Azərbaycan Birinci Divizionu

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Azərbaycan Birinci Divizionu
Ölkə Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Konfederasiya UEFA
Açılış ili 1992
İlk sezon 1992
Komandaların sayı 14
Digər kubok(lar)Azərbaycan Kuboku
Son çempionXəzər
Ən uğurlu komandaNeftçala (2 dəfə)
Veb səhifəsiwww.pfl.az
Azərbaycan Birinci Divizionu 2018-19

Azərbaycan Birinci Divizionu — Azərbaycanın peşəkar futbol klublarının çıxış etdiyi ikinci ən yüksək təbəqədir. Hazırda Azərbaycan Birinci Divizionunda 10 futbol klubu iştirak edir. Azərbaycan Birinci Divizionun mövsümü adətən sentyabr ayından maya kimi keçirilir.

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

1990-cı illər[redaktə | əsas redaktə]

2000-ci illər[redaktə | əsas redaktə]

2010-cu illər[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycanda 2010-cu ildən 2017-ci ilə qədər Birinci Divizionda çempion olan komandalardan yalnız üçü Azərbaycan Premyer Liqasına buraxılıb: "Bakılı" (2008), "Gəncə" (2010) və "Araz-Naxçıvan" (2014).[1] Digər 7 mövsümdə birinci yeri tutan "ABN-Bərdə", "Abşeron, "Qaradağ", "Ağsu", "Neftçala" (2 dəfə) yüksək liqadan kənarda qalıb.[1] Bəzən klublar özləri imtina ediblərsə, əsasən lisenziya tələbləri ödənilməyib deyə Premyer Liqaya yüksəlmək mümkün olmayıb.[1]

2016-cı ildə UEFA-nın təzyiqindən sonra AFFA-nın İntizam Komitəsi Azərbaycan Birinci Divizionunda oyun alveri qalmaqalına görə 22 futbolçu, 1 inzibatçı və 1 hakim bütün yarışlardan kənarlaşdırıldı.[1][2] İkinci mərhələdə 16 nəfərin adı silindi, əvəzinə 2-si əlavə edildi.[1] Araşdırmaların yekunu AFFA-nın martın 15-də keçirilən Hesabat Konfransından bir gün sonra açıqlandı.[1] 9 futbolçu mövsümün sonuna qədər, "Şahdağ"ın inzibatçısı Rafael Kübərov 2 il müddətinə, hakim Anar Niyazov isə ömürlük bütün yarışlardan kənarlaşdırıldı.[1] Araşdırmaların daha sərt nəticəsi isə "Rəvan" və "Şərurspor"un Birinci Diviziondan uzaqlaşdırılması oldu. Hər iki komandaya növbəti oyunlarda məğlubiyyət, futbolçularına azad agent statusu verildi.[1]

2018-ci ildə Premyer Liqada mübarizə aparacan əvəzedici komandalarının çempionatı Azərbaycan Birinci Divizionu ilə birləşdirildi.[3] Lakin əvəzedici komandalar çempion olarsa, onların çempionluğu əhəmiyyət kəsb etməyəcək və Premyer Liqaya yüksələ bilməyəcəklər.[3]

Korporativ strukturu[redaktə | əsas redaktə]

13 iyun 2008-ci ildən Azərbaycan Peşəkar Futbol Liqası Azərbaycan Premyer Liqası, Azərbaycan Birinci Divizionu və Azərbaycan Kuboku yarışlarını təşkil edir.[4] Quruma Ramin Musayev rəhbərlik edir.[5]

Müsabiqə formatı[redaktə | əsas redaktə]

Hazırda Azərbaycan Birinci Divizionunda 10 futbol klubu iştirak edir. Mövsüm ərzində (avqustdan maya qədər) hər klub rəqibləri ilə dörd dəfə (dairəvi sistem) görüşür: iki dəfə öz sahəsində, iki dəfə səfərdə. Cəmi 28 oyun keçirilir. Komandalara qələbəyə görə üç xal, heç-heçəyə görə bir xal və məğlubiyyətə görə sıfır xal verilir. Komandalar ümumi xallar, sonra qol fərqləri ilə və daha sonra vurulan qollarla sıralanır. Əgər vəziyyət eynidirsə, komandalar eyni mövqedə yer alır.

