Batiskaf

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Trieste Batiskafı 1958-ci il.

Batiskaf (yun. bathycskaphos) — Sualtı qayığa oxşayır, lakin onun uzunsov gövdəsi hava ilə yox, benzinlə doldurulub. Burada hava yaramır: çox böyük dərinlikdə suyun təzyiqindən batiskaf əzilə bilər. Benzin isə həm də sudan yüngüldür. Odur ki, benzinlə doldurulmuş gövdə batiskaf üçün üzgəc vəzifəsini daşıyır.[1] Hava isə yalnız batiskafın alt hissəsindəki polad kürənin (qondolandın) içində olur . Adamlar və tədqiqat cihazları da bu hissədə yerləşir.

Enməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ballastın yəni tarazlıq yükünün ağırlığı altında dənizin dibinə doğru hərəkət edir.

Projektor[redaktə | mənbəni redaktə et]

Projektor okeanın dibinin işıqlandırılması üçün vacibdir. Batiskafın projektoru dəniz dibinin öyrənilməsi üçün mühüm yer tutur.[2]

Qalxması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Batiskaf ballastı atır və yavaş-yavaş yuxarı, suyun səthinə doğru qalxmağa başlayır.

Alimlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

1960-cı ildə İsveçrə alimi Okust Pikkarinin düzəltdiyi "Triest" batiskafı Sakit okeanın ən dərin yerlərindən birində, Marian çökəkliyində suyun dibində enmişdi.[1] Zabiti Don Uolş və alimin oğlu Jak Pikkar 10919 metr dərinliyə çatmışdılar. Bu rekord göstərici sayılır. Batiskaf okean dərinliklərini tədqiq etmək üçün hələlik yeganə vasitədir.[3]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Brand, V. "Submersibles – Manned and Unmanned". South Pacific Underwater Medicine Society Journal. 7 (3). 1977. ISSN 0813-1988. OCLC 16986801. 1 August 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-07-10.
  2. "To the bottom of the sea" Arxivləşdirilib 2008-12-03 at the Wayback Machine, T. A. Heppenheimer, AmericanHeritage.com
  3. Azərbaycan sovet ensiklopediyası baş redaksiyası

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Uşaq ensiklopediyası, C.B.Quliyev, Azərbaycan sovet ensiklopediyası baş redaksiyası, Bakı-1987. səh:120,