Belemnitlər

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Belemnitlər
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Belemnitlər
Beynəlxalq elmi adı
  • Belemnitida

Belemnitlər [Belemnitida] - ali başayaqlı molyusklarınColoidea yarımsinfinin dəstəsi. Skelet üç hissədən ibarətdir: rostr, fraqmokon və proostrakum. Fossil halda rostr, daha az fraqmokon və nadir hallarda proostrokum qalır. Rostr belemnitlərin daxili skeletinin əsas hissəsi olub, arxa tərəfi daralan, qabaq tərəfi genişlənmiş silindr, subsilindr və ya konusvari şəkildə olur. Rostru təşkil edən kalsit təbəqəcikləri mantiyanın daxili səthi ilə çökdürülür. Rostrun qabaq qurtaracağında içərisində fraqmokon olan oyuq — alveola yerləşir. Bəzən rostrun ön qurtaracağından alveoloya qədər qarın (alveolyar) şırımı uzanır. Konus şəkilli fraqmokon bir-birindən arakəsmələrlə ayrılan, sifonla kəsilən çoxsaylı kameralardan ibarətdir. Quruluşuna görə fraqmokon digər başıayaqlıların qabığına müvafiq olub, belemnitlər əcdadı sayılan baktritoideya fraqmokonlarına yaxındır. Proostrokum nazik lövhəcik olub fraqmokonun arxa tərəfinin davamıdır. Devon — gec təbaşir. Belemnitlər mezozoyun dəqiq və zonal stratiqrafik şkalaların əsaslandırılması üçün olduqca əhəmiyyətlidir.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.