Aşağıda Azərbaycan Birinci Divizionun tarixi boyu komandaların sayı qeyd olunur:

 
  • 12 klub = 1992
  • 9 klub = 1993
  • 10 klub = 1993–1994
  • 15 klub = 1994–1995
  • 16 klub = 1995–1996
  • 9 klub = 1996–1997
  • ??? klub = 1997–1998
  • ??? klub = 1998–1999
  • 4 klub = 1999–2000
  • 12 klub = 2000–2001
  • 7 klub = 2001–2002
  • 8 klub = 2003–2005
  • 16 klub = 2005–2006
  • 11 klub = 2006–2007
  • 10 klub = 2007–2008
  • 8 klub = 2008–2009
  • 12 klub = 2009–2010
  • 14 klub = 2010–2011
  • 15 klub = 2011–2012
  • 13 klub = 2012–2013
  • 16 klub = 2013–2016
  • 16 klub = 2016–2017
  • 10 klub = 2017–2018
  • 14 klub = 2018–cari

Avrokuboklar üçün kvalifikasiya[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycan Kubokunun qalibi UEFA Avropa Liqasının birinci mərhələsində avtomatik vəsiqə qazanır.

Klublar[redaktə | əsas redaktə]

Əsas məqalə: Azərbaycan Birinci Divizionu 2018-19
Azərbaycan Birinci Divizionu 2018-19 komandalarının xəritədə yeri.
Kursiv ilə yazılan klub Qarabağ regionunda yerləşir və ev oyunlarını Qarabağ münaqişəsinə görə Bakıda keçirir.

Stadionları və yerləri[redaktə | əsas redaktə]

Qeyd: Cədvəl əlifba sırası ilə siyahlanıb
Komanda Ərazi Stadion Stadion tutumu
Ağsu Ağsu Ağsu şəhər stadionu 3,000
Keşlə-2 Bakı ASK Arena 8,125
Kəpəz Gəncə Gəncə şəhər stadionu 27,000
MOİK Bakı MOİK stadionu 8,000
Neftçi-2 Bakı Bakcell Arena 11,000
Qarabağ-2 Bakı Azərsun Arena 5,800
Qaradağ Bakı "Qaradağ Olimpiya İdman Kompleksi" stadionu 2,500
Sabah-2 Bakı Əlincə stadionu 13,000
Səbail-2 Bakı Bayıl Arena 5,000
Sumqayıt-2 Sumqayıt Kapital Bank Arena 1,500
Şüvəlan Bakı AZAL Arena 3,500
Turan Tovuz Tovuz Tovuz şəhər stadionu 6,800
Zaqatala Zaqatala Zaqatala şəhər stadionu 3,500
Zirə-2 Bakı Zirə Olimpiya idman kompleksi stadionu 1,500

Çempionlar və bombardirlər[redaktə | əsas redaktə]

Mövsüm Çempion İkinci Üçüncü Bombardir
1992 Nicat Maştağa Kür Pambıqçı Neftçala
1993 Avtomobilçi Yevlax Polad Sumqayıt Plastik Salyan
Xəzri Buzovna Pambıqçı Neftçala Şəmkir
1993-94 Azneftyağ Bakı Pambıqçı Neftçala Çeşmə Lənkəran
Metallurq MOİK Bakı Sahil
1994-95 Şəmkir MOİK Bakı Kürmük Qax
1995-96 Xəzər Sumqayıt Çinar Fərid Bakı
1996-97 Kürmük Qax Çinar Qartal-95
Qum Adası Araz Bakı Bərəkət
1997-98 Şahdağ Qusar Şəfa
1998-99 İnter Bakı
1999-00 Şahdağ Quba Şəfa-2 HHQ-Şahin
2000-01 MOİK Bakı Ümid Bakı Şahdağ Qusar
2001–02 Lokomotiv Xəzər Sumqayıt Bakılı
2002-03 AFFA və klublar arasında yaranan münaqişəyə görə bu mövsüm heç bir futbol çempionatı təşkil edilməmişdir.[6]
2003-04 Gənclərbirliyi Sumqayıt Göyəzən Qazax Karat Bakı
2004-05 AMMK Energetik Xəzər-Lənkəran 2
2005-06 Gilan Xəzər-Lənkəran 2 Simurq
2006-07 Standard Bakı ABN-Bərdə Bakı
Viləş Masallı Göyəzən Qazax
2007-08 NBC Salyan Bakılı Neftçi Bakı
MKT-Araz MOİK Bakı
2008–09 ABN-Bərdə Şahdağ Qusar ANŞAD-Petrol Neftçala Flag of Azerbaijan.svg Vasif Əliyev (ANŞAD-Petrol Neftçala, 14 qol) / Flag of Azerbaijan.svg Zahid Talıbov (Şahdağ Qusar, 14 qol)
2009–10 Gəncə MOİK Bakılı Flag of Azerbaijan.svg Zaur Məmmədov (MOİK, 14 qol) / Flag of Azerbaijan.svg İbrahim Hüseynov (Gəncə, 14 qol)
2010–11 Abşeron Rəvan Bakı Bakılı
2011–12 Qaradağ Neftçala Karvan
2012–13 Ağsu Qaradağ Neftçala Flag of Azerbaijan.svg Nicat Tağıyev (Ağsu, 19 qol)
2013–14 Araz-Naxçıvan Neftçala Qaradağ Flag of Azerbaijan.svg Əli Bağırov (Karvan, 25 qol)
2014–15 Neftçala Ağsu Rəvan Flag of Azerbaijan.svg İlham Allahverdiyev (Qaradağ, 21 qol)
2015–16 Neftçala Qaradağ Ağsu Flag of Azerbaijan.svg Röyal Nəcəfov (MOİK, 24 qol)
2016–17 Turan Tovuz Səbail Ağsu Flag of Azerbaijan.svg Oruc Balaşlı (Zaqatala, 27 qol)
2017-18 Xəzər Qaradağ Şüvəlan Flag of Azerbaijan.svg Bəhruz Teymurov (MOİK, 15 qol)
2018-19 MOİK Sumqayıt-2 TBD TBD

