Məzmuna keç

Beynəlxalq ticarət hüququ

Vikipediya, azad ensiklopediya

Beynəlxalq ticarət hüququ (ing. International trade law) — dövlətlər, şirkətlər və fərdlər arasında sərhədləri[1] aşan ticarət münasibətlərini tənzimləyən hüquq sahəsidir.[2] Bu hüquq sahəsi beynəlxalq ticarətin qayda və prinsiplərini müəyyən edir və mal, xidmət, intellektual mülkiyyət və digər əmtəələrin mübadiləsi zamanı tərəflərin hüquq və vəzifələrini qoruyur. Beynəlxalq ticarət hüququnun məqsədi, beynəlxalq ticarət mühitini tənzimləyərək, ədalətli və rəqabətli bir sistem yaratmaqdır.[3]

Əsas prinsipləri və tənzimləyici orqanlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Beynəlxalq ticarət hüququ bir neçə əsas prinsipə əsaslanır:[4] azad ticarət, diskriminasiyanın olmaması və ticarətdə şəffaflıq.[5] Bu hüquq sahəsi müxtəlif beynəlxalq müqavilələr və razılaşmalar vasitəsilə həyata keçirilir. Məsələn, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı (ÜTT) beynəlxalq ticarətin əsas tənzimləyici orqanıdır və onun qaydaları beynəlxalq ticarət hüququnun mühüm hissəsini təşkil edir.[6] Bundan başqa, ikitərəfli və çoxtərəfli ticarət müqavilələri də bu sahənin tənzimlənməsində əhəmiyyətlidir.[7]

Beynəlxalq ticarət hüququ qlobal iqtisadiyyatın inkişafında mühüm rol oynayır.[8] Bu hüquq sahəsi dövlətlər arasında ticarət maneələrinin aradan qaldırılmasına, ixrac və idxal proseslərinin asanlaşdırılmasına və iqtisadi əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə kömək edir.[9] Bununla yanaşı, beynəlxalq ticarət hüququ ticarət mübahisələrinin həlli üçün hüquqi çərçivə təmin edir və tərəflərin hüquqlarını qoruyur.[10] Beləliklə, beynəlxalq ticarət hüququ qlobal ticarət sisteminin sabitliyini və davamlılığını təmin edən əsas amillərdən biridir.[11]

  1. Library, University of California Berkeley School of Law. "International Trade Law". www.law.berkeley.edu. 4 June 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2016.
  2. "International Trade Law". www.law.georgetown.edu (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  3. "What is International Trade Law? | Becoming an International Trade Lawyer" (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  4. "What is international trade law and why is it relevant to WHO FCTC implementation?". WHO FCTC Secretariat’s Knowledge Hub on legal challenges (ingilis). 7 April 2017. Archived from the original on 26 September 2019. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  5. Warburton, Christopher E.S. "International trade law and trade theory". Journal of International Trade Law and Policy. 9 (1). 30 March 2010: 64–82. doi:10.1108/14770021011029618. ISSN 1477-0024.
  6. "International Trade Law". www.law.georgetown.edu (ingilis). 1 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 July 2021.
  7. Monica, 1776 Main Street Santa; California 90401-3208. "International Trade Law". www.rand.org (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  8. "WTO | Understanding the WTO – principles of the trading system". www.wto.org (ingilis). 16 February 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  9. "Rules of World Trade Organization | International Trade | American Express". www.americanexpress.com. 26 September 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
  10. "Lex Mercatoria: Lex Mercatoria: International Commercial Law & E-Commerce Infrastructure Monitor (1993–2009)". www.jus.uio.no. 7 September 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2019.
  11. "The Lex Mercatoria (Old and New) and the TransLex-Principles | Trans-Lex.org". www.trans-lex.org. 4 November 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2019.

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]