Məzmuna keç

BMT paylaşma planı

Vikipediya, azad ensiklopediya
1947 tarixində Birləşmiş Millətlərin Fələstin üçünn Paylaşma Planı Xəritəsi

BMT Paylaşma Planı və ya Birləşmiş Millətlər Baş Məclisi 181 nolu Qərarı 29 noyabr 1947-ci il tarixli qərarına uyğunlaşdırılmış bir plan.

Yəhudilər BMT-nin təklifini qəbul edərək İsrail dövlətinin qurulduğunu elan etdilər. Ərəblər BMT-nin təklifini qəbul etmədilər və yəhudi dövlətini məhv etmək məqsədi ilə müharibəyə başladılar. Dörd ərəb ordusu (İraq, İordaniya, Misir və Səudiyyə Ərəbistanı) İsrailə qarşı müharibəyə başladı və məğlub oldu.

1947-ci ildə BMT-nin torpaqların ərəblərlə yəhudilər arasında bölüşdürülməsi təklifinin heç bir hüquqi qüvvəsi yoxdur, çünki ərəblər bu təklifi qəbul etmədilər və təklif həyata keçirilmədi, buna görə də 1947-ci il sərhədləri heç vaxt mövcud olmayıb.

1947-ci ildə BMT-nin təklifi Fələstin dövləti deyil, ərəb dövlətinin yaradılması idi. “Fələstin” termini ingilislərin işğalı dövrünə (1918-1948) gedib çıxır və o dövrdə yəhudilərə də fələstinlilər deyirdilər. İngilislərin işğalından əvvəl bu bölgə Osmanlı İmperiyasına tabe idi və "Suriya vilayəti" idi. BMT-nin təklifi Britaniya Fələstini ərəb dövləti və yəhudi dövlətinə bölmək idi. Ona görə də əslində Fələstin ərəb xalqı heç vaxt mövcud olmayıb və ərəblər yalnız İsrail dövləti qurulduqdan sonra özlərini fələstinli adlandırmağa başlayıblar.[1]

İngilislər İordan çayının şərq sahilini də Fələstin adlandırırdılar, buna görə də Haşimilər ailəsi faktiki olaraq Britaniya Fələstinin torpaqlarının 70%-də İordaniya Krallığını qurdular.[2]

  • Bregman, Ahron (2002). Israel's Wars: A History Since 1947. London: Routledge. ISBN
  • Arieh L. Avneri (1984). The Claim of Dispossession: Jewish Land Settlement and the Arabs, 1878–1948. Transaction Publishers. ISBN
  • Fischbach, Michael R. (2003). Records of Dispossession: Palestinian Refugee Property and the Arab-Israeli Conflict. Columbia University Press. ISBN
  • Gelber, Yoav (1997). Jewish-Transjordanian Relations: Alliance of Bars Sinister. London: Routledge. ISBN X
  • Khalaf, Issa (1991). Politics in Palestine: Arab Factionalism and Social Disintegration,. SUNY University Press. ISBN
  • Louis, Wm. Roger (1986). The British Empire in the Middle East,: Arab Nationalism, the United States, and Postwar Imperialism. Oxford University Press. ISBN
  • "Palestine". Encyclopædia Britannica Online School Edition, 15 May 2006.
  • Sicker, Martin (1999). Reshaping Palestine: From Muhammad Ali to the British Mandate, 1831–1922. Praeger/Greenwood. ISBN
  1. https://www.shaularieli.com/wp-content/uploads/2021/01/UN-Partition-Plan-1947-scaled.jpg (#bare_url_missing_title).
  2. https://www.shaularieli.com/wp-content/uploads/2021/01/San-Remo-Conference-1920-scaled.jpg (#bare_url_missing_title). 2025-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-04-21.