Maliyyə[redaktə | əsas redaktə]

Azərbaycan Birinci Divizionu başladığı ildən, 32-dən çox klub müflis olub.[7] 2000-ci illərin ortasında Azərbaycan Premyer Liqası və Azərbaycan Birinci Divizionu arasında uçurum yaranması futbol ekspertləri tərəfindən tənqid olunmuşdur.[8]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 "I Divizion nəyə lazımdı? (LAYİHƏ)". futbolpress.az. http://futbolpress.az/v2/xeber//52688/. İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2017.
  2. ↑ "Oyun alverində niyə ancaq kiçiklər günahlandırılır?". www.meydan.tv. https://www.meydan.tv/az/site/news/19366/. İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 "Azərbaycanda bir çempionat ləğv olundu". oxu.az. https://oxu.az/sport/267253. İstifadə tarixi: 23 iyul 2018.
  4. ↑ "Peşəkar Futbol Liqası 8 yaşında". www.fanat.az. http://www.fanat.az/xeber-pekar-futbol-liqas-8-yanda-t50895.html. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2017.
  5. ↑ "Ramin Musayev elected President of Azerbaijan Professional Football League Zoom". en.apa.az. http://en.apa.az/football_news_azerbaijan_football/ramin-musayev-elected-president-of-azerbaijan-professional-football-league.html. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2017.
  6. ↑ Azerbaijan 2002/03
  7. ↑ "Azərbaycan futbolu son 20 ildə 14 klub itirib - RƏSMİ". www.fanat.az. http://www.fanat.az/201711031848-azerbaycan-futbolu-son-20-ilde-14-klub-itirib-resmi/. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2017.
  8. ↑ Ramil Əliyev: "Premyer Liqa ilə I divizion arasında böyük uçurum var"

Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]


 Bu şablona bax Azərbaycan Birinci Divizionu
Komandalar Ağsu • Binə • Mil-Muğan • MOİK • Qaradağ • Şüvəlan • Şəmkir • Turan • Sabah • Xəzər • Zaqatala
Mövsüm

1992 • 1993 • 1993-94 • 1994-95 • 1995-96 • 1996-97 • 1997-98 • 1998-99 • 1999-00 • 2000-01 • 2001-02• 2002-03 • 2003-04 •

2004-05 • 2005-06 • 2006-07 • 2007-08 • 2008-09 • 2009-10 • 2010-11 • 2011-12 • 2012-13 • 2013-14 • 2014-15 • 2015-16 • 2016-17 • 2017-18 • 2018-19
 Bu şablona bax Azərbaycanda futbol
Liqalar Azərbaycan Premyer Liqası  • Azərbaycan Birinci Divizionu  • Region Liqası  • Mini Futbol Liqası
Kubok Azərbaycan Kuboku  • Azərbaycan Superkuboku
Milli Komanda Kişilər  • Qadınlar  • U-21  • U-19  • U-17  • U-16  • U-15  • U-19 (qızlar)  • U-17 (qızlar)  • U-15 (qızlar)  • Futzal  • Çimərlik
Siyahı və kateqoriya Klublar  • Futbolçular  • Futbol matçları  • İlin futbolçusu
Futbol məktəbləri Azərbaycan Futbol Akademiyası
Futbol qurumları AFFA  • PFL
Digər Oser faciəsi
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_Birinci_Divizionu&oldid=4676461"