Azərbaycan Demokrat Firqəsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Bu məqalə Azərbaycan Demokrat Firqəsi haqqındadır. 1991-cı ildə yaranmış partiya üçün Azərbaycan Demokrat Partiyası səhifəsinə baxın.
Sosialist Respublika
Azərbaycan Demokrat Firqəsi
حکومت ملی آذربایجان
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

Rəsmi dilləri Azərbaycan dili
rəhbər
 • 1945 Seyid Cəfər Pişəvəri
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Azərbaycan Demokrat Firqəsi (fars. حکومت ملی آذربایجان‎, rus. Азербайджанское народное правительство) — 1945-ci ilin noyabr ayında SSRİ-nin dəstəyi ilə İranın Şərqi Azərbaycan ostanında yaradılmış Azərbaycan dövləti. ADF-nin rəhbəri Seyid Cəfər Pişəvəri olmuşdur. Azərbaycan Demokrat Firqəsi SSRİ-nin dəstəyini cəkməsi nəticəsində dağılmışdır.

ADF ilə Mahabad Cümhuriyyət arasında olan münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

3 may, 1946-cı ildə Azərbaycan Demokrat Firqəsi ilə Mahabad Cümhuriyyəti arasında müqavilə imzalanmışdır. Müqaviləyə əsasən:

  1. Hər iki tərəf bir-birlərinə nümayəndə göndərməli və münasibətlərin inkişaf etməsinə zəmin yaratmalı idilər.
  2. Hər iki hökumətin nümayəndələrinin iştirakı ilə iqtisadi şura yaradılmalı və iqtisadi məsələlər müzakirə etməli idi.
  3. Lazım olanda hər iki hökumət bir-birlərinə hərbi yardım göstərməli idilər.
  4. Azərbaycan Demokrat Firqəsində kürdlərin yaşadığı ərazilərdə kürd, Mahabad Cümhuriyyətində isə Azərbaycanlıların yaşadığı ərazilərdə Azərbaycanlı millət vəkili seçilməli və öz xalqını təmsil etməli idi.
  5. Azərbaycan Demokrat Firqəsi ərazilərində yaşayan kürd gənclər üçün təhsil almaq imkanı yaradılmalı idi. Həmin qərar Mahabad Cümhuriyyətində yaşayan Azərbaycanlılar üçündə qəbul edilmişdir.
  6. İranla aparılan danışıqlar zamanı hər iki hökumətin ümumi razılığı olmalı idi.
  7. Mahabad Cümhuriyyət və Azərbaycan Demokrat Firqəsinə digər bir dövlət tərəfindən hərbi və ya siyasi müdaxilə olardısa, hər iki dövlət eyni maraqları müdafiə edərək, düşmənə qarşı birləşməli idi.

Dövlət səviyyəsində görülən işlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Azərbaycan dili rəsmi dil olaraq, məktəblərdə tədris edilmişdir.
  • Təbrizdə Azərbaycan dilində ilk universitet açılmışdır.
  • Qadınlara səs vermək hüququ verilmişdir.
  • Bəylərin torpaqları, kəndlilər arasında bölünmüşdür.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]