Məzmuna keç

Calypte costae

Vikipediya, azad ensiklopediya
Calypte costae
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Calypte costae
Beynəlxalq elmi adı

Calypte costaeKolibrilər fəsiləsinə aid quş növü.

Ümumi məlumat

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Calypte costae 1839-cu ildə fransız ornitoloq Jül Bursye tərəfindən rəsmi şəkildə təsvir edilmiş və "Ornismya costae" binominal adı verilmişdir. Bursye xüsusi epiteti fransız zadəganı (və həmkar ornitoloq) Lui Mari Panteleon Kosta, Markiz de Boreqarın (1806–1864) şərəfinə seçmişdir. Növün tip lokaliteti Meksikanın Aşağı Kaliforniya Sur ştatının Sakit okean sahilindəki Maqdalena körfəzidir. Calypte costae hazırda 1856-cı ildə Con Qould tərəfindən təqdim edilmiş "Calypte" cinsinə daxildir. Növ monotipikdir və heç bir yarımnöv tanınmır.[3]

Calypte costaenin C. anna, Archilochus alexandri və Selasphorus platycercus ilə hibridləri məlumdur.[4]

Bu növ kiçikdir, yetkin bir fərdin uzunluğu yalnız 7,6–8,9 sm, qanad aralığı 11 sm və erkəklərin orta çəkisi 3,05 qram, dişilərin isə 3,22 qramdır. Erkəyin əsasən yaşıl beli və yan tərəfləri, kiçik qara quyruğu və qanadları, boğazının altında və quyruğunun altında ağ ləkələri var. Onun ən fərqləndirici xüsusiyyəti parlaq bənövşəyi başlığı və boğazıdır, boğaz lələkləri başının arxasına doğru uzanır. Dişi fərd erkək qədər fərqlənmir, üst hissələri boz-yaşıl, alt hissələri isə ağ rəngdədir. Calypte costae ABŞ-nin Cənub-qərbində və Meksikanın Aşağı Kaliforniya yarımadasının quru kollu səhralarında və bağçalarında rast gəlinən quşdur.[5][6]

Erkək Calypte costaenin cütləşmə ritualları enişlər və qövs şəklində dalışlardan ibarət enerjili bir seriyadır. Günəşə müəyyən bir bucaq altında bənövşəyi boğaz lələklərini potensial cütlərinə nümayiş etdirir. Erkək fərd yaxın budaqda oturan dişiyə yaxınlaşaraq yüksək sürətlə dalış edir və ya üzərində asılı qalır, bu zaman quyruq lələkləri tərəfindən yaradılan yüksək tonlu vibrasiya səsi çıxarır. Ayrıca, erkək fərd oturaraq yüksək tonlu, cırıltıya bənzər bir mahnı oxuyur.[7]

Dişi fərd bitki lifləri, tüklər və bəzən hörümçək ipliyindən kiçik bir fincan şəklində yuva qurur və onu birləşdirmək üçün şibyələ örtür. Yuva yukka sapı və ya ağac budağı üzərində yerləşir. Dişi yalnız iki ağ yumurta qoyur və onları 15–18 gün inkubasiya edir. Balalar 20–23 gün sonra yuvadan çıxır.[8]

Digər kolibrilər kimi Kosta kolibrisi də çiçək nektarı və kiçik həşəratlarla qidalanır. Uçuş zamanı qidalanarkən havada asılı qala bilir.

Qorunma statusu

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Ochetorhynchus melanurusu "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kimi qiymətləndirib. Populyasiya sabitdir və heç bir təhlükə məlum deyil. Ən azı bir qorunan ərazidə rast gəlinir.[9]

  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
  2. IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
  3. "Costa's hummingbird". All About Birds, Cornell University. 2023. İstifadə tarixi: 27 dekabr 2023.
  4. "Appendices | CITES". cites.org. İstifadə tarixi: 14 yanvar 2022.
  5. Gould, John. A Monograph of the Trochilidae, or Family of Humming-Birds. 4. London: self. 1856. Plates 134, 135, 136 and text (Part 11, Plates 5, 6 and 7). The 5 volumes were issued in 25 parts between 1849 and 1861. Title pages of all volumes bear the date of 1861.
  6. Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Hummingbirds". IOC World Bird List Version 11.1. International Ornithologists' Union. yanvar 2021. İstifadə tarixi: 1 mart 2021.
  7. "Costa's hummingbird". www.hummingbirds.net. İstifadə tarixi: 26 sentyabr 2020.
  8. Huey, Laurence M. "A hybrid Costa's x Broad-tailed hummingbird" (PDF). The Auk. 61 (4). 1944: 636–637. doi:10.2307/4080185. JSTOR 4080185.
  9. BirdLife International. "Calypte costae". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016: e.T22688202A93187017. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22688202A93187017.en. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2021.

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]