargah
İdeologiya İslam (Şiəlik)
Mətbuat orqanı Yeni nəbz qəzeti
Saytı www.islaminsesi.org
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Azərbaycan İslam Partiyası və ya qısa adı ilə AİP — Azərbaycanda 1991-ci ildən etibarən faktiki olaraq və 1992-1995-ci illərdə hüquqi olaraq fəaliyyət göstərən islamçı siyasi partiya.

Partiyanın 1995-ci ildən bəri qadağan olmasına baxmayaraq, dövlət tərəfindən (Misirdəki Müsəlman qardaşlar və Türkiyədəki Fətullah Gülən hərəkətlərin əksinə) cinayət təşkilatı və terror təşkilatı elan edilməyib. Beləcə faktiki fəaliyyəti qadağan edilmədi.

Buna görə, ictimai qayda və Azərbaycan qanunları pozulmadıqda, de-fakto partiyaya üzv olmaq, fəaliyyətləri və bayrağını və emblemini saxlamaq, cinayət sayılmır.

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycan İslam Partiyası 1991-ci ildə Nardaran qəsəbəsində təsis edilmiş[2] və 20 sentyabr 1992-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınmışdır.[2][3]

1995-ci ildə partiya sədri Hacı Əlikram və müavini İrana casusluqda ittiham olunaraq həbs edilmiş və partiyanın dövlət qeydiyyatı da Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi tərəfindən ləğv edilmişdir.[2]

Partiyanın qurucularından olan Hacı Kəblağa 1998-ci ildə, partiya sədrinin müavini Hacı Vaqif Abdullayev isə 12 iyul 2012-ci ildə həbsxanada vəfat etmişdir.

2013-cü ildə partiyanın gənc fəalları Rifah Vətəndaş Hərəkatını yaratmış və ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuşlar. Lakin 2013-cü il Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkiləri ərəfəsində razılığa gələ bilməyən AİP və Rifah Vətəndaş Hərəkatı arasında fikir ayrılığı yaranmışdır. AİP Ədalət Partiyasının sədri və prezidentliyə namizəd İlyas İsmayılovu, Rifah isə Milli Şuranı və namizədi Cəmil Həsənlini dəstəklədiyini bəyan etmişdir.[3][4][5][6]

Mövcud rəhbərlik[redaktə | əsas redaktə]

# Adı Vəzifəsi
1 Mövsüm Səmədov Sədr
2 Hacı İlham Əliyev Sədrin birinci muavini (sədr əvəzi)
3 Vüqar İbayev Sədr muavini (təşkilati məsələlər üzrə)
4 Akif Heydərli Sədr muavini (siyasi məsələlər üzrə)

İştirak etdiyi seçkilər 1992-1995[redaktə | əsas redaktə]

Prezident seçkiləri[redaktə | əsas redaktə]

Tarix

Namizəd

Dəstəkləyən digər partiyalar

Səs

%

15 oktyabr 2003 İsa Qəmbər Azad Azərbaycan Partiyası, Azadlıq Partiyası, Azərbaycan Demokrat İstiqlal Partiyası, Azərbaycan Xalq Partiyası, Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Vəhdət Partiyası, Demokratik Birlik Partiyası, Milli Demokrat-İdrak Partiyası, Demokratik Sağ Partiyası, Demokratik Sosialist Xalq Partiyası, Demokratik Şəxsiyyətlər Partiyası, İslam Demokrat Partiyası, Yaşıllar Partiyası, Yeni Turan Partiyası, Azərbaycan Milli Demokrat Partiyası, Milli Etimad Partiyası, "Namus" Azərbaycan Respublika Partiyası, Türk Dünyası Birliyi Partiyası, Türk Millətçi Partiyası, Xalq Azadlıq Partiyası, Xalq Qurtuluş Partiyası, Ümid Partiyası, Çağdaş Turan Partiyası, Cümhuriyyət Xalq Partiyası, Əmək Partiyası, Əhrar Partiyası 372,385[7] 13,97%[7]
9 oktyabr 2013 İlyas İsmayılov Ədalət Partiyası 39 722[8] 1.07%[8]

Parlament seçkiləri[redaktə | əsas redaktə]

Tarix Sədr Səs % Yer
sentyabr-oktyabr 1990 Hacı Əlikram ? %? 1/360

Bələdiyyə seçkiləri[redaktə | əsas redaktə]

Tarix Sədr Səs % Bələdiyyə

Hökumətdə və parlamentdə təmsilçiliyi[redaktə | əsas redaktə]

1990-1995-ci illərdə partiyadan Milli Məclisdə yeganə millət vəkili Hacı Əlikram Əliyev olmuşdur.

Himni[redaktə | əsas redaktə]

Bayrağı və emblemi[redaktə | əsas redaktə]

Partiyanın emblemi dairəvi formada ləfzi-cəlalə kəliməsi("Allah" yazısı) həkk olunmuş dini nişandır. Bayraq isə həmin emblemin ağ parça üzərində həkk olunmuş formasıdır.

Partiya qərargahı[redaktə | əsas redaktə]

Bakı şəhəri, Hidayətzadə küçəsi, ev 51.

Partiyanın əsas-baş qərargahı 2013-cü ildən Bakı şəhəri, Nəsimi rayonu, Abbas Səhhət küçəsi ev 18-də yerləşir.

Qalereya[redaktə | əsas redaktə]

Mənbə[redaktə | əsas redaktə]

  • AİP. "Keçmişdən gələcəyə" (siyasi düçüncələr, müsahibələr, xatirələr). Bakı — 2012. 188 səh. şəkilli

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ "Elçin Manafov vəzifəsindən istefa etdi, AİP-in yeni sədri..." ( (azərb.)). islamazeri.az. 2015-08-26. 2015-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-09.
  2. ↑ 1 2 3 İlkin Məmmədov (2011-01-11). "Doktor Səmədov" ( (azərb.)). Bakı: azadliq.org. 2015-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-05.
  3. ↑ 1 2 K. Orxan (2013-09-11). "Akif Heydərli: "İlyas İsmayılov olmasaydı AİP-i dövlət qeydiyyatına almazdılar" (MÜSAHİBƏ)" ( (azərb.)). ru.salamnews.org. 2015-01-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
  4. ↑ "«Rifah»dan AİP-ə sərt ittihamlar" ( (azərb.)). jam.az. 2013-11-04. 2015-01-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
  5. ↑ "Yeni yaranan islamçı hərəkatdan İsa Qəmbərə dəstək" ( (azərb.)). virtualaz.org. 2013-06-12. 2015-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
  6. ↑ "İslam Partiyasının seçki qərarı ortalığı qarışdırdı" ( (azərb.)). musavat.com. 2013-09-08. 2015-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
  7. ↑ 1 2 "Elections: Azerbaijan Presedential Oct 15 2003" ( (ing.)). electionguide.org. 2015-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-21.
  8. ↑ 1 2 MSK (2013-10-17). "9 oktyabr 2013-cü il tarixində keçirilmiş Azərbaycan Respublikası Prezidentinin seçkilərinin yekununa dair Mərkəzi Seçki Komissiyasının Protokolu" (PDF) ( (azərb.)). msk.gov.az. İstifadə tarixi: 2015-01-21.

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_İslam_Partiyası&oldid=5494667"