Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsi
Việt Cộng, FNL, 越共, NFB, Вьетко́нг
Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam
Yaranma tarixi 21 iyul 1954
Ləğvolma tarixi 4 iyul 1976
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsi[1][2][3] (CVMAC; vyet. Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam), həmçinin Vyetkonq (ing. Viet Cong, vyet. Việt Nam Cộng sản – Vyetnam kommunizmi) — Vyetnam Fəhlə Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1959-cu il yanvar plenumunda qəbul edilmiş ölkənin cənubunda "silahlı üsyana" keçid haqqında qərarına uyğun olaraq qurulmuş, 1960–1977-ci illərdə Vyetnam müharibəsində döyüşən tərəflərdən biri kimi Cənubi Vyetnamda fəaliyyət göstərmiş hərbi-siyasi təşkilat.[4] Vyetkonq VDR və Cənubi Vyetnam partizanlarının siyasi və ictimai xadimlərinə istinad etmək üçün istifadə edilən bir termindir. 1960-cı illərin axırlarından termin Amerika mediasında bütün Vyetnam kommunistlərinə istinad etmək üçün istifadə edilmişdir.[5]

Zəmin[redaktə | mənbəni redaktə et]

1954-cü ildə Fransaya qarşı Hindçin müharibəsi başa çatdıqdan sonra Vyetnam iki yerə bölünmüşdür: Lao-Donq Kommunist Partiyasının rəhbərlik etdiyi Şimali VyetnamCənubi Vyetnam. Birləşmə 1956-cı ildə azad ümumi seçkilərdən sonra baş tutmalı idi. 1955-ci ilin oktyabrında cənubda Vyetnam Respublikası elan edlmişdir. 1957-ci ilin payızında məxfi kommunist qüvvələri Cənubi Vyetnam hökumətinə qarşı silahlı mübarizəyə keçmişdir.

1959-cu ildə Şimali Vyetnam Cənubi Vyetnam partizanlarını dəstəkləməyə başlamış, onlara 1954-cü ildə şimala köçən cənublular arasından silah və məsləhətçilər göndərmişdir. Şimali Vyetnamın təqdim etdiyi versiyaya görə, 1960-cı ilin yanvarında Cənubi Vyetnamda Nqo Dinh Zyem hökumətini devirməyə yönəlmiş silahlı üsyan başlamışdır.

20 dekabr 1960-cı ildə "Cənubi Vyetnamın azad edilmiş rayonlarından biri"ndə keçirilən Vətənpərvər Qüvvələrin Konqresində Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsi (CVMAC) yaradılmışdır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Вјетнам. Тарихи очерк // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. II ҹилд: БалзамГајдар. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1978. С. 505.
  2. Səfərova, Rəna. Dost ellərin hədiyyələri. Bakı: Ziya. 2014. səh. 168. ISBN 978-9952-8024-3-6.
  3. Asya Afrika Ölkələri Tarixi Fənni Üzrə İmtahan Suallarının Cavabları (PDF). Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti. səh. 22. 2023-07-09 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-09.
  4. Национальный фронт освобождения Южного Вьетнама[ölü keçid] / М. А. Сюннерберг // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  5. Энциклопедия Кольера (Вьетнамская война)

Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Дэвидсон, Филипп. Война во Вьетнаме (1946—1975). М.: Изографус, Эксмо. 2002 [Vietnam at War: The History 1946-1975].
  • Вооруженная борьба народов Азии за свободу и независимость 1945—1980. М.: Наука. 1984.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]