Azərbaycan Birinci Divizionu

Azərbaycan Birinci Divizionu

Ölkə	Azərbaycan
Konfederasiya	UEFA
Açılış ili	1992
İlk sezon	1992
Komandaların sayı	10
Digər kubok(lar)	Azərbaycan Kuboku
Son çempion	Xəzər
Ən uğurlu komanda	Neftçala (2 dəfə)
Veb səhifəsi	www.pfl.az
Azərbaycan Birinci Divizionu 2018-19

Azərbaycan Birinci Divizionu — Azərbaycanın peşəkar futbol klublarının çıxış etdiyi ikinci ən yüksək təbəqədir. Hazırda Azərbaycan Birinci Divizionunda 10 futbol klubu iştirak edir. Azərbaycan Birinci Divizionun mövsümü adətən sentyabr ayından maya kimi keçirilir.

Tarixi

2010-cu illər

Azərbaycanda 2010-cu ildən 2017-ci ilə qədər Birinci Divizionda çempion olan komandalardan yalnız üçü Azərbaycan Premyer Liqasına buraxılıb: "Bakılı" (2008), "Gəncə" (2010) və "Araz-Naxçıvan" (2014). Digər 7 mövsümdə birinci yeri tutan "ABN-Bərdə", "Abşeron, "Qaradağ", "Ağsu", "Neftçala" (2 dəfə) yüksək liqadan kənarda qalıb. Bəzən klublar özləri imtina ediblərsə, əsasən lisenziya tələbləri ödənilməyib deyə Premyer Liqaya yüksəlmək mümkün olmayıb.

2016-cı ildə UEFA-nın təzyiqindən sonra AFFA-nın İntizam Komitəsi Azərbaycan Birinci Divizionunda oyun alveri qalmaqalına görə 22 futbolçu, 1 inzibatçı və 1 hakim bütün yarışlardan kənarlaşdırıldı. İkinci mərhələdə 16 nəfərin adı silindi, əvəzinə 2-si əlavə edildi. Araşdırmaların yekunu AFFA-nın martın 15-də keçirilən Hesabat Konfransından bir gün sonra açıqlandı. 9 futbolçu mövsümün sonuna qədər, "Şahdağ"ın inzibatçısı Rafael Kübərov 2 il müddətinə, hakim Anar Niyazov isə ömürlük bütün yarışlardan kənarlaşdırıldı. Araşdırmaların daha sərt nəticəsi isə "Rəvan" və "Şərurspor"un Birinci Diviziondan uzaqlaşdırılması oldu. Hər iki komandaya növbəti oyunlarda məğlubiyyət, futbolçularına azad agent statusu verildi.

Korporativ strukturu

13 iyun 2008-ci ildən Azərbaycan Peşəkar Futbol Liqası Azərbaycan Premyer Liqası, əvəzedicilərin çempionatı, Azərbaycan Birinci Divizionu və Azərbaycan Kuboku yarışlarını təşkil edir. Quruma Ramin Musayev rəhbərlik edir.

Müsabiqə formatı

Hazırda Azərbaycan Birinci Divizionunda 10 futbol klubu iştirak edir. Mövsüm ərzində (avqustdan maya qədər) hər klub rəqibləri ilə dörd dəfə (dairəvi sistem) görüşür: iki dəfə öz sahəsində, iki dəfə səfərdə. Cəmi 28 oyun keçirilir. Komandalara qələbəyə görə üç xal, heç-heçəyə görə bir xal və məğlubiyyətə görə sıfır xal verilir. Komandalar ümumi xallar, sonra qol fərqləri ilə və daha sonra vurulan qollarla sıralanır. Əgər vəziyyət eynidirsə, komandalar eyni mövqedə yer alır.

Aşağıda Azərbaycan Birinci Divizionun tarixi boyu komandaların sayı qeyd olunur:

12 klub = 1992 9 klub = 1993 10 klub = 1993–1994 15 klub = 1994–1995 16 klub = 1995–1996 9 klub = 1996–1997 ??? klub = 1997–1998 ??? klub = 1998–1999

4 klub = 1999–2000 12 klub = 2000–2001 7 klub = 2001–2002 8 klub = 2003–2005 16 klub = 2005–2006 11 klub = 2006–2007 10 klub = 2007–2008 8 klub = 2008–2009

12 klub = 2009–2010 14 klub = 2010–2011 15 klub = 2011–2012 13 klub = 2012–2013 16 klub = 2013–2016 16 klub = 2016–2017 10 klub = 2017–cari

Avrokuboklar üçün kvalifikasiya

Azərbaycan Kubokunun qalibi UEFA Avropa Liqasının birinci mərhələsində avtomatik vəsiqə qazanır.

