Bozcaada qalası
Bozcaada qalası — Türkiyənin ən yaxşı qorunmuş qalalarından biri olan Bozcaada qalasının ilk olaraq nə zaman və kimlər tərəfindən inşa edildiyi bilinmir. Finikiyalılar, Genuya və Venesiyalılar tərəfindən istifadə edilən qala, bugünkü mənzərəsini Fateh Sultan Mehmet dövründə mövcud olan qalıqlar üzərində yenidən inşa edilməsilə almışdır (1455).
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Venesiya - Osmanlı arasında gedən mübarizələr zamanı məruz qaldığı təxribatlar sonrası, Körpülü Mehmed Paşa dövründə təmir olunmuşdur (1657). II Mahmud zamanında isə demək olar ki, yenidən inşa edilərək bu günə qədər qorunmuşdur (1815)[1].
Adanın şimal-şərq hissəsində qayalıqlar üzərində inşa edilmiş qalanın ətrafı vaxtında su ilə dolu olan xəndəklə əhatə olunmuşdur. Bir vaxtlar asmalı bir qapı ilə təmin olunmuş indi isə bir körpü üzərindən qalaya girilir. Bir zamanlar içərisində Türk əhalinin yaşadığı iki məscidin olduğu qala içi indi demək olar ki, bomboşdur. Sadəcə festival vaxtlarında verilən konsertlərlə hərəkətə gəlir.
Qala xarici və daxili olmaqla iki hissədən ibarətdir. Xarici Qalada iki cəbhəxanı, bir quyu, iki istehkam yeri, kamacı emalatxanalarının yerləşdiyi bina özülləri, mərasim və təhsil sahələri və keçmişdə qala içində yaşayanların evlərinin yerləşdiyi indi boş bir sahə vardır.
Bozcaada Fateh Sultan Mehmet dövründə ilk dəfə Türklərin əlinə keçdikdə, qala içinə bir məscid tikilmişdir. Təməlləri hələ də görünür bir şəkildə durmaqda olan bu məscid Qanuni Sultan Süleyman zamanında yenilənmişdir. Ən böyük dəyişikliyi isə 1657-ci ildə ada Venesiyalılardan geri alındıqda görmüşdür. Qala daxilindəki digər bir məscidin varlığını isə 1800-cü illərdən qalma qravürlərdən anlamaq olur.
Qalanın iç hissəsində Bozcaada ilə bağlı tarixi və etnoqrafik əsərlərin toplandığı bir sərgi məkanı var. Bundan başqa qalanın həyətində adadan çıxarılan çoxsaylı qədim məzar daşı və tarixi əsər nümayiş olunur. İç qala hissəsində ada ətrafından çıxarılan amfora toplandığı bir otaq yerləşir. Qala 10.00 - 20.00 saatları arasında ziyarətə açıqdır.
Memarlığı[redaktə | mənbəni redaktə et]
İç qala iki hissədən ibarətdir. Birincisi giriş hissəsi olub İç qalanın şərq hissəsindədir. Biri şərqdə biri qərbdə iki enişə açılan iki qapısı vardır. Bu hissədə indi dağılmış olan xəstəxana, məscid, minarə, zindanlar və kazarma var idi. Əsl İç qala olan ikinci hissəyə şərqdəki kiçik bir qapıdan girilir. İç qalanın biri baş bürc olmaq üzrə səkkiz bürcü vardır. Ortada ləvazimat anbarı, cəbhəxana yeri və sarnıç yerləşir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Kalenin iç bölümünde [[Bozcaada]] ile ilgili tarihi ve etnografik eserlerin görülebileceği bir sergi mekanı bulunmaktadır". 2015-03-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-24.