Cümhuriyyət Xalq Partiyası

Cümhuriyyət Xalq Partiyası

türk. Cumhuriyet Halk Partisi
Cümhuriyyət Xalq Partiyası; türk. Cumhuriyet Halk Partisi
Sədri	Mustafa Kamal Atatürk, İsmət İnönü, Bülənt Əcəvit, Dəniz Baykal, Dəniz Baykal, Dəniz Baykal, Kamal Kılıçdaroğlu
Qurucu	Mustafa Kamal Atatürk
Lideri	Kamal Qılıncdaroğlu
Baş katib	Rəcəb Pekər, Rəcəb Pekər, Şükrü Kaya, Məmduh Şövkət Esendal, Bülənt Əcəvit, Ərtoğrul Günay
Quruluş tarixi	9 sentyabr 1923 (1-ci quruluş tarixi) ; 9 sentyabr 1992 (2-ci quruluş tarixi)
Birləşmə	Hürriyət Partiyası (1955-1958); Sosyaldemokrat Xalqçı Partiya (1985-1995); Yeni Türkiyə Partiyası (2002-2004);
Bölünmə	Sərbəst Cümhuriyyət Firqəsi (1930); Demokrat Partiya (1946); Cümhuriyyətçi Güvən Partiyası (1973); Demokratik Sol Partiya (1985); Yenilik Partiyası (2020);
Sələf	Sosyal Demokratiya Partiyası (1983-1985); Xalqçı Partiya (1983-1985); Sosyaldemokrat Xalqçı Partiya (1985-1995); Demokratik Sol Partiya (1985-bugün);
Xələfi	Anadolu və Rumeli Müdafa-i Hüquq Cəmiyyəti
Baş qərargah	Çanqaya;
İdeologiya	Atatürkçülük; Sosial demokratiya (1965-ci ildən sonra); Sekulyarizm; Antikommunizm (tarixi)
Müttəfiqlər	İYİ Partiya
Üzv sayı	▲ 1.224.847
Parlamentdə	135 / 600
Bələdiyyədə	11 / 30 (Böyükşəhər); 10 / 51 (İl); 176 / 922 (İlçə); 50 / 386 (Bəldə); 182 / 1.251 (İl Ümumi Məclisləri); 4.638 / 20.498 (Bələdiyə (İlçə və Bəldə) Məclisləri);
Saytı	http://www.chp.org.tr/
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cümhuriyyət Xalq Partiyası (türk. Cumhuriyet Halk Partisi) — Türkiyənin aparıcı siyasi partiyalarından biri. Hal-hazırda müxalifətdədir. CXP Atatürkçülük və sosial demokratiya fikirlərini mənimsəmişdir. Partiya nizamnaməsində və proqramında göstərilən bu görüşlərinə əlavə olaraq sosialist və sosial liberal ideologiyalara da meyllər vardır.^[7]

Cümhuriyyət Xalq Partiyası 1923-cü il sentyabrın 9-da Mustafa Kamal Atatürk tərəfindən qurulub.

22 may 2010-cu il tarixində CXP-nin XXXIII qurultayında CXP sədri Kamal Qılıncdaroğlu seçilmişdir. Onun namizədliyini 1200 qurultay nümayəndəsi dəstəkləmişdir ki, bu da CXP üçün rekord rəqəmdir. Qurultaydan əvvəl mətbuatın dili ilə ona "Qandi Kamal" (türk. Gandi Kemal) ləqəbi verilmişdir. CXP-nin 3–4 fevral 2018-ci ildə keçirilən XXXVI qurultayında Kamal Qılıncdaroğlu 1266 qurultay nümayəndəsinin 790-ının dəstəyi ilə 5-ci dəfə CXP-nin Sədri seçilmişdir

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ ¹ ² ³ "CXP Proqramı" (PDF). 2011-01-24 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-19.
↑ Demirci, Fatih Kadro Hareketi ve Kadrocular, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2006, sayı 15.
↑ Ergüder, J. 1927 Komünist Tevkifatı, "İstanbul Ağır Ceza Mahkemesindeki Duruşma", Birikim Yayınları, İstanbul, 1978
↑ Başvekalet Kararlar Dairesi Müdürlüğü 15 Aralık 1937 tarih, 7829 nolu kararname Arxivləşdirilib 2016-06-07 at the Wayback Machine. 16 fevral 2019 tarixində əldə edildi.
↑ "Cumhuriyet Halk Partisi". 16 Eylül 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 Eylül 2019.
↑ "tbmm.gov.tr". 2018-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-25.
↑ ""İşdə CXP-nin 4 meyli"". 2019-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-25.