Klublar

MOİK
Şüvəlan
Sabah
Binə
Xəzər

Qaradağ

Ağsu

Mil-Muğan

Zaqatala

Turan Tovuz

Azərbaycan Birinci Divizionu 2017-18 komandalarının xəritədə yeri.

Stadionları və yerləri

Qeyd: Cədvəl əlifba sırası ilə siyahlanıb

Komanda	Ərazi	Stadion	Stadion tutumu
Ağsu	Ağsu	Ağsu şəhər stadionu	3,000
Binə	Bakı	Binə qəsəbə stadionu	600
Qaradağ	Bakı	"Qaradağ Olimpiya İdman Kompleksi" stadionu	2,500
Mil-Muğan	İmişli	Heydər Əliyev adına stadion	8,500
MOİK	Bakı	MOİK stadionu	8,000
Sabah	Bakı	AZAL Arena	3,500
Şüvəlan	Bakı	AZAL Arena	3,500
Turan Tovuz	Tovuz	Tovuz şəhər stadionu	6,800
Xəzər	Bakı
Zaqatala	Zaqatala	Zaqatala şəhər stadionu	3,500

Çempionlar və bombardirlər

Mövsüm	Çempion	İkinci	Üçüncü	Bombardir
1992	Nicat Maştağa	Kür	Pambıqçı Neftçala
1993	Avtomobilçi Yevlax	Polad Sumqayıt	Plastik Salyan
	Xəzri Buzovna	Pambıqçı Neftçala	Şəmkir
1993-94	Azneftyağ Bakı	Pambıqçı Neftçala	Çeşmə Lənkəran
	Metallurq	MOİK Bakı	Sahil
1994-95	Şəmkir	MOİK Bakı	Kürmük Qax
1995-96	Xəzər Sumqayıt	Çinar	Fərid Bakı
1996-97	Kürmük Qax	Çinar	Qartal-95
	Qum Adası	Araz Bakı	Bərəkət
1997-98	Şahdağ Qusar	Şəfa
1998-99	İnter Bakı
1999-00	Şahdağ Quba	Şəfa-2	HHQ-Şahin
2000-01	MOİK Bakı	Ümid Bakı	Şahdağ Qusar
2001–02	Lokomotiv	Xəzər Sumqayıt	Bakılı
2002-03	AFFA və klublar arasında yaranan münaqişəyə görə bu mövsüm heç bir futbol çempionatı təşkil edilməmişdir.
2003-04	Gənclərbirliyi Sumqayıt	Göyəzən Qazax	Karat Bakı
2004-05	AMMK	Energetik	Xəzər-Lənkəran 2
2005-06	Gilan	Xəzər-Lənkəran 2	Simurq
2006-07	Standard Bakı	ABN-Bərdə	Bakı
	Viləş Masallı	Göyəzən Qazax
2007-08	NBC Salyan	Bakılı	Neftçi Bakı
	MKT-Araz	MOİK Bakı
2008–09	ABN-Bərdə	Şahdağ Qusar	ANŞAD-Petrol Neftçala	Vasif Əliyev (ANŞAD-Petrol Neftçala, 14 qol) / Zahid Talıbov (Şahdağ Qusar, 14 qol)
2009–10	Gəncə	MOİK	Bakılı	Zaur Məmmədov (MOİK, 14 qol) / İbrahim Hüseynov (Gəncə, 14 qol)
2010–11	Abşeron	Rəvan Bakı	Bakılı
2011–12	Qaradağ	Neftçala	Karvan
2012–13	Ağsu	Qaradağ	Neftçala	Nicat Tağıyev (Ağsu, 19 qol)
2013–14	Araz-Naxçıvan	Neftçala	Qaradağ	Əli Bağırov (Karvan, 25 qol)
2014–15	Neftçala	Ağsu	Rəvan	İlham Allahverdiyev (Qaradağ, 21 qol)
2015–16	Neftçala	Qaradağ	Ağsu	Röyal Nəcəfov (MOİK, 24 qol)
2016–17	Turan Tovuz	Səbail	Ağsu	Oruc Balaşlı (Zaqatala, 27 qol)
2017-18	Xəzər	Qaradağ	Şüvəlan	Bəhruz Teymurov (MOİK, 15 qol)

Maliyyə

Azərbaycan Birinci Divizionu başladığı ildən, 32-dən çox klub müflis olub. 2000-ci illərin ortasında Azərbaycan Premyer Liqası və Azərbaycan Birinci Divizionu arasında uçurum yaranması futbol ekspertləri tərəfindən tənqid olunmuşdur.

Xarici keçidlər

• Azərbaycan Peşəkar Futbol Liqası