Bern dağ iti
| Bern dağ iti | |
|---|---|
| | |
| Mənşəyi | |
| Ölkə | |
Bern dağ iti (Almanca: Berner Sennenhund və ya "Dürrbächler") — İsveçrənin Bern şəhəri və Alp dağlarından yayılmış böyük bir it növü. Bu növ, "Sennenhund" tipi itlərin dörd növündən biridir və kökləri Roma mastiflərinə qədər uzanır. "Berner" (ingiliscə Bernese) adı, itin mənşəyinin Bern kantonundan gəldiyini göstərir, "Sennenhund" isə alman dilində "alpin otlaq" mənasını verən "Senne" və "it" mənasını verən "Hund" sözlərindən yaranmışdır.
Tarix
[redaktə | vikimətni redaktə et]Tarixən, bəzi bölgələrdə bu növ "Dürrbachhund" və ya "Dürrbächler" adlanırdı.[1] Bunun səbəbi, böyük itlərin xüsusilə "Dürrbach" qəsəbəsində yayılması idi.[2] Bu itlərin kökləri Roma mastiflərinə qədər uzanır.[3][4] Növ, ferma iti kimi istifadə edilərək, əmlakı qorumaq və mal-qaranı fermadan otlaqlara qədər uzaq məsafələrə sürüb aparmaq üçün istifadə edilirdi. Fermerlər itlərdən süd və pendir dolu arabaları daşımaq üçün də istifadə edirdilər və yerli sakinlər tərəfindən onlar "Pendir İtləri" adlandırılırdı.[5] 1900-cü illərin əvvəllərində, növün pərəstişkarları Bern şəhərində keçirilən sərgilərdə bu böyük itlərin nümunələrini nümayiş etdirdilər. 1907-ci ildə Burgdorf bölgəsindən bir neçə yetişdirici ilk növ klubu olan "Schweizerische Dürrbach-Klub"u qurdu və ilk standartı yazdı. Bu standart itləri ayrı bir növ kimi təyin edirdi. 1910-cu ilə qədər artıq 107 qeydiyyatdan keçmiş növ üzvü var idi. 1905-ci ildə çəkilmiş bir fotoşəkildə, ABŞ-ın Miçiqan ştatının "Guinnesec" şəhərindəki "Fumee Fall" istirahət zonasında işləyən Bern dağ iti görünür. 1937-ci ildə "American Kennel Club" bu növü tanıdı.[6] Bu gün klub, onu "İşçi Qrupu"nun üzvü kimi təsnif edir.[7] ABŞ-də Bern dağ iti getdikcə daha populyarlaşır və 2017-ci ildə "American Kennel Club" tərəfindən 21-ci yerdə qərarlaşmışdır.[8] Alman dilli ölkələrdə bu itlər ailə iti kimi çox məşhurdur. 2014-cü ildə "Alman İt Yetişdiriciləri Assosiasiyası" Bern dağ itini 11-ci yerdə qeyd etmişdir.[9]
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "Historical photos of the Berner Sennenhund (Bernese Mountain Dog)". Naturhistorisches Museum der Burgermendiz Bern. 11 yanvar 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 yanvar 2011.. Notice the variety in appearance of the original type
- ↑ Bernese Mountain Dog, Berner Sennenhund, Dürrbächler, Vertebrate Animals Department, Naturhistorische Museum Bern Arxiv surəti 25 oktyabr 2012 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib oktyabr 25, 2012, at the Wayback Machine (in English)
- ↑ "Bernese Mountain Dog". Dog Owner's Guide. İstifadə tarixi: 8 iyun 2016.
- ↑ Wilcox, Bonnie; Walkowicz, Chris. Bernese Mountain Dog // The Atlas of Dog Breeds of the World. 1 (4th). Neptune City, NJ: TFH Publications. 1993. səh. 188. ISBN 978-0-86622-855-8.
- ↑ Bryan, Kim, redaktorThe dog encyclopedia. New York: DK Publishing. 2013. ISBN 978-1-4654-0844-0. OCLC 812257274.
- ↑ "Bernese Mountain Dog History". American Kennel Club. 7 mart 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2019.
- ↑ "AKC Working Group". American Kennel Club. 15 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2019.
- ↑ [1] Arxiv surəti 28 aprel 2025 tarixindən Wayback Machine saytında, The American Kennel Club, Retrieved 09 April 2023
- ↑ (VDH), Verband für das Deutsche Hundewesen. "Welpenstatistik der VDH-Mitgliedsvereine- Verband für das Deutsche Hundewesen (VDH)". www.vdh.de. 9 iyun 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2016.