Birləşmiş Ermənistan
Görünüş
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi göstərilməmişdir. |

Böyük Ermənistan və ya Birləşmiş Ermənistan — ermənilərin tarixən və etnik olaraq Ermənistan ərazisi kimi qəbul etdikləri və Ermənistana birləşdirməyə yönəlmiş irredentist siyasi iddiadır. Ayrıca müasir Türkiyənin şərq hissəsini təşkil edən ərazilərin çoxunda erməni soyqırımının olduğu iddia edilir. Bundan əlavə, iddia Azərbaycan, Gürcüstan və İran ərazilərini əhatə edir.
Cari istifadəsi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Bu gün "Böyük Ermənistan" termini Ermənistan İnqilabi Federasiyası tərəfindən aşağıdakı regionları əhatə edəcək şəkildə istifadə olunur:
- Ermənistan
- Şərqi Anadolu regionu (bir hissəsi)
- Qara dəniz regionu
- Qarabağ
- Naxçıvan
- Samtsxe-Cavaxeti (Axıska).
Tarix
[redaktə | vikimətni redaktə et]Böyük Ermənistanın iki növü var. Bunlar;
- Tarixi Böyük Ermənistan: Bu Ermənistanın sərhədləri Ermənistan Krallığının sərhədlərinin ən geniş hədlərinə çatdığı. Böyük Tiqran dövründən gəlir. Bu Ermənistanın sərhədləri Xəzər dənizindən Aralıq dənizinə qədər uzanır. Osmanlı dövründə 1919-cu il Paris Sülh Konfransına Ermənistan Demokratik Respublikası nümayəndə heyətinin təqdim etdiyi "Vahid Ermənistan" xəritəsi əsasən "Tarixi Böyük Ermənistan"dan bəhs edir
-
“Birləşmiş Ermənistan”, Paris Sülh Konfransı (1919)
-
Ermənistan Krallığının ən geniş sərhədləri, Böyük Tiqran dövrü (E.ə 95 – E.ə 55)
- Etnik Böyük Ermənistan: Osmanlı və Rusiya imperiyalarında yaşayan ermənilərə söykənən bir Ermənistandır. Ancaq qitə dövlətinin üzləşəcəyi iqtisadi və beynəlxalq problemlər nəticəsində ermənilərin çoxluqda və ya əhəmiyyətli bir etnik azlıq olmadığı Trabzon regionu da bu Ermənistana əlavə olunur və Etnik Ermənistan genişləndirilir. Bu genişlənmə "Vilson Ermənistanı"nda da mövcuddur. Müasir mənada Böyük Ermənistan bu genişlənmiş Etnik Böyük Ermənistandan meydana gəlir.
-
Dənizə çıxışı olmayan əsil Etnik Böyük Ermənistan, Altı region və Rusiya Ermənistanı
-
Sevr müqaviləsinə əsasən Ermənistan Osmanlı Ermənistanı (Qərbi Ermənistan) Rusiya Ermənistanı (Şərqi Ermənistan)
-
Müasir Böyük Ermənistan anlayışı
Biblioqrafiya
[redaktə | vikimətni redaktə et]- The frontier between Armenia and Turkey as decided by President Woodrow Wilson, November 22, 1920. Armenian National Committee. 1920.
- Hovannisian, Richard G. The Republic of Armenia: The first year, 1918–1919. Berkeley, CA: University of California Press. 1971. ISBN 978-0-520-01805-1.
- Suny, Ronald Grigor. Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History. Bloomington: Indiana university press. 1993. ISBN 978-0-253-20773-9.
- Chorbajian, Levon. The Caucasian Knot: The History & Geopolitics of Nagorno-Karabagh. London: Zed Books. 1994. ISBN 978-1-85649-288-1.
- Verluise, Pierre. Armenia in Crisis: The 1988 Earthquake. Detroit: Wayne State University Press. 1995. ISBN 978-0-8143-2527-8.
- Minahan, James. Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States. Westport, CN: Greenwood. 1998. ISBN 978-0-313-30610-5.
- Hewsen, Robert H. Armenia: A Historical Atlas. Chicago: University of Chicago Press. 2001. ISBN 0-226-33228-4.
- Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Routledge. 2001. ISBN 978-0-203-98887-9.
- Ambrosio, Thomas. Irredentism: Ethnic Conflict and International Politics. Westport, CN: Greenwood Publishing Group. 2001. ISBN 978-0-275-97260-8.
- Cornell, Svante E. Autonomy and Conflict: Ethnoterritoriality and Separatism in the South Caucasus – Case in Georgia (PDF). Uppsala: Department of Peace and Conflict Research, Report No. 61. 2002. ISBN 91-506-1600-5. 20 December 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 July 2013.
- de Waal, Thomas. Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. New York: New York University Press. 2003. ISBN 978-0-8147-1945-9.
- Phillips, David L. Unsilencing the Past: Track Two Diplomacy and Turkish-Armenian Reconciliation. New York: Berghahn Books. 2005. ISBN 978-1-84545-007-6.
- Libaridian, Gerald J. Modern Armenia: people, nation, state. New Brunswick, NJ: Transaction Publishers. 2007. ISBN 978-1-4128-0648-0.
- Papian, Ara. Հայոց պահանջատիրության իրավական հիմունքները [Legal Bases for Armenian Claims] (PDF) (erməni). Yerevan: Modus Vivendi. 2009. 2011-04-19 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- Harutyunyan, Arus. Contesting National Identities in an Ethnically Homogeneous State: The Case of Armenian Democratization. Kalamazoo, MI: Western Michigan University. 2009. ISBN 978-1-109-12012-7.
- Leoussi, Athena S.; Gal, Allon; Smith, Anthony D. The call of the homeland: diaspora nationalisms, past and present. Leiden: Brill. 2010. ISBN 978-90-04-18210-3.
- Hille, Charlotte Mathilde Louise. State Building and Conflict Resolution in the Caucasus. Leiden, Netherlands: Brill. 2010. ISBN 978-90-04-17901-1.
- Marshall, Alex. The Caucasus Under Soviet Rule. Hoboken, NJ: Taylor & Francis. 2010. ISBN 978-0-203-84700-8.
- Adalian, Rouben Paul. Historical Dictionary of Armenia. Lanham, MD: Scarecrow Press. 2010. ISBN 978-0-8108-7450-3.
- Cornell, Svante. Azerbaijan Since Independence. New York: M.E. Sharpe. 2011. ISBN 978-0-7656-3004-9.