Siyasi partiya haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

[program-1] ¹ ² ³ "CXP Proqramı" (PDF). 2011-01-24 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-19.

[2] Demirci, Fatih Kadro Hareketi ve Kadrocular, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2006, sayı 15.

[3] Ergüder, J. 1927 Komünist Tevkifatı, "İstanbul Ağır Ceza Mahkemesindeki Duruşma", Birikim Yayınları, İstanbul, 1978

[4] Başvekalet Kararlar Dairesi Müdürlüğü 15 Aralık 1937 tarih, 7829 nolu kararname Arxivləşdirilib 2016-06-07 at the Wayback Machine. 16 fevral 2019 tarixində əldə edildi.

[5] "Cumhuriyet Halk Partisi". 16 Eylül 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 Eylül 2019.

[TBMMSeats-6] "tbmm.gov.tr". 2018-12-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-25.

[7] ""İşdə CXP-nin 4 meyli"". 2019-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-25.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Mustafa Kamal Atatürk
Həyatı	İzmir sui-qəsdi • Ölümü (Anım günü) • Həyat xronologiyası • Mükafatları
Ailəsi və yaxınları	Əli Rza Əfəndi • Zibeydə Xanım • Makbule Atadan • Lətifə Uşşaqi • Məcdi Boysan • Ülkü Adatəpə • Səbihə Gökçən • Zəhra Aylin • Ruqiyə Erkin • Nəbilə İrdəlp • Əbdürrəhim Tuncak • Fikriyə • Afət İnan • Mustafa Dəmir • Dişçibaşı Sami Bəy • Foks (it)
Yavərləri	Salih Bozok • Cavad Abbas Gürər • Müzəffər Qılınc • Şükrü Tezər • Rüsuhi Savaşçı • Sami Yanardağ • Mahmud Cəlaləddin Ünər • Cevdət Tolqay • Əhməd Naşit Mengü • Şükrü Özər
Nitqləri	Bursa nitqi • Gəncliyə xitabı • Onuncu il nitqi
Fikirləri	Atatürkçülük • Atatürkün Prinsipləri • Atatürk islahatları • Atatürk millətçiliyi
Əsərləri	Nitq • Həndəsə • Yurttaşlık Bilgileri • Cumalı Ordugahı • Taktik Tatbikat ve Seyahati • Bölüğün Muharebe Eğitimi • Subay ve Komutan ile Konuşmalar
Təşkilatları	Vətən ve Hürriyət Cəmiyyəti • Cümhuriyyət Xalq Partiyası • Türk Dil Qurumu • Türk Tarix Qurumu
Abidə və muzeylər	Anıtqəbir • Atatürk və Qurtuluş Savaşı Muzeyi • Atlı Atatürk abidəsi (Ankara) • Atatürk abidəsi (Kanberra) • Atatürk abidəsi (İzmir) • Atatürk abidəsi (Konya) • Marşal Atatürk abidəsi • ODTÜ Atatürk abidəsi • Şərəf abidəsi • Atatürk abidəsi (Sarayburnu) • Cümhuriyyət abidəsi (İstanbul) • Mustafa Kamal Atatürkün heykəli (Bakı) • Mustafa Kamal Atatürkün heykəli (Mexiko)
Digər	Atatürkün dini inancı • Atatürk ili • Günəş Dil nəzəriyyəsi • Atatürk əleyhinə işlənən cinayətlər haqqında qanun • Şəxsiyyətinə pərəstiş •

Cümhuriyyət Xalq Partiyası

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naviqasiya menyusu

Axtar